۱۵ سال گفتمان‌سازی مستمر برای پیشرفتِ اقتصاد و ایران قوی
«خط رهبری» در این گزارش با تحلیل‌محتوایِ پیام‌های نوروزی پانزده سال اخیر رهبر انقلاب به بررسی و تبیینِ تلاشِ مستمر ایشان برای حل چالش‌های اقتصادی در جهت ساختِ ایران قوی پرداخته است.
کد خبر : 100352
تاریخ انتشار :شنبه 2 فروردین 1404 - 19:42
به گزارش خط بازار؛ گفتمان‌سازی، راهبری افکار عمومی و هدایت اذهان را شاید بتوان مهمترین مسئولیت رهبری در نظام اسلامی دانست. در نگاه رهبر معظم انقلاب اسلامی گفتمان‌سازی و بسیج افکار عمومی مقدمه‌ی لازمِ هرگونه تلاش و اقدامی برای پیشرفت و رسیدن به اهداف و آرمان‌های مهم و کلان است. بر همین اساس یکی از کُنش‌های بنیادین و کلیدی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای برای گفتمان‌سازی حول مسائل اصلی کشور و حل چالشها و مسائل مهم ملی، نامگذاری سالها تحت عنوانِ «شعار سال» است. این رویکرد ایشان طی تقریبا ۱۵ سال گذشته عمدتا متمرکز بر حل مسئله‌ی اقتصاد و غلبه بر چالش‌های این حوزه در جهت پیشرفت ایران و تولید قدرت ملی و غلبه بر چالش‌هایی چون تحریم و فشار معیشتی بر مردم بوده است.
سال جهاد اقتصادی
دهه هشتاد با شعار سال ۸۹ که «همت مضاعف و کار مضاعف» بود به پایان رسید. همتی که در عرصه‌های گوناگون از جمله علم و اقتصاد خود را نشان داد. در عرصه علم حرکت کشور در جهت به دست آوردن دانش و فناوری در بسیاری از رشته‌ها، بخصوص در رشته‌های بسیار نو و برترِ کشور مشهود شد و در عرصه اقتصاد قدم‌های مهمی از جمله هدفمند کردن یارانه‌ها برداشته شد.سال ۹۰ وارد سومین سال از دهه‌ی پیشرفت و عدالت شدیم. رهبر انقلاب حرکت ملت ایران را به صورتی توصیه کردند تا این دهه را به معنای حقیقی کلمه مظهر پیشرفت و مظهر استقرار عدالت در کشورمان قرار دهند.ایشان با توصیف شرایط منطقه که با حوادث تلخی در بحرین و لیبی و یمن مواجه بود، پیام نوروزی خود را آغاز کردند اما از آنجا که شعار سال ۸۹ یعنی «سال همت مضاعف و کار مضاعف» بسیار مورد توجه مسئولین و مردم قرار گرفته و کارهای بزرگی در این زمینه انجام شده بود، ابراز خرسندی کردند.
رهبر انقلاب در این زمینه فرمودند: «یکی از شعارهائی که در طول این سالها بیشترین بهره را از توجه مردم و مسئولان و عمل آنها و انطباق وضعیت کشور با خود دارا بود و برد، همین شعار «همت مضاعف و کار مضاعف» بود.» همچنین پیشرفت‌های سیاسی، علمی و اقتصادی نیز حرکتی شتاب‌گونه به ملت ایران داده بود.حال آنچه که در عرصه‌ی مجموعه‌ی مسائل کشور باید توجه می‌شد و وجهه همت قرار می‌گرفت، مسائل اقتصادی بود زیرا «از جمله‌ی اساسی‌ترین کارهای دشمنان ملت ما و کشور ما در مقابله‌ی با کشور ما، مسائل اقتصادی است. البته در عرصه‌ی فرهنگی هم فعالند، در عرصه‌ی سیاسی هم فعالند، در عرصه‌ی انحصارات علمی هم فعالند، اما در عرصه‌ی اقتصادی فعالیت بسیار زیادی دارند.» ۱۳۹۰/۰۱/۰۱
نمونه بارز این دشمنی‌ها همین تحریمهائی است که علیه ملت ایران اعمال کردند تا ضربه‌ای بر پیشرفت کشور وارد کنند و آن را از این حرکت شتابنده باز بدارند. البته به هدف نرسیدند. با این وجود رهبر انقلاب اقتصاد را اساسی‌ترین مسئله‌ی کشور دانسته و سال ۹۰ را «سال جهاد اقتصادی» نامگذاری کردند و از مسئولان کشور و آحاد مردم حرکت جهادگونه در عرصه‌ی اقتصاد را خواستند چراکه «اگر کشور عزیز ما بتواند در زمینه‌ی مسائل اقتصادی، یک حرکت جهادگونه‌ای انجام بدهد، این گام بلندی را که برداشته است، با گامهای بلند بعدی همراه کند، بلاشک برای کشور و پیشرفت کشور و عزت ملت ایران تأثیرات بسیار زیادی خواهد داشت.»البته این مهم الزاماتی دارد از جمله، داشتن روحیه‌ی جهادی، استحکام معنویت و روح ایمان و تدین در جامعه، مبتلا نشدن به مسائل حاشیه‌ای و حفظ اتحاد و انسجام ملی.(پیام نوروزی به مناسبت آغاز سال ۱۳۹۰)
تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه‌ی ایرانی
سال ۹۰، سالی پر حادثه در سطح جهان و منطقه بود. بدخواهان ملت ایران دچار مشکلاتی شدند و ملتهای منطقه با حمايت جمهوری اسلامی به هدفهای بزرگی دست پیدا کردند. من جمله «دیکتاتورهائی به زیر کشیده شدند؛ قانونهای اساسیِ مبتنی بر اسلام در کشورهائی تصویب شد؛ دشمن درجه‌ی یک امت اسلامی و ملت ایران – یعنی رژیم صهیونیستی – در محاصره قرار گرفت.»در داخل کشور نیز بروز اقتدار را داشتیم: «در جنبه‌ی سیاسی، ملت ایران در این سال، چه در راهپیمائی بیست و دوی بهمن، چه در انتخابات دوازدهم اسفند، آنچنان حضوری از خود نشان داد و آنچنان شاخصی را برای اقتدار ملی در تاریخ منطقه ثبت کرد که نظیر آن را در گذشته کمتر داشتیم.»بدین‌ترتیب با وجود تمام دشمنی‌ها، تبلیغات، و تهاجمهای خصمانه و بدخواهانه، ملت ایران توانست حضور، نشاط و آمادگی خود را در عرصه‌های گوناگون علمی و اجتماعی و سیاسی و اقتصادی نشان دهد و شرائط بدر و خیبر بیافریند: «یعنی شرائط قبول چالشها و دشواری‌ها و غلبه‌ی بر آنها.»
