دستیابی ایران به خودکفایی بالای ۹۰ درصدی در تولید دارو

به گزارش خط بازار؛ آرش محبوبی، عضو هیئت‌مدیره انجمن داروسازان تهران و عضو هیئت‌علمی دانشگاه شهید بهشتی، در برنامه «به وقت گفت‌وگو» با تشریح مسیر تحول صنعت دارویی کشور، از صرفه‌جویی ارزی قابل‌توجه ناشی از این خودکفایی خبر داد.

این کارشناس صنعت دارو در پاسخ به سؤالی درباره چگونگی دستیابی ایران به مرز خودکفایی در تأمین دارو، به گذشته این صنعت اشاره کرد و گفت: در ابتدای انقلاب اسلامی اصلاً چیزی به نام صنایع دارویی ملی نداشتیم و قسمت عمده داروی تولیدی در کشور یا تحت‌لیسانس شرکت‌های خارجی بود یا از طریق واردات تأمین می‌شد.

وی افزود: این روند در چند دهه گذشته با همت دانشمندان جوان و فارغ‌التحصیلان رشته داروسازی کاملاً دگرگون شد و اکنون بر اساس گزارش‌ها، بیش از ۹۰ درصد و حتی در برخی گزارش‌ها تا ۹۸ یا ۹۹ درصد فرآورده‌های دارویی در داخل کشور تهیه می‌شود.

صرفه‌جویی میلیاردی ارزی با تولید داخلی دارو

محبوبی به نکته مهمی درخصوص سهم کمِ واردات دارو با ارزبری بالا اشاره و تصریح کرد: آن کمتر از ۱۰ درصد داروی وارداتی، بین ۱۸ تا ۵۰ درصد ارزبری دارد. به طوری که در سال گذشته حدود ۳.۵ میلیارد دلار ارز به حوزه دارو و تجهیزات اختصاص یافت و اگر صنعت دارو و تجهیزات‌مان فعال نبود، این رقم می‌توانست به ۱۰ تا ۱۵ میلیارد دلار برسد که این امر نشان‌دهنده صرفه‌جویی بزرگی برای کشور است.

وی کیفیت داروهای داخلی را نیز مورد تأکید قرار داد و اظهار داشت: امیدواریم با حفظ استانداردهای جهانی زیر نظر سازمان غذا و دارو، داروی باکیفیت در دسترس مردم قرار گیرد و امروز مردم با خیال راحت و تحت نظر داروسازان، داروی مطمئن خود را از داروخانه‌ها تهیه می‌کنند.

هشدار درباره تهدید نقدینگی برای صنعت داروسازی

عضو هیئت‌علمی دانشگاه شهید بهشتی در بخش دیگری از این گفت‌وگو، با اشاره به دانش‌بنیان بودن صنعت داروسازی، مهم‌ترین نگرانی برای تداوم رشد این صنعت را مسئله نقدینگی عنوان کرد و گفت: نقدینگی از مسیر داروخانه‌ها عبور می‌کند و بخش عمده آن باید توسط بیمه‌ها تأمین شود.

وی افزود: در این حوزه مشکل جدی داریم؛ به‌ویژه بیمه تأمین اجتماعی که بیش از ۶ ماه تأخیر در پرداخت دارد. با توجه به نرخ‌گذاری حداقلی دارو توسط وزارت بهداشت و سود کمتر از ۱۵ درصد، این تأخیرهای ۶ ماهه عملاً توجیه اقتصادی صنعت را زیر سؤال می‌برد.

محبوبی خاطرنشان کرد: زمان گردش کامل سرمایه در برخی صنایع به بیش از یک سال رسیده که آسیب‌زننده است، در حالی که صنایع باید روزآمد شوند، GMP دریافت کنند و تجهیزات نو وارد نمایند تا کیفیت را در سطح بین‌المللی حفظ کنند.

صادرات دارو؛ نقطه قوت آینده با شرط رعایت استانداردها

این کارشناس در پاسخ به سؤال مجری برنامه «به وقت گفت‌وگو» درباره ظرفیت‌های صادرات دارو برای ایران، ابراز داشت: صادرات دارو می‌تواند نقطه قوت کشور باشد و برخی صنایع موفقیت‌های خوبی در این حوزه کسب کرده‌اند.

محبوبی، رعایت استانداردهای بین‌المللی و اخذ گواهی‌های جهانی را از عوامل کلیدی برای ورود به بازارهای جهانی دانست و گفت: برای صادرات، باید در بخش کیفیت سرمایه‌گذاری شود و نهادهای ناظر پایش و تأیید کنند.

وی به موفقیت‌های حوزه داروهای بیوتکنولوژی اشاره کرد و افزود: خوشبختانه برخی صنایع توانسته‌اند به کشورهای اروپایی و آسیایی صادرات داشته باشند و ارزآوری بالایی کسب کنند. دیگر بخش‌های صنعت نیز در این مسیر هستند، اما برای تأمین هزینه‌های اولیه صادرات و انجام صادرات موفق و قانونی، نیاز به نقدینگی دارند.

نقش کلیدی دانشگاه‌ها و ضرورت به‌روزرسانی قوانین دارویی

محبوبی در پایان با اشاره به نقش دانشگاه‌ها و پژوهشگران در توسعه داروهای داخلی، اظهار داشت: فارغ‌التحصیلان داروسازی با دانش روز از دانشکده‌ها خارج می‌شوند و جالب است بدانید یک درصد دانشمندان ایرانی در حوزه پزشکی، داروساز هستند که افتخار بزرگی برای این رشته است.

وی افزود: این فارغ‌التحصیلان عمدتاً در شرکت‌های دانش‌بنیان مشغول می‌شوند یا در حوزه خدمات دارویی فعالیت می‌کنند، اما قوانین ارائه خدمات دارویی از سال ۱۳۳۴ تغییر جدی نداشته و این یک محدودیت بزرگ است.

این عضو انجمن داروسازان تهران در رادیو گفت‌وگو با بیان اینکه باید زمینه ارائه خدمات بهتر توسط داروسازان در داروخانه‌های شهری و بیمارستانی فراهم شود، خاطرنشان کرد: در بخش بیمارستانی اقدامات خوبی مانند الزام استفاده از خدمات داروساز بیمارستانی به ازای تعداد تخت مشخص و حضور کلینیکال فارمسیست‌ها انجام شده و انجمن داروسازان و سازمان نظام پزشکی در حال پیگیری برای تعیین تعرفه خدمات داروسازان و قانونی‌سازی این روند هستند تا مردم خدمات شایسته‌ای دریافت کنند.

منبع: مهر