نامزدهای ریاست‌جمهوری درباره اقتصاد چه گفتند؟

به گزارش خط بازار؛ به زعم برخی کارشناسان، در مناظره‌های اقتصادی اول و دوم نامزدها برای اینکه بخواهند آرای همه مردم را جذب کنند، وعده‌های مختلف برای گروه‌های اجتماعی مختلف را در دستور کار دارند که اجرای چنین برنامه‌هایی بر کسری بودجه و در نهایت تورم فشار وارد خواهد کرد.

کمتر از یک هفته مانده به انتخابات چهاردهمین دوره ریاست‌جمهوری، پس از برگزاری دومین مناظره انتخاباتی نامزدها با موضوع اقتصادی، تحلیل‌های مختلفی درباره نکات عنوان‌شده از سوی کاندیداها مطرح شد. پنجشنبه‌شب مناظره کاندیداهای انتخابات ریاست‌جمهوری 1403 با موضوع «خدمات‌رسانی عدالت‌محور دولت» برگزار شد. این مناظره نیز همچون مناظره اول با محوریت اصلی اقتصادی آغاز شد اما سپس در بخش دوم و سوم، به موضوعات اجتماعی با محوریت «ارتقای نظام سلامت» و «ارتقای نظام آموزشی و علمی» به عنوان موضوعات «خدمت عدالت‌محور دولت» پرداخته شد. سیدامیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی، محمدباقر قالیباف، مصطفی پورمحمدی، علیرضا زاکانی، مسعود پزشکیان و سعید جلیلی 6 کاندیدای  چهاردهمین دوره ریاست‌جمهوری هستند که در این مناظره، برنامه‌ها و خط‌مشی‌های اقتصادی و اجتماعی خود را تشریح کردند و به انتقاد از یکدیگر و مسؤولان سابق و ارائه‌ راهکارهایی برای حل مشکلات کشور پرداختند. در بخش اول مناظرات که به موضوع سیاست‌گذاری در یارانه‌ها، محرومیت‌زدایی و فقر اختصاص یافت، اظهار ناراحتی و نگرانی از کوچک شدن سفره‌ مردم توسط کاندیداها موضوعی بود که توانست توجه مخاطبان را به خود جلب کند و حرف دل مردمی باشد که برای تامین سفره‌شان درگیر هستند.

مادامی که چرخه فقر وجود دارد، رفاه معنایی نخواهد داشت

سعید جلیلی به عنوان آخرین کاندیدایی که در رابطه با موضوع توزیع یارانه‌ها در فرصت تخصیصی به بیان دیدگاه خود می‌پرداخت، بر توزیع عادلانه و به بهترین شکل یارانه‌ها به مردم تاکید کرد و گفت: وظیفه دولت است که منابع در اختیار را عادلانه و به بهترین شکل، بین مردم توزیع کند. متاسفانه در حال حاضر خانواده‌ای که 3 خودرو دارد، 12 برابر کسی که خودرو ندارد یارانه دریافت می‌کند، این در حالی است که 44 درصد خانواده‌های ایرانی اصلا خودرو ندارند و از یارانه بنزین محروم هستند، این اصلا درست نیست. جلیلی وعده داد: انرژی به بهترین شکل و عادلانه توزیع می‌شود، سبد غذایی شامل 13 کالا در اختیار مردم قرار می‌گیرد، طرح سفر و روستا اجرایی و فقر و بیکاری تمام می‌شود. وی تصریح کرد: به میزانی که یارانه می‌دهیم از خانواده‌ها مالیات اخذ می‌کنیم. به طور مثال خانواده‌ای 4 نفره با میانگین دریافتی 14 میلیون تومان حقوق، طبق قانون مالیات، قریب به  10 درصد از حقوق خود مالیات می‌پردازد؛ این خانواده که به ازای هر نفر 400 هزار تومان یارانه می‌گیرد، به همان میزان مالیات می‌پردازد، در حالی ‌که بسیاری افراد با درآمدهای بالا، با عدم شفافیت مالی از مالیات فرار می‌کنند.

