مذاکرات دوباره آغاز شد/ایران با آمریکا مستقیم گفتگو می کند؟

به گزارش خط بازار؛ سعید خطیب زاده صبح دوشنبه در آخرین نشست رسانه‌ای خود در سمت سخنگوی وزارت خارجه در جمع خبرنگاران داخلی و خارجی در ابتدا اعلام کرد که وزیر امور خارجه کشورمان امروز برای دیدار با مقامات ترکیه به این کشور همسایه سفر خواهد کرد و پس از آن عازم ترکمنستان می شود تا در نشست وزیران امور خارجه کشورهای حوزه خزر در عشق آباد شرکت کند.

وی در همین ارتباط افزود: سفر وزیر خارجه به ترکیه اولین سفر آقای امیرعبدالهیان در سمت وزیر خارجه به این کشور همسایه است.

خطیب زاده افزود: ان‌شاء‌الله در روزهای آینده اجلاس سران کشورهای خزر در عشق آباد برگزار می شود و اجلاس وزرای خارجه مقدمه‌ای برای برگزاری این اجلاس است.

این دیپلمات ارشد کشورمان همچنین در پاسخ به سوالی در مورد سفر روز گذشته مصطفی الکاظمی نخست وزیر عراق به تهران و این که آیا وی حامل پیامی از سوی عربستان به تهران بود تصریح کرد: سفر آقای الکاظمی به تهران از پیش برنامه ریزی شده بود و در این سفر مقامات دو کشور در ارتباط با موضوعات دو جانبه و تحولات منطقه رایزنی و گفت و گو کردند. از جمله در مورد نقش مثبت و سازنده‌ای که بغداد در ماه‌های گذشته در مورد روابط ایران و عربستان ایفا کردند.

خطیب زاده با بیان این که در این سفر در مورد تعاملات اقتصادی بین دو کشور و پروژه‌های موجود در این زمینه بحث و گفت و گو شد ادامه داد: در این دیدار در خصوص مراودات مردمی و رفت و آمد شهروندان دو کشور هم رایزنی شد و در ارتباط با موضوع اربعین و شرکت شهروندان ایرانی در راهپیمایی اربعین نیز بحث و گفت و گو شد. روابط ایران و عراق به عنوان دو کشور همسایه چندلایه و راهبردی است و سفر صورت گرفته متعاقب سفری است که چندی پیش آقای فواد حسین وزیر خارجه عراق به ایران داشت.

وی همچنین افزود: یکی دیگر از ابعاد این سفر بررسی نقشی است که عراق در گفت و گوهای ایران و  عربستان ایفا می کند. تاکنون 5 دور گفت و گو بین تهران و ریاض در بغداد برگزار شده و ما در همین چارچوب از نقش عراق در این زمینه تقدیر می کنیم.

خطیب زاده ادامه داد: آقای الکاظمی در سفر روز گذشته خود به تهران نکاتی را از طرف ریاض به ما منتقل کردند و بر اساس آنچه که شنیدیدم طرف عربستانی این آمادگی را دارد که در سطح دیپلماتیک مذاکرات بین دو کشور ارتقاء پیدا کند. به زودی این مذاکرات در بغداد در سطح دیپلماتیک برگزار می شود و تاریخ آن معلوم می شود.

وی افزود: از قبل توافقاتی بود که مقدمات سفر هیات‌های فنی دو کشور ایران و عربستان برای بازدید از سفارتخانه های دو کشور فراهم شود که ان‌شاء‌الله همه آنها طی روزهای آتی پیگیری و انجام می شود.

سخنگوی وزارت خارجه در بخش دیگر از صحبت های خود با خبرنگاران در پاسخ به سوالی در ارتباط با سفر اخیر جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اروپا به تهران و موضوع از سرگیری مذاکرات احیای برجام و رفع تحریم ها بعد از وقفه ای بیش از سه ماهه افزود: زمان قطعی برگزاری مذاکرات رفع تحریم ها قطعی شده و مکان آن نیز تقریبا مشخص است و ان شاء الله در چند ساعت آتی تصمیمات نهایی در این زمینه اعلام خواهد شد.

