هدررفت ۱۶ میلیارد دلار از در و دیوار خانه‌ها
بحران گاز دیگر فصلی نیست؛ نیمی از انرژی کشور در خانه‌ها هدر می‌رود و نتیجه آن خاموشی، توقف صنایع و زیان میلیاردی برای اقتصاد است که راه نجات، نه افزایش تولید پرهزینه، بلکه بهینه‌سازی فوری مصرف است.
کد خبر : 123444
تاریخ انتشار :جمعه 21 شهریور 1404 - 0:19
به گزارش خط بازار؛ ناترازی گاز در ایران از یک مشکل فصلی به یک بحران جدی در کشور تبدیل شده است که هر سال نیز شدت می‌یابد. با اوج‌گیری ناگهانی مصرف بخش خانگی و تجاری در روزهای سرد سال، دولت برای تامین گرمایش منازل مجبور به محدود کردن گاز نیروگاه‌ها و صنایع می‌شود. گزارش اتاق بازرگانی ایران هشدار می‌دهد که تداوم این وضعیت، تولید، اشتغال و صادرات را به شدت تهدید می‌کند. دی‌ماه ۱۴۰۳ نیز گزارش شد که قطعی گاز و برق، روزانه حدود ۱۸ هزار میلیارد تومان به اقتصاد کشور خسارت وارد می‌کند که ۹۲۱۸ میلیارد تومان آن به بخش صنعت مربوط است.این سیاست‌ها به کاهش تولید، توقف خطوط صنعتی و فشار بر اقتصاد ملی منجر شده است. درحالی‌که کشورهای با ذخایر گازی کمتر از ایران با مدیریت بهینه مصرف و بهبود زیرساخت‌ها، تعادل عرضه و تقاضا را حفظ کرده‌اند. در ایران هدررفت بالا و مصرف بی‌رویه، انرژی را به پاشنه آشیل اقتصاد تبدیل کرده است.
طرح کارور گاز؛ اولویت اول برای رفع ناترازی انرژی
با این حال، کارشناسان معتقدند راه‌حل‌های عملی وجود دارد؛ بهینه‌سازی مصرف گاز خانگی از طریق عایق‌بندی ساختمان‌ها و استفاده از تجهیزات گرمایشی مدرن می‌تواند ناترازی گاز را با هزینه‌ای بسیار کمتر از پروژه‌های افزایش تولید رفع کند. این اقدامات نه‌تنها از توقف چرخه تولید جلوگیری می‌کند، بلکه سالانه از خسارتی حدود ۱۶ میلیارد دلار پیشگیری کرده و منابع انرژی را برای نسل‌های آینده حفظ می‌کند.
خانگی‌ها، پرمصرف‌ترین بخش
بر اساس آمارها، در زمستان بالای ۵۰ درصد از کل گاز کشور تنها در بخش خانگی و تجاری‌های خرد مصرف می‌شود. این میزان، بیش از نیاز واقعی خانوارهاست و بیشتر ناشی از تجهیزات فرسوده گرمایشی، ساختمان‌های فاقد عایق‌بندی مناسب است.وقتی نیمی از گاز تولیدی کشور در خانه‌ها می‌سوزد، طبیعی است که صنایع بزرگ، از پتروشیمی‌ها تا کارخانه‌های فولاد و سیمان، با کمبود سوخت مواجه شوند. این وضعیت به کاهش تولید، افت صادرات و در نهایت بیکاری نیروی کار منجر می‌شود.
