به گزارش خط بازار؛ اما نکته برجسته امسال، تمرکز قابل‌توجه شرکت‌ها بر هوش مصنوعی بود؛ حوزه‌ای که امروز در جهان به‌عنوان پیشران اصلی تحول دیجیتال شناخته می‌شود. خبرنگار تجارت‌نیوز در جریان این رویداد با پنج غرفه فعال شامل هلدینگ هوشمند سینا، گپیدو، کوبیت کلود، مگفا و ژرفاتک گفت‌وگو کرد. حاصل این مصاحبه‌ها تصویری روشن از جایگاه فعلی و آینده احتمالی اکوسیستم هوش مصنوعی ایران ارائه می‌دهد.
بیست‌وهشتمین نمایشگاه الکامپ در پاییز امسال، بار دیگر صحنه‌ای بود برای نمایش تازه‌ترین دستاوردهای شرکت‌های فناوری ایرانی. اگرچه الکامپ در سال‌های اخیر با چالش‌هایی همچون کاهش مشارکت شرکت‌های خارجی یا محدودیت‌های بین‌المللی روبه‌رو بوده است، اما همچنان مهم‌ترین رویداد فناوری اطلاعات و ارتباطات کشور به شمار می‌آید.
یکی از موضوعات برجسته در این دوره، حضور پررنگ شرکت‌هایی بود که راهکارهای خود را بر پایه هوش مصنوعی ارائه کرده‌اند. از زیرساخت‌های ابری بومی گرفته تا سامانه‌های پردازش زبان طبیعی و چت‌بات‌های تخصصی، همه حکایت از آن دارد که هوش مصنوعی دیگر یک واژه لوکس و آینده‌نگرانه نیست؛ بلکه در حال تبدیل شدن به بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی سازمانی و صنعتی ایران است.
خبرنگار تجارت‌نیوز در طول برگزاری نمایشگاه با پنج غرفه برجسته در حوزه هوش مصنوعی مصاحبه کرد و با راهکارهای اهالی این حوزه آشنا شد. این مصاحبه‌ها که بر پایه گفت‌وگوهای مستقیم با مدیران و کارشناسان شرکت‌ها انجام شد، نشان‌دهنده پیشرفت‌های چشمگیر ایران در زمینه هوش مصنوعی است. شرکت‌هایی مانند هلدینگ هوشمند سینا، گپیدو، کوبیت، مگفا و ژرفاتک، هر کدام با رویکردهای منحصربه‌فرد خود، از هوش مصنوعی برای هوشمندسازی سازمان‌ها، بهینه‌سازی فرآیندها و حتی رقابت با نمونه‌های خارجی استفاده می‌کنند.
در این گزارش، به تفصیل به بررسی این گفت‌وگوها می‌پردازیم و نقش هوش مصنوعی در آینده سازمان‌ها و ادارات، کسب‌وکارها و آموزش را واکاوی می‌کنیم. این گزارش نه تنها خلاصه‌ای از گفت‌وگوها است، بلکه تحلیلی عمیق بر چالش‌ها، فرصت‌ها و نوآوری‌های این حوزه ارائه می‌دهد.
هلدینگ هوشمند سینا؛ توانمندسازی بنیاد مستضعفان با هوش مصنوعی و تحول دیجیتال
هلدینگ هوشمند سینا، نقش کلیدی در هوشمندسازی گروه‌های زیرمجموعه بنیاد مستضعفان ایفا می‌کند. در مصاحبه با مسلم تقی‌زاده، معاون هوش مصنوعی این هلدینگ، مشخص شد که این مجموعه بیش از ۱۸۰ شرکت زیرمجموعه بنیاد را حمایت می‌کند. رویکرد اصلی سینا، حل مسائل واقعی با استفاده از هوش مصنوعی است، بدون اینکه مستقیماً محصول هوش مصنوعی تولید کند. به جای آن، آن‌ها به عنوان توانمندساز عمل و با شرکت‌های دانش‌بنیان همکاری می‌کنند.
تقی‌زاده توضیح داد که هلدینگ دو رویکرد اصلی دارد: یکی رویکرد حل مساله در صنایع بنیاد و دیگری ایجاد زیرساخت‌های هوش مصنوعی در سطح ملی. برای مثال، آن‌ها در حوزه هوشمندسازی، تحول دیجیتال و داده‌محور فعالیت و از سرمایه‌گذاری در کسب‌وکارهای دیجیتال حمایت می‌کنند. این هلدینگ بر حمایت و سرمایه‌گذاری تمرکز دارد تا رقابت با بخش خصوصی را به حداقل برساند. یکی از نکات جالب، تأکید بر عدم رقابت مستقیم با شرکت‌های خصوصی است؛ سینا بیشتر به عنوان حامی عمل و نیازهای سازمان‌ها را بر اساس درخواست خودشان برآورده می‌کند.