خطیب زاده ادامه داد: ان شاء الله یکی از کشورهای حوزه خلیج فارس میزبان این گفت‌وگوها خواهد بود و این  گفت و گوها طی روزهای آتی و در همین هفته انجام می شود و شاید مکان برگزاری این مذاکرات با توجه به رایزنی و گفت و گوهایی که در حال انجام است تا پایان امروز به صورت دقیق مشخص و اعلام شود.

خطیب زاده همچنین با بیان این که آقای بورل تلاش جدی کرد که مذاکرات ادامه پیدا کند و ما از نقش تسهیل گری اتحادیه اروپا و آقای بورل در این زمینه قدردانی می کنیم افزود: بعد از قطع نامه اخیر شورای حکام  آژانس آقای بورل در تماس هایی که داشتند تلاش جدی کردند که این مذاکرات ادامه پیدا کند. در تماسی که آقای بورل هفته پیش با آقای امیر عبدالهیان داشتند این درخواست را مطرح کردند که گفت‌وگوها بر اساس بسته پیشنهادی ایران که قبل از قطعنامه شورای حکام ارائه کرده بودیم، پیش برود.

وی گفت: وزیر خارجه در همین چارچوب از آقای بورل دعوت کرد که به تهران بیایند تا در این سفر پاسخ واشنگتن به این  بسته مورد بررسی قرار بگیرد در سفر آقای بورل به تهران گفت و گوهای مفصلی بین ایران و ایشان انجام گرفت آقای بورل نظر طرف آمریکایی را منتقل کرده است و ایشان گفتند که آمریکا تعهد داده که در چارچوب قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل عمل کند. به تعهدات خود در این زمینه پایبند باشد و چرخه انتفاع اقتصادی ایران از احیای برجام را تضمین کند و به موضوعات اختلافی نیز مورد بررسی قرار بگیرد.

خطیب زاده افزود: آقای امیر عبداللهیان همچنین گفت و گوی خصوصی یک ساعته‌ای با آقای بورل با حضور معاونان، داشتند و در ابعاد مختلف ادامه مذاکرات رایزنی کردند.

او گفت: در این که در محتوا و در شکل و در هر دو موضوع توافقاتی شده است را می توانم تایید کنم ولی این که واقعا آمریکایی ها بر اساس برنامه پیش بینی شده در عمل نشان خواهند داد که از میراث ترامپ عبور خواهند کرد و عضو مسئولی خواهند بود یا نه؟ باید منتظر بمانیم که آیا آنها به تعهداتی که در این زمینه دادند عمل می کنند یا نه.

خطیب زاده همچنین در بخش دیگری از صحبت های خود در پاسخ به سوالی در ارتباط با دیدار برخی از سران پیشین آمریکا با اعضای گروهک تروریستی منافقین و سخنرانی آنها در نشست اعضای این گروهک افزود:  آمریکایی ها نه به حاکمیت کشورها احترام می گذارند و نه تروریستی بودن گروهک ها برای آنها مهم است و تنها نفع حزبی و شخصی برای آنها مهم است.

وی همچنین در مورد اخذ تضامین از آمریکا در مسیر مذاکرات احیای برجام تاکید کرد: آمریکایی ها بارها نشان  دادند که تا چه میزان قابل اعتماد هستند. آنها بارها نشان دادند که از همه ابزارها استفاده می کنند تا به تعهداتشان عمل نکنند و محتوای مذاکرات را خالی کنند.

خطیب زاده با بیان این که ما با قاطعیت و جدیت این مذاکرات را با فرض عدم اعتماد قطعی به آمریکایی ها جلو بردیم تصریح کرد: بزرگترین تضمین برای ملت ایران توانمندی های خودش است طرف مقابل یک بار از برجام خارج شد و در مقابل نیز دید که ما در هیچ حوزه ای یک گام هم عقب نمی نشینیم و اگر امروز قدم‌های بیشتری را بر نمی داریم از باب نتوانستن نیست از باب نخواستن است و ما می توانیم قدم‌های بیشتری برداریم.

وی افزود: آنچه که تضمین ذاتی است توانمندی های ملت ایران است البته تضامین مختلف در این توافق دیده شده ما در مورد آنها حساس هستیم و این ها باید جمع بندی و نهایی شوند.