سال ۹۰ سال جهاد اقتصادی بود و دشمنان نیز از همان ابتدا حرکت خصمانه‌ی خودشان را در عرصه‌ی اقتصادی نسبت به ملت ایران آغاز کردند؛ اما ملت ایران، مسئولین، دستگاههای مختلف، با تدبیرهای هوشمندانه‌ای توانستند با این تحریمها مقابله کنند و تحریمها را تا جای ممکن خنثی کرده و حربه‌ی دشمن را کُند کنند. اما عرصه‌ی چالش مهم در سال ۹۱ همچنان عرصه‌ی اقتصادی بود. جهاد اقتصادی چیزی نیست که تمام‌شدنی باشد. لذا مجاهدت اقتصادی، یک ضرورت است. اما برای تحقق آن باید مسائل اقتصادی بخش‌بندی می‌شد از این رو رهبر انقلاب بخش مهم آن را برای سال ۹۱ تولید داخلی دانسته و بر رونق تولید تکیه کردند. زیرا با رونق تولید «مسئله‌ی تورم حل خواهد شد؛ مسئله‌ی اشتغال حل خواهد شد؛ اقتصاد داخلی به معنای حقیقی کلمه استحکام پیدا خواهد کرد. اینجاست که دشمن با مشاهده‌ی این وضعیت، مأیوس و ناامید خواهد شد. وقتی دشمن مأیوس شد، تلاش دشمن، توطئه‌ی دشمن، کید دشمن هم تمام خواهد شد.» از سوی دیگر تقویت تولید ملی از کارِ کارگر ایرانی و از سرمایه‌ی سرمایه‌دار ایرانی حمایت میکند. لذا سال ۹۱ سال «تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه‌ی ایرانی» نام گرفت.
رهبر انقلاب برای تحقق این شعار نیز تقسیم وظایف کردند و فرمودند: «سهم دولت در این کار، پشتیبانی از تولیدات داخلیِ صنعتی و کشاورزی است. سهم سرمایه‌داران و کارگران، تقویت چرخه‌ی تولید و اتقان در کار تولید است. و سهم مردم – که به نظر من از همه‌ی اینها مهمتر است – مصرف تولیدات داخلی است.»(پیام نوروزی به مناسبت آغاز سال ۱۳۹۱)
سال حماسه‌ی سیاسی و حماسه‌ی اقتصادی
رهبر انقلاب در حد فاصل پایان سال ۹۱ و آغاز سال ۹۲ با نگاهی به گذشته به این نکته پرداختند که طبیعت روزگار پر از فراز و نشیب است اما آنچه اهمیت دارد این است که از نشیب‌ها خارج شویم، خودمان را به اوج‌ها برسانیم.آنچه که در طول سال ۹۱ از جنبه‌ی مواجهه با جهان استکبار آشکار شد، سختگیری دشمنان بر ملت ایران و بر نظام جمهوری اسلامی است که ظاهر آن سختگیری دشمنان بود اما باطن آن ورزیدگی ملت ایران شد. عمده مشکلات در عرصه اقتصادی و سیاسی بود. در عرصه اقتصادی می‌خواستند ملت ایران را از طریق تحریم فلج کنند که موفق نشدند. هرچند مشکلاتی در معیشت مردم ایجاد شد که دلایل درونی هم داشت «برخی از کوتاهی‌ها و سهل‌انگاری‌ها انجام گرفت که به نقشه‌های دشمن کمک کرد.»
در عرصه‌ی سیاست، همت آنها در منزوی کردن ملت ایران و دو دل کردن آنها بود اما درست عکس این عمل شد. «در زمینه‌ی انزوای ملت ایران، نه‌فقط نتوانستند سیاستهای بین‌المللی و منطقی ما را محدود کنند، بلکه حتّی نمونه‌هایی از قبیل اجلاس جنبش غیر متعهدها با حضور تعداد کثیری از سران و مسئولان کشورهای جهان در تهران تشکیل شد و عکس آنچه را که دشمنان ما می‌خواستند، رقم زد و نشان داد که جمهوری اسلامی نه‌فقط منزوی نیست، بلکه در دنیا با چشم تکریم و احترام به جمهوری اسلامی و به ایران اسلامی و به ملت عزیز ما نگریسته میشود.» از سوی دیگر ابراز احساسات مردم در موقعیت‌های گوناگون همچون راهپیمایی ۲۲ بهمن و یا حضور مردم خراسان شمالی در بحبوحه‌ی تحریمها مسطوره‌ای از روحیه‌ی ملت ایران بود نسبت به نظام اسلامی. تلاش‌های علمی، کارهای زیربنایی، تحرک فراوان مسئولین و مردم نیز زمینه‌هایی را برای حرکتِ رو به جلو فراهم کرد.از اینرو رهبر انقلاب سال ۹۲ را سال پیشرفت و تحرک و ورزیدگی ملت ایران دانستند و فرمودند: «نه به این معنا که دشمنیِ دشمنان کاسته خواهد شد، بلکه به این معنا که آمادگی ملت ایران بیشتر و حضور او مؤثرتر و سازندگی آینده‌ی این ملت به دست خودشان و با همّتِ باکفایت خودشان انشاءالله بهتر و امیدبخش‌تر خواهد شد.»