نامزد چهاردهمین دوره‌ ریاست‌جمهوری در تشریح برنامه‌های خود برای نظام توزیع یارانه در دولت آینده توضیح داد: چند طرح در این زمینه آماده کرده‌ایم. در نظر داریم حتما انرژی به بهترین شکل مدیریت شود و یارانه مردم عادلانه باشد؛ این طرح موجب مدیریت بهتر مصرف می‌شود و مردم نیز براساس منافع خود، مصرف انرژی را مدیریت می‌کنند.

وی افزود: طرحی هم برای سبد غذایی داریم که 13 قلم کالای غذایی را در اختیار مردم قرار می‌دهد. طرح سفر و روستا را هم در برنامه داریم. از سوی دیگر باید با فقر و بیکاری نیز مبارزه کرد که برای این منظور نیز برنامه‌هایی پیش‌بینی شده است. زمانی که در ایجاد شرایط اولیه اشتغال، مشکل وجود داشته باشد و فقر، بی‌سوادی و بیماری یک چرخه درست کرده باشند، مشکلات حل نخواهد شد. مادامی که این چرخه وجود داشته باشد، نمی‌توان رفاه داشت.

حفظ قدرت خرید خانوارها برعهده شخص رئیس‌جمهور است

محمدباقر قالیباف، کاندیدای چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری برنامه‌هایی درباره فقرزدایی و حمایت از سفره خانوارها مطرح کرد و وظیفه حفظ قدرت خرید خانوارها را مستقیما برعهده شخص رئیس‌جمهور دانست. او معتقد است از اساس در نظام توزیع یارانه‌ها، هدفمند عمل نشده است، چراکه باید در استفاده از انفال به عنوان اموال عمومی، عدالت رعایت و  از تبعیض جلوگیری شود.

او نیز همچون قاضی‌زاده هاشمی معتقد است باید یارانه با حفظ عدالت، به انتهای زنجیره (یعنی مصرف‌کننده) داده شود.

وی ضمن تاکید بر اینکه تورم، از جمله مشکلات جدی کشور است، اظهار کرد برنامه دارد که در دولت خود، این تورم را با افزایش حقوق مردم به دو طریق جبران کند. این افزایش حقوق یا به صورت نقدی یا به صورت ارائه کالاهای اساسی و لوازم ضروری خانگی خواهد بود که به انتخاب خود مردم پیش‌بینی می‌شود.  قالیباف وعده داده که آن دسته از افراد جامعه را که توان کار ندارند و امکان توانمندسازی آنها نیز وجود ندارد 100 درصد تحت حمایت و تامین دولت خود قرار خواهد داد، ضمن اینکه برای این منظور باید تا آخر برنامه، بیمه فراگیر در حوزه نظام تامین اجتماعی چندلایه فراهم کرد، البته تا آن زمان، مشکلات افراد زیر خط فقر، در خط فقر مطلق و افراد ضعیف‌شده را باید جبران کرد.

قالیباف با بیان اینکه 44 درصد مردم خودرو ندارند و یارانه بنزین نمی‌گیرند، اظهار کرد: در مقابل خانواده‌هایی که حتی یک ریال یارانه بنزین نمی‌گیرند، خانواده‌هایی هم داریم که در طول سال 145 میلیون تومان یارانه بنزین دریافت می‌کنند.  نکته مهم و قابل توجه این است که انفال باید به نفع مردم باشد و دولت نیز اینها را در تولید و سرمایه‌گذاری استفاده کند تا کیک اقتصاد بزرگ شود. وقتی تلاشی برای اعتمادسازی نشد، مشخصا مردم اعتماد نمی‌کنند و راهکارها هم ناقص می‌ماند.

چرا مشکلات جدی را پاسخ نمی‌دهید؟

مصطفی پورمحمدی در حوزه نظام توزیع یارانه‌ها، ضمن اینکه معتقد است «خدمات‌رسانی عدالت‌محور» مسأله اساسی برای همه دولت‌هاست، اظهار کرد طی دو دهه گذشته، این موضوع جدی‌تر مطرح شد تا یارانه‌ها به نحوی توزیع شود که خدمات مناسب به همه طبقات (بویژه محرومان) برسد و عدالت هم رعایت شود اما واقعیت این است که این حجم توزیع یارانه‌ها، نه‌تنها موجب آسایش و آرامش و رضایت طبقه محروم نشد که مشکلات اقتصادی بیشتر هم شد.

