بیت‌ کوین در مقابل طلا: شکوفایی یا توهم «طلای دیجیتال»؟

به گزارش خط بازار؛ ماه اوت ضربه‌ای کوچک به روند صعودی بلندمدت دارایی‌های دیجیتال وارد کرد.

بیت‌کوین حدود ۶.۵ درصد افت کرد — اولین کاهش ماهانه از ماه مارس — پس از آنکه در میانه ماه برای مدتی کوتاه به رکورد تاریخی ۱۲۵ هزار دلار رسید. در مقابل، اتر مسیر صعودی خود را ادامه داد و با رشدی نزدیک به ۱۹ درصد سهم خود از ارزش کل بازار را به حدود ۱۳ درصد رساند. این چرخش سرمایه از بیت‌کوین به اتر در صندوق‌های ETF نیز مشهود بود: صندوق‌های بیت‌کوین با خروج سرمایه مواجه شدند، در حالی‌که ETFهای اتر ورود سرمایه سنگینی را تجربه کردند و دارایی‌های تحت مدیریت آنها به رکورد جدیدی رسید. در نتیجه، دامیننس بیت‌کوین به پایین‌ترین سطح از ژانویه افت کرد و ارزش کل بازار دارایی‌های دیجیتال در مجموع تقریباً ثابت ماند.

با وجود این عملکرد خنثی، فعالیت بازار همچنان بالا بود. حجم معاملات نقدی بالاتر از میانگین ۱۲ ماهه باقی ماند — موضوعی غیرمعمول برای فصل تابستان که معمولاً کم‌رمق است — و بازار مشتقات نیز پرجنب‌وجوش بود. بازار آپشن‌های بیت‌کوین و اتر به اوج جدیدی رسید و اوت با ثبت رکورد ۱۴۵ میلیارد دلار حجم معاملات آپشن بیت‌کوین همراه شد. نوسان ضمنی نیز در بیشتر ماه نسبتاً آرام بود، اما در پایان ماه اندکی افزایش یافت؛ نشانه‌ای که حاکی از آن است بازار آپشن ممکن است ریسک‌ها را دست‌کم گرفته باشد.

در حالی‌که بیت‌کوین مکث کرد، طلا جهشی قابل‌توجه داشت. ترکیبی از کاهش انتظارات نرخ بهره، تداوم تورم هسته، کسری‌های تجاری رو به گسترش، دلار ضعیف‌تر، ریسک‌های ژئوپلیتیک و افزایش بی‌ثباتی سیاسی، فلز زرد را به رکوردهای پیاپی رساند. برکناری «لیسا کوک»، عضو هیئت‌مدیره فدرال‌رزرو، توسط دولت ترامپ نیز نگرانی‌ها درباره استقلال بلندمدت این نهاد را تشدید کرد. در حالی‌که بازدهی اوراق خزانه‌داری تغییر چندانی نداشت، طلا به‌عنوان پوشش سنتی تورم و ریسک سیستماتیک، جهشی تند داشت. در همان روز، بیت‌کوین برخلاف طلا با کاهش معامله شد.

این موضوع بار دیگر پرسش قدیمی را زنده می‌کند: آیا بیت‌کوین واقعاً شایسته عنوان «طلای دیجیتال» است؟ کمیابی و خاستگاه لیبرتارین آن چنین تشبیهی را پشتیبانی می‌کند، اما داده‌ها روایتی پیچیده‌تر نشان می‌دهد. همبستگی کوتاه‌مدت بیت‌کوین و طلا همواره نامنظم بوده و در بازه‌های ۳۰ و ۹۰ روزه بین ۱۲ تا ۱۶ درصد نوسان کرده است. در افق‌های بلندمدت‌تر (۱۸۰ روزه)، میانگین همبستگی اندکی بالاتر است اما همچنان پایین محسوب می‌شود. به بیان دیگر، این دو دارایی به‌طور پایدار هم‌جهت حرکت نکرده‌اند. با این حال، از سال ۲۰۲۴ تاکنون، میانگین همبستگی غلتان ۱۸۰ روزه افزایش معناداری داشته و به حدود ۶۰ درصد رسیده است. این اثر در بازه‌های کوتاه‌تر نیز مشاهده می‌شود، هرچند کمتر محسوس است. یک برداشت منطقی این است که روایت «طلای دیجیتال» با بلوغ بیشتر این طبقه دارایی، در حال ریشه‌دواندن میان سرمایه‌گذاران است.

همچنین باید به خاطر داشت که خود طلا هم کارنامه‌ای ناقص به‌عنوان پوشش تورم و ریسک کلان دارد. قیمت طلا همگام با شاخص قیمت مصرف‌کننده حرکت ماهانه ندارد، اما در طول دهه‌ها توانسته قدرت خرید را بهتر از اکثر دارایی‌ها حفظ کند.

پژوهش‌ها نشان می‌دهد طلا می‌تواند در دوره‌های استرس شدید بازار سهام نقش پناهگاه امن ایفا کند، اما نه همیشه؛ رابطه نامنظم آن با شاخص نوسان (VIX) این نکته را تأیید می‌کند.

برای بیت‌کوین، روایت همچنان در حال شکل‌گیری است. برخی آن را یک سرمایه‌گذاری فناورانه می‌دانند، در حالی‌که گروهی دیگر آن را یک پوشش کلان اقتصادی نوظهور تلقی می‌کنند. به باور ما، روایت دوم در بلندمدت پایدارتر خواهد بود.

بر خلاف سایر بلاک‌چین‌ها، مقیاس‌پذیری محدود، حاکمیت سخت‌گیرانه و نبود قابلیت تورینگ کامل در شبکه بیت‌کوین باعث می‌شود بعید باشد این پروتکل به یک پلتفرم چندکاربردی تبدیل شود. سایر شبکه‌ها برای این نقش مناسب‌ترند. ارزش بلندمدت بیت‌کوین بیشتر بر کمیابی و بی‌طرفی آن استوار است — ویژگی‌هایی که یادآور نقش پولی طلاست.

البته شکل‌گیری چنین روایت‌هایی زمان می‌برد. طلا هزاران سال طول کشید تا به‌عنوان ذخیره ارزش پذیرفته شود. بیت‌کوین در مقایسه تنها شانزده سال عمر دارد، اما همین حالا نیز به سطح شگفت‌انگیزی از پذیرش و شناخت رسیده است. تشبیه «طلای دیجیتال» شاید امروز به‌طور کامل با داده‌ها پشتیبانی نشود، اما بسیار زود است که آن را کنار بگذاریم. اگر تاریخ چیزی به ما آموخته باشد، این است که داستان هنوز در حال نوشته شدن است.

منبع: اقتصادنیوز