برای این مهم در هر دو عرصه سياسی و اقتصادی تأکید شد به این ترتیب که در عرصه‌ی اقتصادی باید به تولید ملی توجه شود. هرچند که در اواسط سال ۹۱ با تصویب سیاستهای تولید ملی ریل‌گذاری اصلی انجام شد اما ترویج تولید ملی و حمایت از کار و سرمایه‌ی ایرانی همچنان تا تحقق کامل راه طولانی در پیش دارد. در زمینه‌ی امور سیاسی اما کار بزرگ سال ۹۲، انتخابات ریاست‌جمهوری بود که در هر دو عرصه، حضور جهادی مردم را با حماسه، شور، همت بلند و نگاه امیدوارانه می‌طلبید.با این نگاه بود که سال ۹۲ را به عنوان «سال حماسه‌ی سیاسی و حماسه‌ی اقتصادی» نامگذاری کردند.(پیام نوروزی به مناسبت آغاز سال ۱۳۹۲)
اقتصاد و فرهنگ با عزم ملّی و مدیریّت جهادی
سال حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی به خط پایان رسید و سال ۹۳ با دو فاطمیه در ابتدا و انتها با کوله‌باری از تجربه و عبرت‌آموزی از سالهای پیشین از راه رسید.حماسه‌ی سیاسی در سال ۹۲ در عرصه‌های مختلف به بهترین وجهی صورت گرفت؛ انتخابات، راهپیماییهای بزرگ، حضور مردم در عرصه‌های مختلف و فعّالیّتها و تلاشهایی که از سوی مسئولان و از سوی مردم در طول سال انجام گرفت، همگی حماسه بود اما «در باب حماسه‌ی اقتصادی کاری که باید انجام بگیرد و توقّع بود که اتّفاق بیفتد، اتّفاق نیفتاد.»لذا رهبر انقلاب برای تأمین این هدف دو مسئله را مطرح کردند یکی اقتصاد و دیگری فرهنگ و این مهم با مشارکت بین مسئولين و مردم است که محقق میشود. چراکه «آنچه برای بنای زندگی و سازندگی آینده مورد انتظار است، بدون مشارکت مردم تحقّق‌پذیر نیست.» بنابراین علاوه بر مدیریت مسئولين نیازمند حضور مردم نیز هستیم.
لذا آنچه در سال جدید باید بدان توجه می‌شد، عبارت بود از اقتصادی که به کمک مسئولان و مردم شکوفایی پیدا کند، و فرهنگی که با همّت مسئولان و مردم بتواند سمت و سوی حرکت بزرگ کشور را معیّن کند. از اینرو «اقتصاد و فرهنگ با عزم ملّی و مدیریّت جهادی» شعار سال قرار گرفت.(پیام نوروزی به مناسبت آغاز سال ۱۳۹۳)
دولت و ملّت، همدلی و هم‌زبانی
سال ۹۳ سالی پر ماجرا همراه با چالشها و پیشرفتهایی در عرصه‌های داخلی و خارجی به پایان رسید. سالی که با توجه به چالش‌های پیش رویش توسط رهبر انقلاب با عنوان « اقتصاد و فرهنگ با عزم ملّی و مدیریّت جهادی» نامگذاری شده بود و عزم راسخ ملی در مقابله با مشکلات بروز کرد و مدیریّت جهادی هم در برخی از بخشها بحمدالله بارز و آشکار شد.سال ۹۴ مصادف با شهادت حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) آغاز شد و رهبر انقلاب آرزوهای بزرگ دست‌یافتنی بسیاری را برای ملت ایران ترسیم کردند و فرمودند: «آرزوهای بزرگ ما برای ملّت در این سال، پیشرفت اقتصادی است؛ اقتدار و عزّت منطقه‌ای و بین‌المللی است؛ جهشهای علمی به معنای واقعی است؛ عدالت قضائی و اقتصادی است؛ و ایمان و معنویّت است که از همه مهمتر و پشتوانه‌ی همه‌ی آن سرفصل‌های دیگر است. به نظر ما همه‌ی این خواسته‌ها و آرزوها دست‌یافتنی است؛ هیچ‌کدام از اینها چیزهایی نیست که از ظرفیّت ملّت ایران و ظرفیّت سیاستهای نظام بیرون باشد.»
اما رسیدن به آنها شروطی دارد که یکی از مهمترین شروط عبارت است از همکاری‌های صمیمانه میان ملّت و دولت است. بدین‌ترتیب که اگر این همکاری صمیمانه از دو سو شکل بگیرد، آرزوها محقق خواهند شد: «دولت، کارگزار ملّت است؛ و ملّت، کارفرمای دولت است. هرچه بین ملّت و دولت صمیمیّت بیشتر و همکاری بیشتر و همدلی بیشتری باشد، کارها بهتر پیش خواهد رفت. باید به یکدیگر اعتماد کنند؛ هم دولت، ملّت را به معنای واقعی کلمه قبول داشته باشد و ارزش و اهمّیّت و توانایی‌های ملّت را بدرستی بپذیرد، هم ملّت به دولت که کارگزار کارهای او است به معنای حقیقی کلمه اعتماد کند.»از اینرو شعار سال «دولت و ملّت، همدلی و هم‌زبانی» نام گرفت.(پیام نوروزی به مناسبت آغاز سال ۱۳۹۴)
اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل
سال ۹۵ سالی بود که آغاز و پایانش متبرک شد به ولادت حضرت فاطمه(سلام‌الله‌علیها).فراز و فرودهای سال ۹۴ از تلخی حادثه‌ی منا تا شیرینی راهپیمائی ۲۲ بهمن و انتخابات هفتم اسفند و تجربه‌ی برجام، امیدهائی را برانگیخت و نگرانیهائی را ایجاد کرد و تدم با درس‌های مهمی بود.رهبر انقلاب از هنر تبدیل تهدیدها به فرصت‌ها گفتند و به تلاش بی‌وقفه برای تحقق امیدها دعوت نمودند. در این میان به یک اصل اشاره کردند: «اصل قضیه این است که ملت ایران باید بتواند کاری بکند که خود را در مقابل تهدیدهای دشمنان و دشمنیهای آنها، از آسیب‌پذیری خارج کند.» که در این میان مسئله‌ی اقتصاد را در اولویت اول قرار داده، اینگونه فرمودند: «اگر به توفیق الهی، هم ملت و هم دولت و مسئولان گوناگون، بتوانند در مسئله‌ی اقتصاد کارهای درست و بجا و متقن را انجام دهند، امید این هست که در مسائل دیگر، مثل مسائل اجتماعی، مثل آسیبهای اجتماعی، مثل مسائل اخلاقی، مثل مسائل فرهنگی هم تأثیرگذار باشند.» اما ایشان چه چیزی را در اقتصاد اصل و مهم خواندند؟ تولید داخلی، مسئله‌ی ایجاد اشتغال و رفع بیکاری، مسئله‌ی تحرک و رونق اقتصادی و مقابله‌ی با رکود. چرا که مبتلابه مردم و مطالبه آنها است.