وی معتقد است نظام نه‌چندان عدالت‌محور توزیع یارانه‌ها، صرفا منجر به غنی ‌شدن یک عده و کم‌ شدن دهک‌های طبقه متوسط و فقیر شدن طبقات پایین و گسترش دهک‌های فقیر شد. در حقیقت زمانی که توسعه توزیع یارانه‌ها با تحریم‌ها همزمان و موضوع انکار شد، فقر هم دامنگیر شد. به اعتقاد این کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری، عملا 11-10 سال است وضع به همین شکل باقی مانده و اقتصاد ما برای تبادل مالی قفل است لذا مشکل این است که منابع نداریم و اقتصاد ما در ریل درستی قرار ندارد. متاسفانه واقعیت این است که نمودارها منفی است؛ در همه دوره‌ها نقدینگی و تورم بیشتر شده و خط فقر توسعه یافته و فاصله بین غنی و فقیر افزایش یافته است. پورمحمدی که طی 2 هفته اخیر (از زمان تایید صلاحیت تاکنون) در همه صحبت‌های خود بر جلب اعتماد و اعتمادسازی تاکید موکد داشته است، در مناظره پنجشنبه‌شب نیز دوباره این موضوع را پیش کشید و گفت: باید به اعتمادسازی و پیشینه خود بازگردیم که با صداقت چه کرده‌ایم؟ حقایق و واقعیت‌های اجتماعی را قبول نداشتیم و هیچ تلاشی هم برای کنترل و خنثی‌سازی آن نکردیم، حال برای آن نسخه می‌پیچیم؟! معلوم است مردم قبول نمی‌کنند و راهکارها هم ناقص می‌ماند. وی گلایه دارد که چرا به علت‌ها نمی‌پردازیم و تصور می‌کنیم با سکوت و پاک کردن صورت مساله می‌توانیم از مشکلات جهش کنیم؟ ما هنوز حاضر نیستیم به مشکلات اساسی اشاره کنیم. یارانه سوخت 120 میلیارد دلاری باید به‌صورت جدی مورد توجه قرار گیرد اما بزرگوارانی که دور این میز نشسته‌اند اصلا نمی‌خواهند به موضوعات جدی کشور بپردازند، اصلا نمی‌خواهند پاسخ دهند، می‌خواهند به سکوت بگذرانند.

در هر خانواده، حداقل  نفر باید شاغل باشد

سیدامیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی در بخش اول صحبت‌های خود ضمن اشاره به اینکه رشد اقتصادی در دهه 90، به صفر نزدیک یا حتی منفی هم شد، ماحصل آن را 30 درصد کوچک شدن سفره مردم دانست و تاکید کرد برخورد با فقر در کشور، باید ریشه‌ای شکل بگیرد.

این کاندیدا شرایط فقر در جامعه را به گونه‌ای توصیف کرد که 30 درصد از مردم کشور، درآمد کمتر از 12 میلیون تومان دارند و نیمی از این 30 درصد، حتی یک شاغل هم در خانواده خود ندارند لذا وی وعده داد که این موضوع را حتما در دستور کار دولت خود قرار خواهد داد.