سخنگوی وزارت خارجه در ادامه این نشست در پاسخ به سوالی در مورد مسائل داخلی عراق از جمله برخی از اختلافات بین دولت مرکزی عراق و منطقه اقلیم افزود: ما موضوعات داخلی عراق را با حساسیت و دقت پیگیری می کنیم ولی این مسائل مرتبط به خود عراق هستند و اقلیم کردستان عراق نشان داده که با دولت مرکزی  عراق تعامل دارند ما همواره خواستار هم اندیشی و همکاری طیف ها و گروه های مختلف عراق با دولت مرکزری این کشور بوده ایم و کمک می کنیم که تنش ها کاهش پیدا کند و امیدواریم این اتفاق بیافتد.

سخنگوی وزارت خارجه  همچنین در پاسخ به پرسش خبرنگاری در ارتباط با با اظهارات روز گذشته علی باقری معاون سیاسی وزیر خارجه در جلسه یکی از کمیسیون های مجلس در ارتباط با سفر روز شنبه بورل به تهران اظهار کرد: فارغ از این که آقای باقری چه نکاتی را در آن جلسه بسته و خصوصی اعلام کرده اند همان طور که گفتم مذاکرات مربوط به احیای برجام طی چند روز آینده انجام می شود. این مذاکرات در مورد ابعاد هسته ای نیست بلکه در مورد بخش های اختلافی است که در ارتباط با رفع تحریم ها باقی مانده است بنابراین هیچ چیزی به توافقات انجام شده در وین افزوده نمی شود و باید گفت چیزی به مذکرات وین افزوده نمی شود و چیزی هم کاسته نمی شود.

خطیب زاده با بیان این که همان طور که آقای امیر عبدالهیان مطرح کردند نقش نماینده اتحادیه اروپا در این مذاکرات نقش تسهیل گری است و آنچه که بین ما و طرف مقابل انجام می شود در مورد موضوعات اختلافی است که از آخرین جلسه وین باقی مانده است.

وی ادامه داد: این مذاکرات غیر مستقیم است و من باید به شما عرض کنم اکنون توپ در زمین واشنگتن است و اگر آمریکایی ها با پاسخ مناسب حضور پیدا کند می توانیم به سمت توافق نهایی حرکت کنیم.

سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سوالی در ارتباط با گزارشی که وال استریت ژورنال در مورد نشست محرمانه آمریکا با رژیم صهیونیستی و تعدادی از کشورهای عربی در شرم الشیخ مصر با محوریت مقابله با توانمندی‌های موشکی و پهبادی ایران منتشر کرده است افزود: من امروز گزارش وال استریت ژورنال را دیدم به نظر می رسد این گزارش تکراری بود و به نظر می رسد که برخی از رسانه ها هر چند وقت یک بار این گونه گزارش ها را باز نشر می کنند تا حافظه رسانه ها در ایران را مورد بررسی قرار دهند و خوشبختانه رسانه های ما متوجه این مساله هستند.

سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان در پاسخ به همین سوال افزود: نفس این‌که آمریکا و رژیم اشغالگر قدس تلاش می‌کند ناامنی را در منطقه نهادینه کنند یک موضوع آشکار است ایران سنگرگاه ثبات در منطقه است و قطعا اجازه نمی‌دهند کسانی که کشورهای منطقه را تهدید می‌کنند و جنگ و ناامنی ایجاد کرده‌اند به اهداف خود برسند.

وی ادامه داد: ایران و مصر دو کشور تاریخ‌ساز و تمدن‌ساز در منطقه هستند روابط‌شان همواره در جهان اسلام حائز اهمیت بوده است و ما از هرگونه ارتقاء روابط بین دو کشور استقبال می‌کنیم و علاقه‌مند هستیم که این روابط ارتقاء و پیشرفت پیدا کند.

خطیب‌زاده همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر این‌که با توجه به بازگشت آقای کنعانی رئیس دفتر حافظ منافع ایران در قاهره به تهران و انتخاب ایشان به عنوان سخنگوی جدید وزارت خارجه چه کسی مسئولیت این مکان دیپلماتیک را برعهده دارد، گفت: در حال حاضر مسئولیت دفتر حافظ منافع ایران در مصر برعهده یکی از دیپلمات‌های مستقر در آنجاست و ایشان موقت فعالیت‌ها را پیگیری می‌کند بنابراین دفتر حافظ منافع ایران در قاهره باز است و کارش را انجام می‌دهد.