حال راه حل چیست؟ رهبر انقلاب راه را در اقتصاد مقاومتی ديده و فرمودند: «اگر ما بخواهیم مشکل رکود را حل کنیم، مشکل تولید داخلی را حل کنیم، بخواهیم مسئله‌ی بیکاری را حل کنیم، بخواهیم گرانی را مهار کنیم، علاج همه‌ی اینها در مجموعه‌ی مقاومت اقتصادی و اقتصاد مقاومتی گنجانده شده است.»گزارش‌ها اما در محدوده‌ی کارهای مقدماتی همچون بخشنامه‌ها و دستورها به دستگاههای مختلف بود و رهبر انقلاب تأکید کردند: «آنچه که لازم است ادامه پیدا کند، عبارت است از اقدام کردن و عمل کردن و روی زمین، محصول کار را به مردم نشان دادن؛ این آن چیزی است که وظیفه‌ی ما است.» از اینرو شعار سال «اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل» نام گرفت.(پیام نوروزی به مناسبت آغاز سال ۱۳۹۵)
اقتصاد مقاومتی: تولید – اشتغال
سال ۹۶ با میلاد مبارک حضرت فاطمه‌ی زهرا، صدّیقه‌ی کبریٰ (سلام‌الله‌علیها) آغاز شد. ملت ایران در سال ۹۵ باز هم هویت حقیقی خودشان را در عزّت ملّی، امنیّت ملّی، همّت جوانانه و حرکات مؤمنانه‌ی فراگیر نشان دادند. حضور پرشور و با غیرت مردم در راهپیمایی ۲۲ بهمن و روز قدس نه‌تنها مانند همیشه هویت حقیقی ملت ایران را نشان داد بلکه با اقتدار پاسخی شد در برابر بی‌احترامی رئیس‌جمهور آمریکا نسبت به جمهوری اسلامی ایران.امنیت پایدار در طول سال با وجود ناامنی‌های فراوان در کشورهای اطراف از شرق کشور و جنوب شرقی کشور، تا شمال غربی کشور از دیگر نشانه‌های امنیت ملی بود. فعّالیّتهای پُرشور جوانان در زمینه‌های علمی، فرهنگی، ورزشی، تولیدی و ارائه‌ی کارهای نو و ابتکارهای نو از همت جوانانه ملت ایران بود. حرکات مؤمنانه در جلسات دینی رمضانی، محرم، ایام اعتکاف و راهپیمایی اربعین از نقاط مثبت و شادی‌آفرین کشور شد. در این میان «تلخی کامِ مردم، بخصوص مردمِ ضعیف و فرودست و طبقات ضعیف که مربوط به مسائل اقتصادی و مشکلات اقتصادی است، مثل گرانی، مثل بیکاری، مثل آسیبهای اجتماعی که آنها هم عمدتاً منشأ اقتصادی دارند؛ مثل تبعیض‌ها و نابرابری‌ها.» از عمده‌ترین تلخیهای سال ۹۵ بود.
رهبر انقلاب کارگزاران را در برابر ملت ایران مسئول خواندند و فرمودند: «من در سال «اقدام وعمل» -که سال ۹۵ بود- از مسئولین محترم خواستم که ستادی برای اقدام و عمل تشکیل بدهند و تشکیل دادند؛ کارهای خوبی هم خوشبختانه انجام گرفت که گزارش آن را به ما دادند؛ لکن آنچه انجام گرفته است، با آنچه مورد انتظار مردم و مورد انتظار ما است، فاصله‌ی زیادی دارد.»لذا شعار اقتصاد مقاومتی را یک مجموعه معرفی کردند و فرمودند: «این مجموعه اگر فقط در زیر نام اقتصاد مقاومتی مورد توجّه قرار بگیرد، ممکن است چندان منشأ اثر نباشد؛ من علاج را در این میبینم که این مجموعه را به نقاط مهم تقسیم کنیم و برای هر نقطه‌ی کلیدی و مهمّی یک فصلی از زمان را قرار بدهیم، و از مسئولین و افراد شاخص و از آحاد مردم بخواهیم که همه‌ی همّت خود را بر روی آن نقاط کلیدی متمرکز کنند… به اعتقاد من این نقطه‌ی کلیدی عبارت است از تولید، تولید داخلی؛ و اشتغال و عمدتاً اشتغال جوانان؛ اینها آن نقاط کلیدی اصلی است.» لذا شعار سال «اقتصاد مقاومتی: تولید – اشتغال» قرار گرفت و تولید و اشتغال؛ مجموع نقاطی شد که باید همه بر روی آن متمرکز شوند.(پیام نوروزی به مناسبت آغاز سال ۱۳۹۶)
حمایت از کالای ایرانی
بهار طبیعت سال ۱۳۹۷ همزمان بود با بهار معنویت یعنی فروردین و اردیبهشت و خرداد، با رجب و شعبان و ماه مبارک رمضان همزمان بودند. سال ۹۶ بُروز عظمت و اقتدار ملی با حضور بیش از ۴۰ میلیون ایرانی در انتخابات ریاست جمهوری و شوراها بود. این حماسه آفرینی محدود به انتخابات نبود. ملت ایران در راهپیمایی روز قدس، راهپیمایی نهم دی و برتر از همه راه‌پیماییِ تماشایی بیست‌ودوّم بهمنِ نیز خوش درخشیدند. بویژه راهپیماییهای پی‌در پی و خودجوش در شهرهای مختلف در پاسخ به اغتشاشات نشانه‌ی بصیرت مردم بود. از سوی دیگر نقطه‌ی مهم و شیرینِ سال ۹۶ تبدیل تهدیدها به فرصت بود و یک نقطه‌ی مثبت دیگر «تلاشهایی بود که در جهت زنده کردن و به کار بستن شعار سال -یعنی تولید ملّی و اشتغال در ذیل عنوان اقتصاد مقاومتی- انجام گرفت.»حوادث زلزله، سیل، هواپیما، کشتی که برخی از هم‌وطنان ما جان باختند و اغتشاشات، همچنین خشکسالی و مشکلات معیشتی از تلخیهای سال ۹۶ بود.