وی ضمن گلایه از اینکه مشخص نبودن 100 میلیارد دلار توزیع‌شده طی دهه‌های اخیر که منفعت آن صرفا برای قاچاقچیان سوخت و… بود و منجر به رشد معیشت مردم نشد، تاکید کرد که حتما دارایی‌های در اختیار دولت که متعلق به مردم است، باید به خود مردم منتقل شود (اقدامی که در بنیاد شهید هم اجرایی و این سازمان از بنگاه‌داری به نفع مردم خارج شد). بر این اساس باید در سازوکارهای مندرج در هدفمندی یارانه‌ها اصلاحاتی اتفاق بیفتد تا مجموعه جامعه از آن برخوردار شود. افرادی که درآمدشان بیش از هزینه‌شان است، بر اساس کل درآمد خود، مالیات می‌پردازند؛ یارانه را باید به انتهای زنجیره بدهیم اما ابتدای زنجیره نیز نیاز به توجه دارد. دیگر ایده‌ای که قاضی‌زاده هاشمی برای دولت خود مطرح کرد، این بود که تصمیم دارد یارانه‌ها را در انتهای زنجیره‌ توزیع کند البته قصد ندارد از ابتدای زنجیره نیز غافل شود و معتقد است باید به تولیدکنندگان نیز کمک کرد.

او قصد دارد برنامه‌ای یکپارچه برای مالیات و یارانه تعریف کند تا براساس آن، افرادی که درآمد بیش از هزینه‌ دارند، بر اساس کل درآمد خود مالیات بپردازند.

یارانه‌ها را باید به دهک‌های پایین تخصیص داد

مسعود پزشکیان در فرصت 4 دقیقه‌ای صحبت‌های خود در حوزه اقتصاد، ضمن ارائه نمودارهای اقتصادی، مصرف دهک‌های پایین و بالای جامعه در رابطه با یارانه‌های انرژی و بنزین را  وحشتناک توصیف کرد و معتقد است اختلاف بسیاری میان دهک‌های بالا و پایین وجود دارد؛ به کسانی که توانمند هستند، بیشتر امکانات داده شده و به آنهایی که ضعیف‌ترند، تخصیص کمتری صورت گرفته است. وضعیت جمعیت زیر خط فقر، بدتر شده که بهتر نشده است؛ مناطق در حاشیه و مرزها به‌شدت وضع نامناسبی دارند، لذا برای آنکه بخواهیم این بی‌عدالتی را اصلاح کنیم، باید اولویت نخست پیدا شود. وی چگونگی حل این مشکل را در گام اول، به داشتن زبان و نگاه مشترک می‌بیند و معتقد است مشکلات داخلی باید حل شود؛ از سوی دیگر دولت باید برای تقسیم منابع، به‌طور هدفمند رفتار کند و با مشارکت اقتصاددانان دانشگاهیان و هماهنگی مجموعه‌ها و البته مردم، یارانه‌ها هدفمند و به دهک‌های پایین تخصیص یابد. نباید اجازه داد دهک‌های پایین، بهره کمتری نسبت به دهک‌های بالا ببرند البته پیش از آن، اگر کنترل تورم و رشد اقتصادی را اصلاح نکنیم، هر اقدامی که انجام دهیم منجر به فقیر شدن همه خواهد شد. پزشکیان محاسبه کرده است که به‌راحتی می‌توان نفری 10 میلیون تومان یارانه پرداخت کرد اما لازمه آن، مدیریت تورم و شاخص‌ها، انسجام داخلی، کنار گذاشتن دعواها و رسیدن به زبان و نگاه مشترک، همچنین دیدن مردم محروم است: اگر ما وضعیت رشد اقتصاد و اشتغال را درست نکنیم و مشکلات‌مان با دنیا را حل نکنیم، راه به جایی نخواهیم برد.

یارانه انرژی به خانواده‌ها تخصیص می‌یابد

علیرضا زاکانی در صحبت‌های خود در این حوزه، گویی با یک تیر دو نشان ‌زد. وی اعلام کرد یارانه طلایی تنظیم کرده‌ایم؛ به ازای آن در خانوار به هر خانواده سه نفره معادل اعتبار 20 گرم طلا یارانه می‌رسد یعنی یک خانواده پنج نفره 110 میلیون تومان در سال یارانه خواهد گرفت. بر این اساس وی هم وعده یارانه بیشتر داده و هم در راستای قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت اقدام کرده است.

وعده‌های زاکانی موضوع‌هایی چون افتتاح حساب ویژه برای خانوارها، معاف از تاثیر تورم، تخصیص 22 میلیون تومان یارانه انرژی به‌ازای هر نفر، تک قیمتی شدن بنزین و ثبات قیمت آن و تخصیص یارانه از تولید تا توزیع بود.

