چرا خودروسازان گاوداری دارند؟

به گزارش خط بازار، در روزهای گذشته خبری منتشر شد که ایران خودرو مالک یک گاوداری‌ است. این موضوع حتی با واکنش علیرضا سلیمی، نماینده مجلس نیز مواجه شد.او در توئیتی نوشت: «وقتی فلان خودروساز به جای تحقیق و توسعه بخش پژوهش ‌و تحقیقات این صنعت، ‎گاوداری دارد، نتیجه‌ آن روشن است! این خودروساز به دنبال افزایش کیفیت شیر گاو است یا کیفی‌سازی صنعت خودرو ؟!»البته در پی این خبر بار دیگر این حقیقت مورد توجه قرار گرفت که خودروسازان دارای منابع درآمدی‌ هستند که به صنعت خودروسازی هیچ ارتباطی ندارند.

مرتضی مصطفوی، کارشناس بازار خودرو در این مورد گفت: مشکل صنعت خودروسازی ایران این است که بنگاه‌داری صنعتی به بنگاه‌داری غیرصنعتی تبدیل شده است.

او افزود: خودروسازان مشغول فعالیت‌هایی هستند که هیچ ربطی به حوزه خودروسازی ندارد؛ مانند بیمه، آژانس هواپیمایی و باشگاه‌داری.

حسن خسروجردی، رییس اتاق ایران و شرق آفریقا نیز در همین مورد گفته است: ایران خودرو و سایپا می‌خواستند که به حوزه نفت وارد شوند و با تاسیس شرکت در این زمینه درآمدزایی کنند.

بده بستان‌های غیراقتصادی

مصطفوی تاکید کرد: در چنین مواردی، در خودروسازی‌ها، بده بستانی صورت می‌گیرد و این بده بستان‌ها معمولا اقتصادی نیستند.

به گفته این کارشناس، گاه حتی بحثی سیاسی در پشت آنها جریان دارد. او افزود: هیچ فاکتور اقتصادی و یا سهام‌داری در این مواقع مطرح نیست.

مصطفوی بیان کرد: اگر بحث اقتصادی بود، خودروسازان آن گاوداری‌ها را می‌فروختند و بدهی انباشته خود را پرداخت می‌کردند.

در دنیا سابقه دارد؟

این کارشناس بازار خودرو بیان کرد: ممکن است شرکت‌های بزرگ خودروسازی دنیا مالک این موارد باشند اما این شرکت‌ها در کشورهای توسعه‌یافته فعالیت می‌کنند.

به گفته او، آنها ابتدا خودروهای با کیفیت تولید و از این طریق کسب درآمد دارند، سپس بر اساس مازاد درآمد خود در فعالیت‌های غیر صنعتی نیز وارد می‌شوند.

این کارشناس ادامه داد: در مورد شرکت‌های خودروسازی کشور که خودروی با کیفیت تولید نمی‌کنند، قیمت‌های رقابتی ندارد و از بعد اقتصادی نیز سودده نیستند، بنگاه‌داری غیرصنعتی تنها موجب هدر دادن منابع می‌شود.

مصطفوی گفت: در شرکت‌های خودروسازی با انبوهی از فعالیت‌های غیرمرتبط با خودرو مواجه هستیم که این شرکت‌ها، در طی دوره‌های مختلف، به آن ورود کرده‌اند.او افزود: بخشی از این شرایط، به دلیل زد و بندهای سیاسی و عدم نظارت و مدیریت صحیح بر منابع بوده است.

مصطفوی تاکید کرد: نتیجه هم کمبود نقدینگی خودروسازان است که بدهی‌های خود را نمی‌توانند پرداخت کنند، اما با این حال مشغول فعالیت‌های غیرصنعتی زیادی هستند.

این کارشناس بازار خودرو گفت: حتی برخی فعالیت‌های مرتبط این شرکت‌ها زیان‌ده هستند. برای مثال خودروسازها شرکت بیمه دارند؛ در صورتی که کار خودروساز بیمه نیست. به گفته او، خودروساز باید خودروهای خوب و با کیفیت تولید کند و به فروش برساند.

حضور آقازاده‌ها در شرکت‌های غیرمرتبط؟

مصطفوی در ادامه گفت: هنگامی که شرکت‌های زیرمجوعه خودروسازی را می‌بینیم، بسیاری از آقازاده‌ها و افراد سفارشی در آن فعالیت می‌کنند و درآمد خوبی بدست می‌آورند.

این کارشناس تاکید کرد: حال خودروسازها به دلیل حضور این افراد نمی‌توانند این شرکت‌ها را منحل کنند.

این کارشناس گفت: اما مدیران عامل‌ خودروسازان به دلیل ترس از دست دادن جایگاه خود، نمی‌خواهند وارد بازی‌های مافیا، فساد و مسائل سیاسی شوند و به همان شکل زیان‌ده به فعالیت خود ادامه می‌دهند.

به گفته مصطفوی، آنها خود را مدیون بازی‌های سیاسی می‌دانند و به همین خاطر وارد چنین دعواهایی نمی‌شوند.

فساد و رانت در صنعت خودروسازی

او گفت: مدیران عامل این شرکت‌ها، در گفتگوهای خود از رانت، فساد و آقازاده‌ها صحبت نمی‌کنند چون خود را مدیون این ساختار می‌دانند.

مصطفوی ادامه داد: این در حالی است که مدیران عامل باید برای تمام فعالیت‌ها و اتفاقات در جریان شرکت‌ها پاسخگو باشند.او افزود: چالش اصلی صنعت خودرو این است که ساختار سیاسی و فاسد رانتی حاکم بر آن باعث شده در نتیجه در این صنعت، نوآوری و توسعه دیده نمی‌شود.

به اعتقاد مصطفوی کشور صنعت خودروسازی ندارد و شرکت‌های خودروسازی ایران در واقع مونتاژکننده هستند.این کارشناس تاکید کرد: همه این عوامل نتیجه ساختار فاسد، رانتی، سیاسی و شبه دولتی است.

منبع : تجارت نیوز