رهبر انقلاب اما مطالبه‌ای جدی را از همه آحاد ملت و از جمله مسئولین مطرح کردند: «همه باید سخت کار کنند…مسئله‌ی اقتصاد و فرهنگ و مسائل گوناگون همه مطرح است لکن مسئله‌ی اصلی ما امسال هم مسئله‌ی اقتصاد و معیشت مردمی است. همه باید تلاش کنند، همه باید کار کنند و محور هم عبارت است از تولید ملّی.» از اینرو شعار سال «حمایت از کالای ایرانی» نام گرفت تا همه آحاد جامعه در تحقق آن نقش داشته باشند.رهبر انقلاب این مسئله را در دیدار زائران حرم رضوی چنین تبیین کردند: «کالای ایرانی یعنی محصول نهایی کار و سرمایه و فعّالیّت اقتصادی و ذهن و ابتکار و همه‌چیز. سرمایه‌گذار با سرمایه‌ی خود، کارگر با کار خود، طرّاح با ذهن خود و با دانش خود، اینها همه تلاش میکنند و محصول [کار آنها] میشود کالای ایرانی…خب چه‌جوری حمایت بکنیم؟ این حمایت اوّلاً به‌صورت افزایش تولید [است] که به‌عهده‌ی مسئولین دولتی است -برنامه‌ریزی کنند- و همچنین به‌عهده‌ی خود مردم تا تولید داخلی افزایش پیدا کند.» ۰۱/۰۱/۱۳۹۷ البته این مهم نیز با بهبود کیفیت و انطباق با نیازها و سلیقه‌ها و مزیّتهای روز، بازاریابی بیرون و ارزان تمام کردن و رقابت‌پذیر کردن میسر خواهد شد که البته این نیز الزاماتی دارد از جمله مدیریّت جدّی واردات و مبارزه‌ی جدّی با قاچاق.(پیام نوروزی به مناسبت آغاز سال ۱۳۹۷)
رونق تولید
سال ۹۸ با میلاد مسعود امیر مؤمنان و مولای متّقیان همزمان شده بود. رهبر انقلاب سال۹۷ را سالی پر ماجرا نامیدند و به خوش درخشیدن ملت ایران در خنثی سازی نقشه‌های دشمنان و تحریمهای شدید در مسئله‌ی اقتصاد و حضور عظیم ایشان در راهپیمایی ۲۲ بهمن، گواهی دادند. اما ایشان همچنان مشکل اساسی کشور را مشکلات اقتصادی دانستند از اینرو فرمودند: «مسئله‌ی فوری کشور و مسئله‌ی جدّی کشور و اولویّت کشور فعلاً مسئله‌ی «اقتصاد» است.»
بحث کاهش ارزش پول ملّی، بحث قدرت خرید مردم، بحث مشکل کارخانه‌جات و احیاناً تعطیلی برخی از آنها از این قبیل بود. لذا ایشان کلید این مشکلات را عبارت است از «توسعه‌ی تولید ملّی» دانستند و تأکید کردند “«تولید اگر چنانچه به راه بیفتد، هم میتواند مشکلات معیشتی را حل کند، هم میتواند استغناء کشور از بیگانگان و دشمنان را تأمین کند، هم میتواند مشکل اشتغال را برطرف کند، هم حتّی میتواند مشکل ارزش پول ملّی را تا حدود زیادی برطرف کند.» از اینرو «رونق تولید» شعار سال ۹۸ قرار گرفت.(پیام نوروزی به مناسبت آغاز سال ۱۳۹۸)
جهش تولید
ابتدای نوروز ۱۳۹۹ مصادف بود با روز شهادت حضرت موسی‌بن‌جعفر (سلام الله علیه) و البته کمی بعد عید مبعث. رهبر انقلاب مانند همیشه با تبریک عید آغاز کردند اما با توجه به کرونا بصورت ویژه به جهادگران عرصه‌ی سلامت تبریک گفتند و ضمن تبریک شهادت شهدای سال ۹۸، از جمله شهدای دفاع از حرم و شهدای دفاع از مرزها، شهید سردار سلیمانی و همراهانش، شهید ابومهدی مهندس و همراهانش و همچنین شهدای حادثه‌ی کرمان، شهادتِ شهدای حادثه‌ی هواپیما و شهدای سلامت را تسلیت گفتند و سرانجام این حوادث را به نفع ملّت ایران دانستند.سال ۹۸ سالی بود که با سیل آغاز شد و و با کرونا پایان یافت. اما صحنه‌های زیبای کمکهای جهادی و مردمی در حوادث طبیعی سیل و بیماری کرونا، شیرینی‌های بسیاری را به کام ملت ایران چشاند. همچنین تشییع با شکوه شهید سلیمانی باطن و هویت حقیقی و دلبستگی‌های واقعی ملت را به نمایش گذاشت. رهبر انقلاب با توجه به این حوادث به دو نکته اشاره کردند یکی يافتن اقتدار و اعتبار با مقاومت در برابر مشکلات و دیگری توجه به ضعف و آسیب‌پذیری انسان در برابر حوادث گوناگون. در همه این موارد توجه به قدرت لایزال الهی و تنها به او تکیه کردن و از او استعانت خواستن باید مورد توجه قرار گیرد.