نامزد  چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری وعده می‌دهد که از ابتدای شروع دولت خود، برای خانوارها حساب ویژه باز خواهد کرد و  اعتبار واریزشده به این حساب را  مصون از تورم نگه خواهد داشت، همچنین از همان ابتدای دولت خدمت، قصد دارد به ازای هر نفر، 22 میلیون تومان یارانه انرژی به اعتبار طلا پرداخت کند. با حساب و کتاب وی، دهک اول شرایط ویژه‌ای پیدا می‌کنند، مگر کسانی که در مصرف صرفه‌جویی نکنند، ضمن اینکه بنزین از  3000 به 1500 تومان کاهش می‌یابد و قیمت‌های دیگر نیز تغییر نمی‌کند و یارانه به حلقه ماقبل آخر و فرآیند تولید، توزیع و مصرف پرداخت خواهد شد.

نظر کارشناسان اقتصاد درباره صحبت‌های نامزد‌ها در مناظرات

مناظره‌های اقتصادی اول و دوم انتخاباتی 6 نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری 1403 در روزهای اخیر برگزار شد و این کاندیداها در مناظره جمعه‌شب (سوم) درباره مسائل فرهنگی و در مواردی هم در زمینه بزنگاه‌های مرتبط میان اقتصاد و اجتماع دیدگاه‌های خود را عرضه کردند. در پاره‌ای از راه‌حل‌های بیان‌شده از دیدگاه عمومی دیده شد که برخی کاندیداها مسائل و مشکلات اقتصادی را تشخیص داده و تا حدی هم به راه‌حل‌های کلی واقف شده‌اند اما هنوز به دیدگاه منسجمی برای اجرای مجموعه خط‌مشی‌ها نرسیده‌اند و اجزای سیاست‌گذاری ذکرشده آنها در تناقض با برخی سیاست‌های دیگر جاری در جامعه یا اجرا شده توسط دولت‌های قبل است. فرضا کنترل تورم با هم‌زمانی افزایش حقوق کارمندان به اندازه نرخ تورم به ‌علاوه نرخ رشد اقتصادی غیرممکن است، یا با افزایش یارانه‌ها همخوانی ندارد و فشار زیادی بر کسری بودجه دولت و خلق نقدینگی وارد خواهد آورد.

به زعم برخی کارشناسان، در این مرحله نامزدها برای اینکه بخواهند همه مردم را راضی نگه دارند و آرای آنها را جذب کنند، وعده‌های مختلف برای گروه‌های اجتماعی مختلف را در دستور کار دارند که اجرای چنین برنامه‌هایی بر کسری بودجه و در نهایت تورم فشار وارد خواهد کرد.

کارشناسانی که «وطن امروز» از آنها نظرسنجی کرد معتقدند اگرچه شیوه اجرای مناظره‌ها با دوره‌های قبل تفاوت داشت، هنوز می‌شد سوالات کارشناسی را از طیف گسترده‌تری از اقتصاددانان و انجمن‌های علمی حول مساله مشخص گرفت تا جوانب مساله خوب تبیین می‌شد و کاندیداها چگونگی رفع آن مسائل و ایده قابل اجرای خود را به مردم توضیح می‌دادند و از صحبت و ادعاهای انتزاعی پرهیز می‌کردند. برخی کاندیداها هنوز به صورت روان و ملموس با مردم صحبت نکرده‌اند و کارشناسان اقتصادی بر این باورند که با یک‌سری حرف‌های فلسفی و ثقیل نمی‌شود توجه مردم را جلب کرد.

مردم هوشیارند، وعده‌های غیرقابل اجرا ندهید

 مسعود نیلی، کارشناس اقتصاد نیز پس از مناظره‌های اقتصادی کاندیداهای انتخابات ریاست‌جمهوری، در یادداشتی نوشت: واقعیت این است که اقتصاد ایران از سال 1396 به این طرف، وارد مرحله‌ جدیدی شده است که دیگر نمی‌توان به شیوه گذشته با آن رفتار کرد.

