یارانه، زیان‌ صنعت خودرو را جبران نمی‌کند

به گزارش خط بازار ِآب‌رفت سرمایه در گردش صنعتگران با افزایش نرخ ارز و قیمت نهاده‌های تولید سبب شده تیراژ تولید و همچنین ادامه فعالیت بسیاری از کارگاه‌های متوسط و کوچک دشوار بوده و این واحدها با خطر تعطیلی روبه‌رو باشند. با هدف‌مندی یارانه‌ها، قرار بود بخشی از درآمد سوخت (با افزایش و واقعی شدن قیمت آن) به‌عنوان یارانه در اختیار تولید قرار گیرد که این طرح تا امروز اجرایی نشده است.

البته به‌تازگی کمیسیون تلفیق، سخن از پرداخت یارانه به بخش تولید دارد که برای نخستین‌بار در بودجه۱۴۰۰ دیده شده است. رحیم زارع، سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه بودجه ۱۴۰۰ در مجلس شورای اسلامی، گفت: پیرو مصوبات این کمیسیون، یارانه تولید برای نخستین‌بار سال۱۴۰۰ پرداخت می‌شود که این یارانه در حوزه ایجاد اشتغال و سود تسهیلات در بخش‌های کشاورزی، صنعت، مسکن و معدن است.

حال پرسش این است که این یارانه چقدر می‌تواند برای تولیدکنندگان با توجه به وضعیت مالی که دارند، کمک‌کننده و موثر باشد؟

کمک به بی‌اثر کردن زیان‌ها

بابک کریم‌خان، عضو انجمن قطعه‌سازان کشور درباره تاثیر یارانه تولید بر پویایی واحدهای قطعه‌سازی  گفت: پیش‌تر قرار بود این یارانه از محل درآمد انرژی و سوخت باشد.
در واقع، بحث یارانه تولید به واحدهای صنعتی از زمانی که صحبت از افزایش هزینه سوخت بود، مطرح بوده است.

وی افزود: حال اینکه این یارانه به چه شکل پرداخت شود و مبلغ آن چقدر باشد، به‌طور قطع در شرایطی که تولید از همه سو تحت فشار است، مفید خواهد بود.

درحال‌حاضر از یک‌سو تولید با بحث تحریم و واردات مواد اولیه مورد نیاز روبه‌رو است و از سوی دیگر، کمبود منابع ارزی، تامین ارز مورد نیاز تولید را با چالش مواجه کرده و افزایش نرخ دلار هزینه‌ها را بالا برده و تمام این مسائل نیاز به نقدینگی را در واحدهای صنعتی دوچندان کرده است.

این فعال صنعت خودرو کشور یادآور شد: اگر تولیدکننده نتواند افزایش نقدینگی مورد نیاز خود را به‌واسطه افزایش قیمت نهاده‌های تولید، دستمزد و… فراهم کند، ناگزیر خواهد بود حجم و تیراژ تولیدش را کاهش دهد.

از سوی دیگر هم با کاهش حجم تولید، ادامه فعالیت‌ها دیگر صرفه‌اقتصادی نخواهد داشت.

عضو انجمن قطعه‌سازان کشور با بیان اینکه پرداخت این یارانه بخشی از مشکلات را رفع می‌کند، گفت: مشروط به اینکه، این یارانه دارای ارزش باشد، بخشی از هزینه‌های سربار را پوشش دهد.

او ادامه داد: با افزایش قیمت تمام‌شده محصولات از آمار متقاضیان کاسته می‌شود، زیرا توان نقدینگی محدود است و قدرت خرید مردم کاهش پیدا کرده است.

در ادامه باید شاهد نوعی رکود در بازار باشیم که این مسئله خود مشکلات بخش تولید را دوچندان می‌کند.

کارآیی یارانه تولید

عضو انجمن قطعه‌سازان کشور با اشاره به مشکلات کلان تحمیل شده به صنعت خودرو و به‌ویژه به زنجیره تامین آن، گفت: در کنار مشکلات کلان، هر صنعتی چالش‌های خاص خود دارد.

به‌عنوان مثال، درحال‌حاضر قیمت‌گذاری محصولات خودروسازان سبب شده تولید در صنعت خودرو (خودرو و قطعه) با زیان همراه باشد.

وی اظهارکرد: زیانی که به خودروساز وارد می‌شود در ادامه به‌طور مستقیم به صنعت قطعه هم تحمیل می‌شود و آنها نمی‌توانند قیمت اقتصادی داشته و فعالیت‌شان سودآور باشد.
این امر خود در میزان خرید و پرداخت مطالبات به زنجیره تامین تاثیر داشته است؛ بنابراین تمام این مسائل به‌شکل زنجیره بهم متصل هستند.