رهبر انقلاب در باب شعار سال ابتدا به شعار سال ۹۸ پرداختند و فرمودند: «از این شعار استقبال شد، در عمل؛ حالا در آغازِ کار، صاحب‌نظران استقبال کردند، گفتند تولید نقطه‌ی اصلی است امّا در عمل هم استقبال شد… تولید کشور حرکتی پیدا کرد؛ برخی از کارخانه‌هایی که راکد شده بودند و تعطیل شده بودند، به کار برگشتند؛ بعضی که زیر ظرفیّت کار میکردند، ظرفیّت خوبی پیدا کردند؛ شرکتهای دانش‌بنیان وارد میدان شدند؛ دستگاههای مختلف تلاش کردند و کار کردند… مسئله‌ی پژوهش… به طور جدّی در این سال انجام گرفت… لکن آنچه من میخواهم بگویم این است که این کاری که تا حالا شده شاید حتّی یک‌دهمِ آن چیزی که برای کشور احتیاج است نباشد… اثری در زندگی مردم از آن محسوس نشد. ما بایستی تولید را به جایی برسانیم که در زندگیِ مردم اثر بگذارد.» از این رو شعار امسال را «جهش تولید» می‌نامیم تا «دست‌اندرکار هستند جوری عمل کنند که تولید انشاءالله جهش پیدا کند و یک تغییر محسوسی در زندگی مردم انشاءالله به وجود بیاورد.» که البته این نیاز به برنامه و همکاری همگان دارد.
«البتّه جهش تولید لوازمی دارد؛ فقط مسئله این نیست که صاحب سرمایه یا صاحب کارگاه همّت بکند برای تولید بیشتر؛ این احتیاج دارد به اینکه تمام دستگاههای ذی‌ربط کار خودشان را انجام بدهند؛ جلوی قاچاق گرفته بشود، جلوی واردات بی‌رویه گرفته بشود، به تولید‌کننده مشوّقهایی داده بشود، با کسانی که از کمکهای مالی دولتی سوء استفاده میکنند برخورد جدّیِ قضائی بشود.» ۱۳۹۹/۰۱/۰۳ تا هدف نهایی محقق شود(پیام نوروزی به مناسبت آغاز سال ۱۳۹۹)
تولید؛ پشتیبانی‌ها، مانع‌زدایی‌ها
سال ۱۴۰۰، سالی در میان دو نيمه شعبان بود که متبرک شد به نام صاحب الزمان (عجل‌الله ). این سال با پایان سالی آغاز شد که علاوه بر حوادث گوناگون هر ساله، حوادث بی‌سابقه‌ای را در دل خود ثبت کرد: «یکی از آن حوادث که حقّاً بی‌سابقه و ناآشنا بود برای ملّت ما، پدیده‌ی کرونا بود که تقریباً زندگی همه‌ی ملّت را به نحوی تحت تأثیر قرار داد؛ هم کسب و کارها را، هم محیط‌های درسی را، هم اجتماعات دینی را، هم مسئله‌ی سفرها را، ورزش را و دیگر مسائل گوناگون کشور را تحت تأثیر قرار داد.»سال ۹۹ اما سال بُروز توانایی‌های ملّت ایران در مقابله با کرونا و فشار حدّاکثری دشمن نیز بود: «ملّت عزیز ما از مجموعه‌های درمانی و بهداشتی گرفته، تا محقّقین و دانشمندان، تا آحاد مردم، تا گروه‌های جهادی و خدمتگزار، توانایی بزرگی را از خودشان نشان دادند… آن هم با فشار حدّاکثری دشمن در زمان تحریم.» اما دشمنان و در رأس آنها امریکا که در صدد به زانو در آوردن ملت ایران بودند اعتراف کردند که این فشار حداکثری با شکست مواجه شده است.
سال ۹۹، از جهت شعار سال که «جهش تولید» نام گرفته بود در حدّ قابل قبول و نه در حدّ انتظار محقق شد. اگرچه «در آن جاهایی هم که این شعار تحقّق پیدا کرد… غالباً در کارهای زیربنائی و سازندگی و امثال اینها بود، نتیجه‌ی آن در اقتصاد عمومی کشور و در معیشت مردم مشهود نشد.» رهبر انقلاب پس از ارزیابی وضع موجود در مسئله‌ی تولید به تبیین عوامل عدم تحقّق کامل شعار جهش تولید پرداختند و ريشه آن را در وجود موانع و عدم حمایت از تولید بر شمردند: «یعنی تولید، هم احتیاج دارد به حمایتهای لازم قانونی و حکومتی و هم احتیاج دارد به اینکه موانع سر راه تولید برداشته بشود.»ایشان یکی از موانع را من باب مثال دستهای خیانتکار قاچاقچی عنوان کردند که این مانع از طرق قانونی و به خاطر ضعف رعایتهای قانونی ایجاد شده و کارگاه‌های نوپا را به دلیل ورود تولیدات مشابه، زمین می‌زد. از اینرو ما نه‌تنها مشوق تولید نبوده‌ایم بلکه موانعی بر سر راه ایجاد کرده‌ایم. یا مثلا فقدان مشوق سرمایه‌گذاری. بدین‌ترتیب که «سرمایه‌گذاری در امر تولید احتیاج دارد به مشوّق…که وارد این کار بشوند، یا هزینه‌ی تولید برایشان افزایش پیدا نکند که متأسّفانه اینها اتّفاق نیفتاده.»