 وی نوشت: این تغییر بزرگ توسط سیاستمداران ما در جناح‌های مختلف، متأسفانه هنوز فهمیده نشده است، لذا آنها «همگی» هنوز در دوران «شیرین زبانی» زندگی می‌کنند. یکی از شما 6 نفر، به‌ جای دادن امید واهی که اساسا باورپذیر نیست، بیاید و صادقانه به مردم بگوید خوب می‌داند نخواهد توانست معجزه کند اما بگوید در اقتصاد همان‌طور که معجزه نداریم، بن‌بست هم نداریم.

کاندیداها وعده‌های غیرقابل اجرا به مردم ندهند

مسعود دانشمند، عضو اتاق ایران درباره اظهار نظرهایی در موضوع افزایش قیمت حامل‌های انرژی به «وطن امروز» گفت: اصولا افزایش قیمت حامل‌های انرژی بویژه بنزین و گازوئیل در نرخ حمل‌ونقل کشور بویژه حمل‌ونقل بار، مسافر شهری، بین‌شهری و در نهایت بر قیمت تمام شده محصولات تأثیر مستقیم دارد، بنابراین هرگونه افزایش قیمت بنزین به سرعت نقش تورمی خود را در سایر کالاها نشان می‌دهد. این در حالی است که تصمیمات حساب‌نشده اثرات غیرمستقیم نیز دارد که آن اثرات با تأخیر، خود را در اقتصاد نمایان خواهد کرد.

  این کارشناس اقتصاد در مقایسه قیمت بنزین با کشورهای منطقه و تحلیل اقتصادی نحوه تغییر قیمت به فوب خلیج‌فارس  اظهار کرد:  قیمت سوخت با سایر مؤلفه‌های اقتصادی باید همسو باشد. یارانه‌های انرژی در کشور ما بی‌برنامه است و هیچ نتیجه حساب‌شده اقتصادی از سیاست‌های خود نگرفته‌ایم، زیرا نحوه پرداخت یارانه اشتباه است. یارانه باید به جای تولیدکننده و واردکننده به مصرف‌کننده تعلق بگیرد که در کشور ما اینگونه عمل نمی‌شود، لذا نامزدهای انتخاباتی باید حساسیت ویژه روی پیشنهادها و برنامه‌های خود داشته باشند تا وعده‌های غیرقابل اجرا به مردم ندهند و مدنظر داشته باشند که مردم با توجه به کارنامه و وعده‌های عملی و منطقی که به آنها داده می‌شود تصمیم می‌گیرند به چه کسی رای دهند.

انتقال سرمایه از بخش غیرمولد اقتصادی به مولد

عبدالمجید شیخی، استاد اقتصاد اسلامی و پژوهشگر اقتصاد نیز در رابطه با اینکه چرا نامزدهای انتخاباتی در پاسخ به برخی مسائل مدعی تصدی دولتی شده و در برخی مباحث دیگر به اسم اختیار از پاسخ‌دهی و ارائه برنامه شانه خالی می‌کنند، به «وطن امروز» گفت: کاندیداها در برنامه‌های خود مد نظر داشته باشند که دولت در برخورد با آحاد جامعه لایه‌بندی درستی داشته باشد و برای پوشش هر لایه اجتماعی برنامه اقتصادی ویژه‌ای را اجرا کند.

 وی ادامه داد: مهم‌ترین لایه‌بندی در سیاست‌گذاری اقتصادی این است که بدانیم جامعه به 2 گروه اصلی «دریافت‌کنندگان مزد و حقوق ثابت» و «سایر اقشار دارای درآمد متغیر» تقسیم می‌شود. بخش اول در امواج تورمی و با کاهش ارزش پول و بالارفتن نرخ ارز متضرر می‌شوند اما گروه دوم به دلیل آنکه می‌توانند محصول خود را با نرخ تورم تطبیق داده و گران‌تر بفروشند از تورم کمتر متضرر خواهند شد. بخش نامولد خرده‌فروش و عمده‌فروش، بخش بازرگانی و واسطه‌گری گاهی حتی از تورم سود نیز می‌برد.

