خودروسازی در بلاتکلیف ترین حالت ممکن است

به گزارش خط بازار؛ هر چند که این روز‌ها آرامشی نسبی بر بازار و صنعت خودرو حاکم شده است، اما به نظر می‌رسد که همچنان این صنعت مانند خودرویی که از کنترل خارج شده هر لحظه با موانعی جدید برخورد می‌کند. این بار مشکل پیش آمده در صنعت خودرو اصلا غریب و بدیع نیست، اما شدت و گستردگی آن بسیار خطرناک به نظر می‌رسد. چند سالی است که ایران جولانگاهی برای خودرو‌های مونتاژی جدید الورود و بعضا تا پیش از این ناشناس برای عموم شده است.

اما نکته مهم در خصوص این خودرو‌ها که معمولا همگی پرآپشن و گاهی نیز با کیفیت هستند؛ اما با این حال به محض بروز اولین نقض ظاهری و یا فنی صاحب خودرو ماه‌ها درگیر موضوع تامین قطعات یدکی می‌شود چرا که قطعات این خودرو‌ها در بازار و حتی نمایندگی‌های آن کم یاب است و در بازار سیاه نیز با قیمت‌هایی عجیب در دسترس است. این مشکل هرچند که جدید نیست، اما به نظر می‌رسد که اخیرا تا جایی تشدید شده است که اخبار حاکی از صفر شدن واردات قطعات از سوی برخی شرکت‌های مونتاژی است.

بازار تامین قطعات آن به کمینگاهی برای دلالان مافیایی

کهنه شدن این زخم چند ساله و عفونی شدن آن این ذهنیت را پدید می‌آورد که انگار مافیای پشت پرده عملا کشور را به دامن مونتاژ کاری انداخته است که بخش پشتیبانی و زنجیره تامین آن با مشکلات جدی مواجه است و به نظر می‌رسد بازار تامین قطعات آن به کمینگاهی برای دلالان مافیایی تبدیل شده است.

مرتضی مصطفوی، کارشناس صنعت خودرو در این خصوص به خبرنگار آنا گفت: به عقیده بنده صنعت خودروسازی در بلاتکلیف‌ترین حالت ممکن قرار گرفته است چرا این صنعت از سوی وزارت صمت و مسئولان امر به حال خود رها شده است و برخی از موارد نیز رویکرد وزارت صمت با دیگر مجموعه ریاست جمهوری هماهنگ نیست. در این بین خصوصی سازی برای ایران خودرو نیز انجام شده است، اما هیچ مسیر و رویکردی برای تعالی آن ترسیم نشده است و بنظر می‌رسد که با وجود مشخص نشدن نتایج خصوصی سازی در ایران همچنان حاکمیت علاقه دارد که به سوی خصوصی سازی سایپا نیز حرکت کند.

وی تصریح کرد: از سوی دیگر در حوزه واردات خودرو نیز افسار گسیختگی و نوسان عجیبی در بحث تعرفه‌ها و قوانین واردات وجود دارد. هر روز شرایط جدیدی برای واردات خودرو اعلام می‌شود و تعرفه‌های وارداتی نیز دستخوش بلاتکلیفی هستند و همین موضوع سبب شده است که نه تنها واردات به خوبی انجام نشود بلکه آینده مشخص و واضحی از آینده صنعت خودرو نیز قابل ترسیم نباشد.

این کارشناس صنعت خودرو در اظهار کرد: بدیهی است که در شرایط بی ثباتی و آشفتگی بازار و صنعت و خودرو شرایط برای ورود و سودجویانی فراهم است که در حال حاضر در صنعت و بازار خودرو حضور دارند. اما اگر بپرسید که این افراد چه کسانی هستند و باند‌های مافیایی از چه افرادی تشکیل شده است، پاسخ بسیار واضح است که هر کس که توانی برای سوء استفاده داشته باشد تا زمان وجود این نابسامانی سهمی از این سفره برای خود می‌خواهد.

چرا مونتاژکاری سهم بزرگ از بازار و صنعت خودرو یافت

مصطفوی با اشاره به سهم بزرگ مونتاژکاران از بازار و صنعت خودرو گفت: طی سال‌های گذشته به دلیل سیاست گذاری نادرست و همچنین عدم اجرای صحیح سیاست‌های صنعتی و بی ثباتی در رویکرد‌ها ما این پیام را به فعالان صنعتی مخابره کرده‌ایم که برای سود بیشتر به جای تولید خودرو به سمت مونتاژ حرکت کن که از جمله این اشتباهات می‌توان به اعمال تعرفه‌های پایین برای واردات قطعات اشاره کرد.

وی ادامه داد: این سیاست گذاری اشتباه موجب شد که هر کس در صنعت خودرو در اولین و آخرین قدم به مونتاژ کاری فکر می‌کند چرا این مورد به تجارتی پر سود تبدیل شده که حرکت به سوی بیش از آن را سخت کرده است. باید به این نکته تصور کرد که اولین قدم از حرکت در مسیر صنعت خودرو مونتاژکاری است، اما نباید این روند برای همیشه ادامه یابد، اما هم اکنون شرایط به گونه‌ای است که هر شخص حقیقی و حقوقی که سرمایه‌ای در اختیار دارد وارد صنعت مونتاژ خودرو می‌شود و پس از آن به دلیل سود ده بودن و عدم اهلیت با وجود خدمات نامطلوب در همان نقطه باقی می‌ماند.

دور باطل مونتاژکاری در صنعت خودرو

این کارشناس ضمن اشاره به اثر مخرب تنش‌های سیاسی بر صنعت افزود: شرایط سیاسی موجب شده است که آشفتگی‌ها در صنعت خودرو سازی افزایش یابد و موانع برای واردات کالا به کشور نیز افزایش می‌یابد. در همین شرایط سود بالای مونتاژکاری سبب شده است که وابستگی صنعت خودرو به واردات هر لحظه افزایش یابد؛ هم افزایی این دو مورد نیز موجب می‌شود که با انبوهی از مونتاژکاران مواجه شویم که هر روز بیش از پیش توان خود برای تامین قطعات را از دست می‌دهند.

وی ادامه داد: نتیجه این اتفاق همین شرایطی است که مشاهده می‌کنیم؛ تقریبا تمام خودرو‌های مونتاژی با کسری قطعات مواجه هستند. به همین جهت می‌توان گفت که بروز مافیای واردات قطعات و مونتاژ کاری صرف و مشکلات در تامین قطعات سیاست گذاری نادرست در صنعت خودرو و همچنین عدم اجرای سیاست‌های درست است.

مصطفوی تاکید کرد: ایراد اساسی در صنعت خودرو عدم وجود حکمران واحد است. در واقع در صنعت خودرو نهاد‌های مختلفی ذینفع هستند و تضاد منافع این نهاد‌ها موجب شده است که طی سال‌های گذشته سیاست واحدی در صنعت خودرو شکل نگیرد و تنها سود این ولنگاری در صنعت خودرو برای مونتاژکارانی بوده است که هیچ کسی در مقابل آن‌ها برای اعمال محدویت مقاومت نکرده و به آن‌ها نگفته است که مونتاژکاری تا جایی امکان دارد و پس از آن باید به سوی تولید خودرو حرکت کنند.

منبع: آنا