ایشان همچنین به لزوم نگاه بلندمدّت به مسائل کشور با توجه به ورود به قرن جدید اشاره کردند و دولت وقت و دولت منتخب مردم در اوایل سال ۱۴۰۰ را موظف بر دنبال کردن شعار سال یعنی «تولید؛ پشتیبانی‌ها، مانع‌زدایی‌ها» دانستند.(پیام نوروزی به مناسبت آغاز سال ۱۴۰۰)
تولید؛ دانش‌بنیان، اشتغال‌آفرین
سال ۱۴۰۱ مقارن با ايام نيمه شعبان آغاز شده بود. ملت ایران سال ۱۴۰۰ را در حالی به پایان رسانده بودند که صحنه‌ی زیبای مشارکت در انتخابات را در اوج همه‌گیری بیماری کرونا در اوایل سال خلق کردند و بعد، دولتی تازه‌نفس به میدان آمد که آن‌طوری که قرائن نشان می‌داد، دولتی مردمی و علاقه‌مند به حرکتها و هدفهای مردمی و دارای ریل جداگانه‌ای غیر از دولت محترم قبلی در حال حرکت بود و امیدهایی را در مردم زنده کرده بود.مقابله با کرونا بسیار جدی پیگیری شده بود و واکسن در اختيار همگان قرار گرفته بود. از اینرو «تولید چند نوع واکسن در کشور که بعضی مورد تأیید جهانی هم قرار گرفت؛ و حرکتهای مختلف علمی و فنّی از واکسن بگیرید تا ماهواره.» از جمله شیرینی‌های سال ۱۴۰۰ بود.
«در عرصه‌ی جهانی هم… آمریکاییها… آمدند اعتراف کردند، به زبان خودشان گفتند که ما در فشار حداکثری علیه ایران شکست خفّت‌بار خوردیم.» و این یعنی پیروزی بزرگی برای ملت ایران. تلخیهایی هم داشتیم، که از بین همه‌ی تلخیها آنی را که از همه به نظر رهبری سخت‌تر و مهمتربود «تنگی معیشت مردم، مسئله‌ی گرانیها و تورّم و این چیزها بود.» رهبری بار دیگر بر تولید به‌عنوان کلید حل مشکلات اقتصادی و راه اصلی عبور از سختی‌ها و دشواریهای اقتصادی تأکید کردند و علت این تاکیدات را اثر تولید بر افزایش رشد اقتصادی، ایجاد اشتغال، کاهش تورّم، افزایش درآمد سرانه و رفاه عمومی دانستند. البته همه اینها در کنار تأثیرات روانی، همچون اعتماد به نفس ملّی و احساس عزتمندی، اکسیری نامیده شد در مسیر پیشرفت ملت ایران.
بدین ترتیب رهبری شعار سال ۱۴۰۱ را باز هم در مسئله‌ی تولید عنوان کردند اما با چهره‌ی جدیدی از آن «و آن عبارت است از تولیدی که دارای دو خصوصیت باشد: یکی اینکه اشتغال‌آفرین باشد، یکی اینکه دانش‌بنیان باشد.»اقتصاد دانش‌بنیان «یعنی اینکه دانش و فنّاوری پیشرفته نقش‌آفرینیِ فراوان و کاملی داشته باشد در همه‌ی عرصه‌های تولید.» ۱۴۰۱/۰۱/۰۱ این سیاست در امر تولید باعث کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری، افزايش کیفیت و رقابت‌پذیر شدن کالا میشود.از اینرو شعار سال «تولید؛ دانش‌بنیان، اشتغال‌آفرین» نام گرفت.(پیام نوروزی به مناسبت آغاز سال ۱۴۰۱)
مهار تورم، رشد تولید
سال ۱۴۰۲ در حالی لباس بهار به تن می‌کرد که سالی سرشار ازعوارض گوناگون، چه عوارض اقتصادی، چه عوارض سیاسی، چه عوارض اجتماعی را پشت سر گذاشته بود.از میان شیرینی‌هایش می‌توان به حمایت از تولید، راه‌اندازی چند هزار کارخانه‌ی تعطیل و نیمه‌تعطیل، افزایش شرکتهای دانش‌بنیان، افزایش ارزش تولیدات شرکتهای دانش‌بنیان، افزایش اشتغال ولو یک درصد، رشد شاخص‌های اقتصادی در بیمه، در سازندگی، در بخشهای آب، گاز، راه، محیط زیست اشاره کرد. البته در همین اقتصاد، تلخیهایی هم وجود داشت. «تلخیها عمدتاً تورّم بود، گرانی بود که حقیقتاً تلخ است. بخصوص گرانی در قیمت موادّ خوراکی و لوازم اصلی زندگی، که وقتی که قیمت خوراکیها و موادّ اصلی زندگی افزایش زیادی پیدا میکند بیشترین سنگینی‌اش به دَهَکهای پایین جامعه می‌آید.»با چنین ارزیابی رهبر انقلاب از دولت، مجلس، فعّالان اقتصادی، گروه‌های مردمیِ جوان و پرانگیزه خواستند وارد این میدان شده و برای حل مشکلات همت کنند. زیرا «مهار تورّم متوقّف است به افزایش تولید و افزایش تولید، دست مردم است.»۱۴۰۲/۰۱/۰۱
ایشان حل مشکلات را گاهی در فعالیت‌های بنیانی مثل تولید، گاهی در فرهنگ مواسات و کمکهای مردمی و گاهی در سرمایه‌گذاری دانستند. اما از صاحب‌نظران اقتصاد هم خواستند تا راه‌های مشارکت مردم را بیابند.بنابراین با توجه به حل مسئله تورم و رشد تولید، پیام سال را «مهار تورم، رشد تولید» نامیدند و تأکید کردند «در درجه‌ی اول مهار تورّم.»ایشان حتی دستگاههای فرهنگی همچون صدا و سیما را نیز برای ایجاد فرهنگ در راستای شعار سال فرا خواندند.(پیام نوروزی به مناسبت آغاز سال ۱۴۰۲)
جهش تولید با مشارکت مردم
نوروز سال ۱۴۰۳ از راه رسیده بود. طبیعت زندگی با تمام فراز و نشیب‌هایش، تلخیها و شیرینی‌هایش و خواسته‌ها و ناخواسته‌هایش یک سال دیگر سپری شده بود. حال با توجه به گذشته و نگاهی به آینده باید شعار سال برای جهت‌گیری و سمت‌گیری برنامه‌های اجرایی سال پیش رو و به عنوان بخشی از راهبرد اساسی کشور انتخاب می‌شد. رهبر انقلاب ابتدا درباره شعار سال ۱۴۰۲ که عبارت بود از «مهار تورّم و رشد تولید» فرمودند: «کارهای خوبی انجام گرفت. در هر دو بخش شعار، کارهایی انجام گرفت، پیشرفتهایی هم اتّفاق افتاد، البتّه نه به قدر مطلوب… و آنچه که انجام گرفته خوب بود ولی باید ادامه پیدا کند.»ایشان با توجه به نقطه ضعف اساسی کشور یعنی مسئله‌ی اقتصاد، خواستار فعالانه عمل کردن مسئولین و مردم شده و کلید اساسی را در مسئله‌ی تولید ملّی، یافتند. زیرا «اگر رشد تولید و حرکت رو به جلو در تولید ملّی به نحو مطلوب انجام بگیرد، بسیاری از مشکلات مهمّ اقتصادی مثل مسئله‌ی تورّم، مسئله‌ی اشتغال و مسئله‌ی ارزش پول ملّی… به نحو خوبی به سمت حل پیش خواهد رفت.»