 شیخی تأکید کرد: کاندیداها برنامه‌های خود را باید با اتکا به انتقال سرمایه از بخش غیرمولد به بخش مولد ببندند و برنامه‌های ویژه‌ای هم برای مبارزه با پولشویی و ساماندهی بانکداری و بازگشت به اقتصاد اسلامی برای جلوگیری از خلق پول و حمایت از تولید در راستای رشد اقتصادی داشته باشند.

کسب رأی مردم وابسته به پاسخ نامزدهاست

آلبرت بغزیان، استاد اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی در رابطه با نظرات اقتصادی کاندیداها در مناظرات به «وطن امروز» گفت: انتظار می‌رفت کاندیداها به سوالات پاسخ صریح دهند، در حالی که تقریبا همه نامزدها مشکلات را با زبان دیگری بیان کردند.

وی افزود: کاندیداها با اشاره به دولت فعلی و نقد عملکرد دولت آن هم در شرایطی که کسی از دولت حضور نداشت تا از عملکرد آن دفاع کند، کار صحیحی انجام ندادند.

بغزیان اعتقاد داشت: در کل نامزدها همه معتقدند کشور برنامه منسجمی برای مهار تورم و نرخ ارز نداشته، کاهش ارزش پول ملی اتفاق افتاده، بر بانک‌ها نظارت دقیق وجود نداشته و در برخی شاخص‌های اقتصادی مشکلات هنوز موجود است، بنابراین همه آنها مشکل را شناسایی کرده‌اند و نیازی به صرف وقت برای بررسی وضع موجود ندارند و باید بحث را روی راه‌حل ادامه داد.

وی تأکید کرد: رئیس‌جمهور نباید همه تخصص‌ها را داشته باشد ولی باید تشخیص دهد فرد مورد نظر خود تخصص کافی را دارد و می‌تواند بهترین کار را انجام دهد، بنابراین خوب بود بدانیم کاندیداها با چه اشخاصی قصد همکاری دارند. از طرفی کارشناسان اقتصاد از نامزدهای ریاست‌جمهوری این انتظار را ندارند که خود پاسخ سؤال‌های کارشناس‌هایی مانند دکتر دانش‌جعفری، دکتر آل‌اسحاق و دکتر ایروانی را در میزگردها بدهد.

بغزیان گفت: توضیحات کاندیداها بازمی‌گردد به اینکه کدام سیاست امیدوارکننده را به مردم ارائه می‌کنند و چگونه می‌خواهند اعتماد مردم به بورس را بازگردانند و خیلی جالب است که همه معتقدند سال 99 دولت این بلا را سر بورس و مردم آورد ولی برنامه‌ای برای برعکس کردن این موضوع ندارند و در این باره حرفی نمی‌زنند، بنابراین من انتظار داشتم کاندیداها موضع خود را در برخی اصول اقتصادی مشخص کنند.

وی ادامه داد: تأکید برخی منتخبان بر موضوع برنامه هفتم مشکلی ندارد ولی نامزدها باید مدنظر داشته باشند که همه اینها بازمی‌گردد به پول و تأمین بودجه و این سوال که هزینه اجرای برنامه‌هایی که نوشته شده تأمین می‌شود یا نه؟

برای همسان‌سازی حقوق با تورم برنامه داشته باشید

حسین راغفر، کارشناس اقتصاد نیز در تحلیل مناظرات گفت: یکی از ایرادهای اصلاحات اقتصادی ما این است که تورم زیاد داریم اما دستمزدها را سرکوب می‌کنیم و این سیاست باعث فقر و نارضایتی بیشتر مردم می‌شود.

 وی در ادامه افزود: در کشور ما تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان از افزایش تورم نفع می‌برند، چرا که هزینه‌ای که به آنها متحمل می‌شود متناسب با تورم نیست و این مهم است که تناسبی درباره تورم و حقوق‌ها داشته باشیم و مردم و بویژه کارگران با توجه به برنامه‌هایی که نامزدهای انتخاباتی در این راستا پیشنهاد می‌دهند اقدام به انتخاب خواهند کرد.

منبع: وطن امروز