اولویت با بهینه‌سازی است نه افزایش تولید
راه‌حل بحران ناترازی، فقط افزایش تولید نیست. توسعه میادین جدید گازی و ایجاد زیرساخت‌های تازه نیازمند سرمایه‌گذاری کلان(تخمین زده شده در حدود ۵۰ میلیارد دلار سرمایه لازم است) و زمان طولانی است. در مقابل، بهینه‌سازی مصرف می‌تواند در کوتاه‌مدت و با هزینه‌ای به‌مراتب کمتر، اثرات بزرگی داشته باشد.تعویض بخاری‌ها(ماده ۱۲ رفع موانع تولید) و موتورخانه‌های قدیمی با تجهیزات پر‌بازده، اجرای طرح‌های عایق‌بندی در ساختمان‌های مسکونی(مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان) و اصلاح الگوی مصرف خانوارها، سه اقدام کلیدی برای نجات اقتصاد انرژی کشور هستند. کارشناسان تاکید می‌کنند که با همین روش‌ها می‌توان بخش قابل‌توجهی از ناترازی را برطرف کرد، بدون آنکه صنایع و نیروگاه‌ها قربانی شوند.
۱۶ میلیارد دلار ضرر سالیانه
برآوردها نشان می‌دهد که اتلاف گاز در بخش خانگی، سالانه معادل ۱۶ میلیارد دلار به اقتصاد کشور خسارت وارد می‌کند. این رقم نه‌تنها برابر با بودجه بسیاری از طرح‌های ملی است، بلکه می‌تواند برای گسترش زیرساخت‌های صنعتی یا سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر هزینه شود.این ضرر، فقط جنبه مالی ندارد؛ بلکه به معنای مصرف بی‌رویه سرمایه‌ای است که باید برای نسل‌های آینده حفظ شود. ادامه روند فعلی، کشور را در بلندمدت با بحران جدی‌تر انرژی مواجه خواهد کرد.
ناترازی گاز یعنی ناترازی برق
کمبود گاز تنها صنایع را متوقف نمی‌کند. نیروگاه‌های حرارتی نیز که به طور عمده با گاز کار می‌کنند، قربانی مستقیم این ناترازی هستند. هر بار که گاز نیروگاه‌ها کاهش می‌یابد، خاموشی‌ها به خانه‌ها و کسب‌وکارها سرایت می‌کند. بنابراین، رفع ناترازی گاز در عمل به کاهش ناترازی برق هم کمک خواهد کرد. این دو بحران به هم گره خورده‌اند و بدون بهینه‌سازی مصرف گاز، امکان کمک به حل مشکل برق نیز وجود ندارد.
شفافیت و مسئولیت‌پذیری در مدیریت انرژی
بحران ناترازی، فقط ناشی از رفتار مصرف‌کنندگان نیست؛ بلکه نتیجه سال‌ها نبود برنامه جامع برای بهینه‌سازی است. وزارت نفت و وزارت نیرو باید با ارائه جدول زمان‌بندی روشن، تسهیلات مالی برای نوسازی تجهیزات خانگی و حمایت از طرح‌های عایق‌بندی، نقش خود را در مدیریت مصرف ایفا کنند. همچنین رسانه‌ها و نظام آموزشی می‌توانند با فرهنگ‌سازی، مردم را به استفاده بهینه از انرژی ترغیب کنند. تجربه کشورهای موفق نشان داده است که بدون همراهی افکار عمومی، هیچ سیاستی در حوزه انرژی به نتیجه نخواهد رسید.
بهینه‌سازی مصرف، امری ملی
ایران امروز در نقطه‌ای ایستاده است که ادامه روند فعلی، اقتصاد و رفاه عمومی را تهدید می‌کند. اگر بهینه‌سازی مصرف گاز در بخش خانگی به‌سرعت در دستور کار قرار نگیرد، سال‌های آینده با خاموشی‌های گسترده‌تر، توقف صنایع و خسارت‌های اقتصادی سنگین‌تر همراه خواهد بود.واقعیت ساده است؛ بهینه‌سازی مصرف، انتخابی اختیاری نیست، ضرورتی ملی است. بهینه سازی مصرف گاز، نه‌تنها از خاموشی‌ها و تعطیلی صنایع جلوگیری می‌کند، بلکه آینده‌ای مطمئن‌تر برای اقتصاد کشور و نسل‌های بعدی رقم خواهد زد.
منبع: فارس
برچسب ها :بهینه‌سازی ، خط بازار ، گاز ، مصرف_انرژی ، ناترازی_گاز
- نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
- نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