وی همچنین در پاسخ به سوال دیگری در ارتباط با سخنرانی روز جمعه رئیس جمهور در نشست بریکس پلاس و درخواست عضویت ایران در این سازمان ادامه داد: بریکس یک سازوکار ابتکاری است که دارای ابعاد مختلف است 30 درصد تولید ناخالص جهان و 40 درصد جمعیت جهان در این حوزه تعریف می‌شود. وزیر خارجه ایران درخواست عضویت ایران را در این نشست ارائه کرده و روز جمعه نیز آقای رئیس جمهور در نشست بریکس پلاس به صورت مجازی سخنرانی کرده است.

سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان در پاسخ به این سوال که آیا سفر آقای بورل به تهران دستاورد غیربرجامی داشت با توجه به این‌که خانم افخم مدیرکل زنان و حقوق بشر وزارت امور خارجه در نشست آقای امیر عبداللهیان و بورل حضور داشتند و آقای بورل بعد از گفت‌وگو با امیرعبداللهیان در توئیتی اعلام کردند که ما خواستار آزادی شهروندان اروپایی از زندان‌های ایران هستیم، گفت: در این نشست غیر از مسائل مربوط به مذاکرات و احیای برجام در ارتباط با موضوعات کنسولی نیز صحبت کردیم به خصوص وضعیت اتباع ما در کشورهای مختلف اروپایی و وضعیت برخی زندانیان ایرانی به ویژه دیپلمات ما که با نقض بدیهی‌ترین قوانین بین‌المللی در زندان به سر می‌برند. البته باید مذاکرات و گفت‌وگوها در مورد مسائل کنسولی را ادامه دهیم.

سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان همچنین در ادامه گفت‌وگوی خود با خبرنگاران در پاسخ به سوال خبرنگار سی ان ان در ارتباط با مذاکرات و همچنین امکان توقف غنی‌سازی در نطنز و فردو افزود: تا همه چیز نهایی نشود هیچ چیزی توافق نمی‌شود و ما منتظر هستیم که ببینیم که طی هفته‌ها و روزهای آتی به نقطه نهایی می‌رسیم یا نه.

خطیب‌زاده ادامه داد: آنچه که ایران انجام داده برگشت‌ پذیر است به شرط این‌که طرف مقابل هم به تعهدات خود به صورت کامل عمل کند.

سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر این‌که چرا محل برگزاری مذاکرات از وین به یکی از کشورهای حاشیه خلیج فارس تغییر کرده است، پاسخ داد: در تعیین محل انجام مذاکرات و گفت‌وگوها مهم‌ترین چیز راحتی طرف‌های مختلف گفت‌وگو و آمادگی میزبان است و این یک موضوع کاملا عادی لجستیکی است.

وی ادامه داد: آنچه که ما می‌خواهیم انجام دهیم گفت‌وگو در ارتباط با رفع تحریم‌هاست و لذا نباید در خصوص این موضوعات از جمله مکان مذاکرات این میزان نشانه‌گذاری کرد و این مذاکرات می‌تواند در هر کشوری انجام شود.

خطیب‌زاده گفت: بنابراین نباید نشانه‌گذاری خاصی در این زمینه انجام شود و همانطور که اشاره کردم روابط مناسب کشور میزبان با همه طرف‌ها و آمادگی میزبان از نظر لجستیکی برای برگزاری اینگونه مذاکرات عموما مورد توجه قرار می‌گیرد.

سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر این‌که آیا در نشست سران کشورهای حاشیه خزر که قرار است در عشق‌آباد برگزار شود بیانیه خاصی منتشر می‌شود، اظهار کرد: هیچ بیانیه خاصی داده نمی‌شود اجلاس سران خزر یک اجلاس روتین است که هر چهار سال یکبار برگزار می‌شود اما یک بیانیه ریاضتی خواهد داشت.

