۵ گزینه برجامی روی میز آمریکا/بازگشت به برجام بهترین گزینه بد موجود/هشدار مقام های امنیتی اسرائیل در خصوص برجام

به گزارش خط بازار؛ درحالیکه انتظار می‌رود جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا در روزهای آینده تصمیم کاخ سفید درباره حذف یا حفظ سپاه پاسداران در لیست سیاه FTO را اعلام کند، اسرائیل فرصت تأخیر آمریکا در تصمیم‌گیری را مغتنم شمرده و از طریق اهرم‌های مختلفی چون اعتراض کشورهای منطقه و برانگیختن انتقادات داخلی در واشنگتن، دولت بایدن را تحت فشار قرار داده است. با این حال گفته می‌شود «تا زمانی که یک بیانیه روشن وجود نداشته باشد، نمی‌توان گفت تصمیم نهایی رئیس‌جمهور چه خواهد بود».

بایدن به زودی تصمیم خود را اعلام می‌کند

به نوشته این دو مقام امنیتی سابق اسرائیل، زمان آن فرا رسیده است که به روشنی درباره ایران فکر کنیم؛ مخالفان تجدید توافق هسته ای با ایران ممکن است توافق شکنی را که مدت ها به دنبال آن بودند، یافته باشند. دولت بایدن، تحت فشار اسرائیل، کشورهای عربی و مخالفان داخلی، ظاهراً تصمیم گرفته است تا درخواست تهران مبنی بر حذف سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست تروریستی ایالات متحده را رد کند – به خاطر رضایت دولت اسرائیل.

این ۲ مقام سابق امنیتی اسرائیل در ادامه با بررسی گزینه‌های موجود، استدلال می‌کنند که احیای برجام، بهترین گزینه بد موجود است. آن‌ها نوشته‌اند: یک فرآیند ساده حذف گزینه‌ها به وضوح نشان می دهد که بازگشت به برجام بهترین گزینه بد موجود است.

۱. اولین گزینه، تحریم‌ها، نمونه خوبی از ضرب المثل قدیمی است که می‌گوید «تکرار یک کار به امید نتیجه‌ای متفاوت، احمقانه است». اگرچه ممکن است تحریم‌ها در تصمیم ایران برای مذاکره با آمریکا در سال ۲۰۱۳ مؤثر بود، اما ایران بی‌درنگ هرگونه تلاش برای اعمال محدودیت‌های بیش از موقت بر برنامه هسته‌ای خود را رد کرده است.

علاوه بر این، تجربه بین المللی دلگرم کننده نیست. تحریم ها به ندرت باعث تغییر در سیاست های مهم دولت شده است. کوبا و کره شمالی از دهه 1950 تحت تحریم قرار گرفتند و یاد گرفتند که با آنها زندگی کنند. ایران هم اکنون همین کار را می کند. اقتصاد “مقاومتی” ایران در حال رشد است، صادرات نفت افزایش یافته و تجارت به سطح قبل از تحریم ها رسیده است. چین و روسیه با ورود به این شکاف به عنوان شرکای سیاسی و اقتصادی ایران جایگزین غرب شده‌اند. روابط نظامی به ویژه با چین در حال افزایش است.

۲. گزینه دوم، اقدامات پنهان و خرابکارانه، که به ادعای نویسندگان ابزار مهمی برای به تعویق انداختن برنامه‌های هسته‌ای، موشکی و پهپادی ایران بوده است، با این حال، تا به امروز، آنها چیزی بیش از تعویق های بسیار محدود به دست نیاورده اند. زمان به دست آمده مهم است و می توان از آن به خوبی استفاده کرد، اما مشکل را حل نمی کند.

۳. گزینه سوم ایجاد تغییر نظام سیاسی است. بهترین و باهوش‌ترین ذهن‌ها، در آژانس‌های اطلاعاتی پیشرو در سراسر جهان، دهه‌هاست که با تب و تاب در تلاش برای مهندسی چنین تغییری در ایران هستند. ما خوشحالیم که با اقتدار اعلام کنیم که در راستای این هدف، فقط ۲ مشکل نهایی باقی مانده است که باید حل شود. یکی، هیچ‌کس حتی مبهم‌ترین ایده را ندارد که چگونه این کار را انجام دهد. و دوم، حتی اگر داشته باشد، دلیلی وجود ندارد که باور کنیم در یک چارچوب زمانی مرتبط با حل مسئله هسته‌ای اتفاق بیافتد (اگر اساسا اتفاق بیافتد و امکانی برای موفقیت داشته باشد).

۴. گزینه چهار، اسرائیل اکنون در حال ایجاد ساختار امنیتی منطقه ای با کشورهای خلیج فارس و دیگر کشورهای عربی است که یک پیشرفت محسوس در قالب توافق ابراهیم داشته است. اما این واقعیت که ما بتوانیم به عباراتی فکر کنیم، از جمله سیستم دفاع هوایی منطقه‌ای مورد بحث، به سادگی شگفت‌آور است. با این حال، حداقل در حال حاضر، احتمالاً این گزینه به جای اقدام تهاجمی، به اقدامات بازدارنده و دفاعی محدود می شود.

۵. گزینه پنجم و نهایی، اقدام نظامی است. پنج رئیس‌جمهور آمریکا، چه از میان دموکرات‌ها و چه جمهوری‌خواهان به طور یکسان، از حمله به ایران خودداری کرده‌اند و تا زمانی که ایران حرکتی صریح به سوی آستانه هسته‌ای انجام ندهد، بایدن نیز قصدی برای این اقدام ندارد. نتانیاهو، ارشدترین شاهین اسرائیل، به همین ترتیب در طول 12 سال نخست‌وزیری از حمله به ایران خودداری کرد. نخست وزیران سابق، ایهود باراک و اولمرت، اخیراً اظهار داشتند که اقدام نظامی اسرائیل در صورت موفقیت نمی تواند چیزی بیش از یک تعویق کوتاه برای برنامه هسته ای ایران ایجاد کند.

می‌توان کارآمدی برنامه‌ریزی بلندمدت را به‌طور مشروع به چالش کشید، اما نه ایالات متحده و نه به‌ویژه اسرائیل، با گذشت بیش از 40 سال از انقلاب ایران، هیچ یک هنوز استراتژی منسجم، جامع و بلندمدتی در مقابل ایران ایجاد نکرده‌‌اند.

به ادعای این مقاله، چنین استراتژی شامل ترکیبی از همه گزینه های فوق می باشد که در مقاطع مختلف در زمان های مختلف اعمال می شود. گزینه های دیپلماتیک همیشه زمانی موثرتر هستند که توسط گزینه های نظامی معتبر پشتیبانی شوند. گزینه های نظامی باید معتبر باشند، اما زمانی موثرتر هستند که یک چارچوب دیپلماتیک بالقوه در دسترس باشد. هر دو گزینه دیپلماتیک و نظامی با دیگر اقدامات فوق تقویت می شوند.

بازگشت به برجام برای امنیت ملی اسرائیل حیاتی است. در صورت توافق، این تنها گزینه ای است که امکان واقعی مهار طولانی مدت موضوع هسته ای و احتمالاً حتی حل آن را فراهم می کند. همه گزینه های دیگر ابزاری برای به دست آوردن زمان هستند، نه بیشتر.

منبع: اقتصاد نیوز