در بحث کمک به سازمان‌ها و ادارات، هلدینگ سینا می‌تواند فرآیندهای اداری را با هوش مصنوعی بهینه کند، مانند تحلیل داده‌ها برای تصمیم‌گیری بهتر. همچنین هلدینگ سینا در سه حوزه سرمایه‌گذاری، هوشمندسازی و فروش فناوری‌های مبتنی بر داده و هوش مصنوعی فعالیت می‌کند.
گپیدو؛ هوش مصنوعی در خدمت جلسات و اتوماسیون
شرکت گپیدو با ارائه یک پلتفرم ارتباطی مبتنی بر هوش مصنوعی، یکی از استارتاپ‌های خلاق در الکامپ 28 بود. نماینده این شرکت توضیح داد پلتفرم آن‌ها برای سازمان‌ها طراحی شده و از هوش مصنوعی برای تهیه صورت‌جلسات، خلاصه‌نویسی و مدیریت وظایف استفاده می‌کند. برای مثال، در جلسات، هوش مصنوعی به طور خودکار صورت‌جلسه تهیه می‌کند، دستورات را اجرا می‌کند و حتی با سامانه‌های دیگر مانند اتوماسیون اداری ادغام می‌شود.
نکته کلیدی، استفاده از مدل‌های اوپن‌سورس مانند Llama است که توسط گپیدو فاین‌تیون (تنظیم دقیق) شده و به صورت محلی (لوکال) اجرا می‌شود. این رویکرد، امنیت داده را تضمین و وابستگی به APIهای خارجی مانند ChatGPT را حذف می‌کند. شرکت گپیدو تنها شرکتی است که گواهی افتا از وزارت فناوری اطلاعات دریافت کرده، که نشان‌دهنده استانداردهای بالای امنیتی آن است. در بحث کمک به ادارات، این پلتفرم می‌تواند نامه‌نگاری اداری را خودکار کند؛ مثلاً خلاصه نامه را ارسال و با دستور ساده، پاسخ اداری تولید کند.
کوبیت؛ زیرساخت‌های ابری و هوش مصنوعی برای مقیاس‌پذیری سازمانی
شرکت کوبیت (سبز سیستم) با تمرکز بر زیرساخت‌های ابری، یکی از غرفه‌های برجسته الکامپ بود. حمید صغیری، مدیرعامل این شرکت، توضیح داد که آن‌ها ارائه‌دهنده ابر عمومی هستند که اخیراً برای عموم مردم در دسترس قرار گرفته. پیش از این، خدمات آن‌ها محدود به سازمان‌های بزرگ بود، اما حالا برای همه قابل استفاده است.
در حوزه هوش مصنوعی، کوبیت دو زیرسامانه معرفی کرد: AI Assistant که یک چت‌بات داخلی برای پشتیبانی کاربران است و سرویس LLM که به صورت آنلاین (با دسترسی به بیش از ۵۰ مدل برتر جهانی) و آفلاین (لوکال) ارائه می‌شود. این سرویس‌ها از مدل‌های مختلف ChatGPT استفاده می‌کنند اما خود کوبیت LLM تولید نکرده و بیشتر بر فاین‌تیون تمرکز دارد. برای ادارات، این زیرساخت‌ها می‌توانند پشتیبانی را کاهش دهند و پاسخ‌دهی را دقیق‌تر کنند.
برای دانشجویان، دسترسی به مدل‌های هوش مصنوعی آفلاین می‌تواند در پروژه‌های تحقیقاتی مفید باشد، بدون نگرانی از محدودیت‌های اینترنتی. رقابت با نمونه‌های خارجی با تمرکز بر مقیاس‌پذیری و امنیت محلی انجام می‌شود. چالش اصلی، عدم تولید LLM داخلی است، اما کوبیت با رپر کردن مدل‌های موجود، یک راه‌حل یکپارچه ارائه می‌دهد. این شرکت نشان‌دهنده گذار از خدمات خصوصی به عمومی در حوزه ابری AI است و می‌تواند پایه‌ای برای تحول دیجیتال در ایران باشد.
مگفا؛ چت‌بات‌های هوشمند برای وزارتخانه‌ها و سازمان‌ها بدون محدودیت
شرکت مگفا با واحد هوشمندسازی خود، ابزارهای هوش مصنوعی متنوعی ارائه می‌دهد. در گفت‌وگو با مسئول هوش مصنوعی مگفا، تمرکز بر چت‌بات هوشمند میتسا برجسته شد. این چت‌بات برای وزارت صمت طراحی شده و بر اساس اسناد، قوانین و مستندات این وزارتخانه عمل می‌کند. کاربران می‌توانند سؤالات خود را بپرسند و پاسخ‌های دقیق دریافت کنند.