اما آنچه حائز اهمیت است تکیه ایشان بر تولید با هدف جهش تولید بود. جهشی که تنها در گرو «مشارکت مردم» محقق میشود.چراکه «اگر ما این توفیق را پیدا کنیم که همّت مردم، سرمایه‌ی مردم، ابتکار مردم، حضور جدّی آحاد مردم را در عرصه‌ی اقتصادی وارد کنیم، در واقع یک بسیج مردمی در امر اقتصاد بکنیم، تولید هم میتواند به جهش برسد.» ۱۴۰۳/۰۱/۰۱از اینرو بر اقتصاد مردمی و حذف موانع حضور مردم تأکید کرده و شعار سال ۱۴۰۳ را «جهش تولید با مشارکت مردم» نامگذاری کردند. تا بستری باشد در جهت استفاده از ظرفیت‌های مردمی به نفع خود مردم و نهایتاً کشور.(پیام نوروزی به مناسبت آغاز سال ۱۴۰۳)
سرمایه‌گذاری برای تولید
سال پر ماجرای ۱۴۰۳ با حوادث پی‌درپی مشابه حوادث سال ۱۳۶۰ و دارای سختی‌ها و مشقّتهایی از جمله شهادت رئیس‌جمهورمحبوب ایران، شهادت برخی مستشاران در دمشق و با حوادثی در تهران و لبنان و همچنین با مشکلات اقتصادی پایان یافت اما آنچه در سال گذشته متقابلاً یک پدیده‌ی عظیمی خلق کرد،اراده، روحیه‌ی معنوی، اتّحاد و آمادگی‌های سطح بالای ملّت ایران بود. همچنین واقعه‌ی سیل کمکهای مردمی به سوی برادران لبنانی و فلسطینی در تاریخ کشور ماندگار شد.و سال ۱۴۰۴ قرین با شبهای قدر و ایّام شهادت امیر مؤمنان (صلوات الله و سلامه علیه) آغاز شد و از آنجا که شعارجهش تولید با مشارکت مردم با وجود تلاشهایی اما به دلایل شرایط ویژه به تمام معنا محقق نشد، رهبر انقلاب باز هم همچون سالهای گذشته به مسئله‌ی اقتصاد پرداختند و تولید را کلید اصلی اصلاح معیشت مردم دانستند. اما اینبار در بُعد سرمایه‌گذاری «به‌عنوان مهمترین مقدمه تولید»۰۱/۰۱/۱۴۰۴ اشاره کرده و تأکید کردند: «مردم و دولت تا جایی که می‌توانند کمک کنند به تحقق شعار سرمایه‌گذاری برای تولید و هر کدام به وظایف خود عمل کنند.»۰۱/۰۱/۱۴۰۴
«در آن جایی که مردم یا انگیزه‌ای ندارند یا توانایی سرمایه‌گذاری ندارند، دولت هم میتواند در این میدان وارد بشود؛ نه به عنوان رقابت با مردم، بلکه به عنوان جایگزین مردم؛ آنجایی که مردم نمی‌آیند، دولت وارد میدان بشود و سرمایه‌گذاری کند.» با توجه به این تاکیدات رهبر انقلاب بار دیگر از رفع موانع تولید گفتند و مردم را به جای کارهای مضر مانند خرید و طلا و ارز در مشارکت سرمایه تشویق کردند. و از اینرو شعار سال را «سرمایه‌گذاری برای تولید» عنوان کردند.اما به لوازم این امر پرداختند و فرمودند: «امنیت سرمایه‌گذاری باید تامین شود… فرآیند سرمایه‌گذاری باید کوتاه شود.»۰۱/۰۱/۱۴۰۴
ایشان علاوه بر مسئله‌ی اقتصاد و شعار سال به حوادث اخیر پرداختند و حمله‌ی مجدّد رژیم غاصب صهیونیستی به غزّه را یک جنایت بسیار بزرگ و فاجعه‌آفرین خواندند و مقابله یکپارچه ملت مسلمان و آزادگان جهان را خواستار شدند. ایشان همچنین حمله به یمن را نیز محکوم کردند.(پیام نوروزی به مناسبت آغاز سال ۱۴۰۴)
منبع: فارس
برچسب ها :خط بازار ، سرمایه‌گذاری برای تولید ، گفتمان‌سازی
- نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
- نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