کریم‌خان در پایان خاطرنشان کرد: اگر یارانه تولید در این مقطع زمانی با توجه به مشکلات اقتصادی واحدهای صنعتی پرداخت شود، موثر بوده و بخشی از بار صنعتگران را سبک می‌کند.

درحال‌حاضر، چون دقیقا جزییات و نحوه پرداخت این یارانه مشخص نیست، نمی‌تواند درباره آن اظهارنظر دقیقی کرد.

اینکه این یارانه چقدر می‌تواند برای بخش تولید کارآیی داشته و موثر باشد، باید منتظر بود و پس از پرداخت و تزریق آن به تولید درباره آن اظهارنظر کرد.

خواسته قطعه‌ساز یک چیز است

در ادامه محمدرضا نجفی‌منش، رئیس انجمن تخصصی صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه‌سازان خودرو کشور از مجرای دیگر به موضوع کمک به تولید ورود کرد گفت: تنها کمکی که دولت و مجلس شورای اسلامی به صنعت خودرو می‌توانند کنند، عقب‌نشینی از قیمت‌گذاری دستوری برای محصولات خودروسازان است.

وی افزود: با صدایی رسا می‌گوییم که اگر این دخالت نباشد هم قیمت خودرو در بازار کاهش پیدا می‌کند و هم تیراژ تولید افزایش می‌یابد. در ادامه دشمنان و تحریم‌کنندگان هم به اهداف خود نمی‌رسند. این موارد همه به نفع اقتصاد کشور است.

او ادامه داد: چه اصراری است رانت در این صنعت حفظ شود، در حالی که تفاوت قیمت کارخانه و بازار منجربه دلال‌بازی در این صنعت شده است.

به‌عنوان مثال، اگر بازار خودرو ۸۰ هزار میلیارد تومان گردش پولی داشته، ۱۰۰ هزار میلیارد تومان رانت دارد. پس دلیل این همه اصرار بر رانت در صنعت خودرو قابل درک نیست. از این‌رو تاکید داریم صنعت خودرو هیچ تسهیلات و یارانه‌ای نمی‌خواهد فقط اجازه داده شود خودرو با قیمت تمام‌شده و سود کم به بازار عرضه شود. این بزرگ‌ترین کمک و حمایت از این صنعت و تولیدکنندگان آن است.

وی اظهارکرد: اصل چالش رها شده و به‌دنبال راهکارهای کوتاه‌مدت برای حواشی و فرعیات تولید هستیم. فراموش نکنیم درحال‌حاضر تولید خودرو با زیان در حال انجام است. در این وضعیت، این یارانه چقدر می‌تواند ضرر و زیان این صنعت را جبران کند؟

جبران ناچیز

رئیس انجمن تخصصی صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه‌سازان خودرو کشور با بیان اینکه پرداخت یارانه تولید شاید فقط ۲ درصد از زیان‌های موجود را جبران کند، گفت: اگر مسئولان می‌خواهند کمک کنند و مساعدت و همراهی با تولیدکنندگان داشته باشند، باید اجازه دهند خودرو با قیمتی که کارخانه برای آن تعیین می‌کند، فروخته شود. این موضوع سبب می‌شود فاصله زیاد قیمت خودرو در بازار و کارخانه از بین برود.

نجفی‌منش تصریح کرد: به‌این ترتیب، خودروسازان و زنجیره تامین متضرر نشده و فعالیت آنها سودآور هم خواهد شد و در ادامه نقدینگی کافی برای خرید مواد اولیه مورد نیاز خواهند داشت. همچنین هزینه برای طرح‌های تحقیق و توسعه و سرمایه‌گذاری در بخش‌های جدید تامین شده و می‌توانند به نوسازی خود بپردازند.
رئیس انجمن تخصصی صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه‌سازان خودرو کشورافزود: در ادامه برای کنترل قیمت‌ها، ۲ یا ۵ درصد سود را تعریف کنند یا اصلا با سود صفر درصد باشد اما راضی به زیان تولیدکننده نباشند.

سخن پایانی

بنابر این گزارش، با وجود اینکه بعضی از صنعتگران حوزه خودروسازی عنوان می‌کنند یارانه تولید می‌تواند بخشی از مشکلات واحدهای صنعتی را حل کند،

برخی دیگر همچنان تاکید و اصرار بر تعیین قیمت خودرو از سوی خودروسازان دارند. آنها معتقدند اگر این امر اجرایی شود، دیگر نیازی به یارانه و تسهیلات نخواهد بود و صنعتگران می‌توانند تولید خود را مدیریت کنند. اما با توجه به انحصاری بودن صنعت خودرو و منحصر شدن بازار به محصولات خودروسازان داخلی، این امر اجحاف در حق مصرف‎کنندگان است، زیرا تولیدکننده هرجا احساس زیان کند بر قیمت محصولاتش می‌افزاید و جبران خسارت هزینه‌های سربار از جیب متقاضی می‌رود.

منبع: صمت