نکته مهم، لوکال بودن مدل است که بدون نیاز به اینترنت و APIهای خارجی مانند ChatGPT کار می‌کند. این چت‌بات نامحدود است و می‌تواند برای حوزه‌های دیگر مانند پزشکی سفارشی شود. برای اداره‌جات، کاربردهایی مانند تولید نامه‌های اداری بر اساس قالب‌های استاندارد دارد.
مسئول هوش مصنوعی مگفا در ادامه بیان کرد: «برخلاف بسیاری از مدل‌های رایج، ما وابسته به چت‌جی‌پی‌تی یا جمینای نیستیم. کل سامانه به‌صورت اختصاصی کدنویسی شده و در اختیار مشتری قرار می‌گیرد. هزینه توسعه بسته به نیاز هر سازمان متفاوت است، اما معمولاً بین یک تا دو میلیارد تومان برآورد می‌شود.»
این مدل توسعه‌یافته می‌تواند برای سازمان‌های بزرگ و دولتی جذاب باشد، چرا که نامحدود و امن عمل می‌کند و هیچ نگرانی از بابت قطع دسترسی به سرویس‌های خارجی وجود ندارد.
ژرفاتک: ابزارهای زبانی و دانش‌محور برای سازمان‌ها و آموزش
شرکت ژرفاتک با تمرکز بر مدل‌های زبانی بزرگ (LLM)، ابزارهایی مانند ترجمه، خلاصه‌سازی و پرسش‌وپاسخ از فایل ارائه می‌دهد. مدیر تیم توسعه ژرفاتک، تأکید کرد که دغدغه اصلی آن‌ها «حفظ و بازیابی دانش سازمانی» است.
وی در ادامه بیان کرد: «هر چه سازمان‌ها بزرگ‌تر می‌شوند، حجم مستندات هم افزایش می‌یابد و بخش زیادی از دانش سازمانی فراموش می‌شود. ما ابزارهایی طراحی کرده‌ایم که امکان پرسش و پاسخ از پایگاه‌های دانش، ترجمه دقیق متون، و خلاصه‌سازی محتوای طولانی را فراهم می‌کند.»
ژرفاتک علاوه بر نرم‌افزار، در حوزه سخت‌افزار هم فعال است و زیرساخت‌های لازم را برای مشتریان فراهم می‌کند. یکی دیگر از محصولات این شرکت، ابزار تحلیل داده‌های آماری است که می‌تواند گزارش‌هایی همچون فروش، سود یا هزینه‌ها را به‌صورت خودکار تولید کند.
ژرفاتک همچنین نسخه عمومی سرویس‌های خود را با اشتراک ماهانه بین 79 تا 139 هزار تومان عرضه کرده است.
این مدل اشتراکی باعث شده تا محصولات ژرفاتک نه‌تنها برای سازمان‌های بزرگ، بلکه برای کاربران عمومی نیز قابل دسترسی باشد. این موضوع نشان می‌دهد که ژرفاتک علاوه بر بازار سازمانی، به دنبال بازار مصرف‌کننده فردی هم هست.
تحلیل کلی؛ هوش مصنوعی بومی در مسیر بلوغ
بررسی این پنج مصاحبه نشان می‌دهد که شرکت‌های ایرانی در حوزه هوش مصنوعی و کلود، به‌دنبال دو هدف اصلی هستند: کاهش وابستگی به سرویس‌های خارجی از طریق توسعه مدل‌های اوپن‌سورس و بومی‌سازی آن‌ها؛ و تمرکز بر نیازهای سازمانی داخلی شامل اتوماسیون اداری، پردازش اسناد، پشتیبانی هوشمند و مدیریت دانش.
هرچند هنوز فاصله زیادی تا تولید مدل‌های بزرگ مقیاس جهانی مانند (GPT-4یا Gemini) وجود دارد، اما جهت‌گیری شرکت‌های ایرانی نشان می‌دهد که هوش مصنوعی بومی در مسیر بلوغ قرار گرفته است. ترکیب زیرساخت‌های ابری داخلی با سامانه‌های هوش مصنوعی می‌تواند آینده‌ای را رقم بزند که سازمان‌های ایرانی بدون نیاز به سرویس‌های خارجی، خدمات موردنیاز خود را دریافت کنند.
نمایشگاه الکامپ ۲۸ فرصتی بود تا دریابیم هوش مصنوعی در ایران دیگر یک رؤیای دور نیست، بلکه واقعیتی در حال شکل‌گیری است. از هلدینگ هوشمند سینا که نقش توانمندساز اکوسیستم را ایفا می‌کند، تا گپیدو که به جلسات سازمانی جان تازه‌ای داده است؛ از کوبیت کلود با ابر بومی‌اش گرفته تا مگفا با چت‌بات‌های تخصصی و ژرفاتک با ابزارهای پردازش زبان، همگی نشان می‌دهند که آینده فناوری در ایران بیش از هر زمان دیگری به هوش مصنوعی گره خورده است.
منبع: تجارت نیوز
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