وی همچنین در پاسخ به سوالی در ارتباط با پشتوانه مذاکرات در مورد احیای برجام اضافه کرد: یک ملت پشتیبان این مذاکرات و تیم مذاکره کننده هستند اجماع ملی در مورد مذاکرات وجود دارد و امیدواریم که بتوانیم در این مذاکرات منافع ایران و ملت ایران را محقق کنیم.

خطیب‌زاده در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر این‌که آیا در سفر امروز آقای امیرعبداللهیان به ترکیه وزیر امور خارجه در ارتباط با عملیات نظامی آنکارا در شمال عراق و سوریه با مقامات این کشورها رایزنی خواهند کرد، گفت: بارها تاکید کرده‌ایم که جنگ هیچ وقت راه‌حل نبوده است و جنگ به صلح نمی‌انجامد باید به صلح و امنیت پایدار در منطقه رسید. موضوعات مختلفی در دستور کار رایزنی‌های وزیر خارجه با مقامات ترکیه است از جمله آخرین تحولات در ارتباط با سوریه و عراق.

وی همچنین در پاسخ به این سوال که آیا در جریان سفر روز گذشته الکاظمی به تهران در ارتباط با موضوع ریزگردها نیز بحث و گفت‌وگو شد چرا که به نظر می‌رسد یکی از منشأ‌های ورود ریزگردها به ایران، عراق است، گفت: موضوع ریزگردها یکی از موضوعات اصلی در دستور کار دیپلماسی کشور است همانطور که می‌دانید چندی پیش معاون رئیس جمهور و رئیس محیط زیست در ارتباط با این موضوع به عراق رفتند و گفت‌وگوهایی در این زمینه بین تهران و بغداد انجام شد در سفر الکاظمی به تهران نیز این موضوع پیگیری شد البته همانطور که می‌دانید این موضوعی نیست که صرفا بین ما و عراق باشد دیگر کشورهای منطقه نیز در این زمینه موضوعیت و نقش دارند و ما تلاش داریم در یک فرمت چند جانبه و تعامل با کشورهای منطقه به این موضوع زیست محیطی که از اهمیت بالایی برخوردار است، بپردازیم.

سخنگوی وزارت خارجه با بیان این‌که آقای رئیس جمهور در ارتباط با پیگیری این موضوع دستور قطعی و موکد دادند و وزیر امور خارجه نیز در این ارتباط رایزنی‌هایی با برخی از وزرای کشورهای منطقه داشتند، ادامه داد: یک مقدار در همکاری برخی کشورها برای پیگیری این موضوع کندی دیده می‌شود و امیدواریم این کندی مرتفع شود.

سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین در پاسخ به این سوال که آیا در جریان مذاکرات برجامی که قرار است به زودی در کشورهای حاشیه خلیج فارس برگزار شود سایر طرف‌های برجامی کنار گذاشته شده‌اند، گفت: هیچ کس کنار گذاشته نشده است و همانطور که پیش از این نیز گفتم آنچه که در جریان این مذاکرات باقی مانده چند موضوع اختلافی بین ایران و آمریکا در خصوص رفع تحریم‌هاست.

خطیب‌زاده در بخش دیگری از صحبت‌های خود ادامه داد: تسهیل‌ کننده برجام براساس خود برجام اتحادیه اروپاست و آقای بورل جلسه‌ای هم با سفرای سه کشور اروپایی داشتند و یکی از نقش‌های تسهیل‌ کننده گزارش دادن و توجیه همه طرف‌هاست.

وی ادامه داد: آنچه که الان اتفاق می‌افتد ادامه وین است تا در مورد چند موضوع اختلافی باقی‌مانده در مورد رفع تحریم‌ها گفت‌وگو شود و محور گفت‌وگوها موضوعات اختلافی است که در آخرین دور مذاکرات وین باقی‌مانده بنابراین به آنچه که توافق شده دست زده نمی‌شود.

سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سوال که آیا ایران و آمریکا در این دوره از مذاکرات گفت‌وگوهای مستقیم خواهند داشت و یا فرمت وین ادامه پیدا خواهد کرد، تاکید کرد: گفت‌وگوی مستقیمی بین ایران و آمریکا رخ نمی‌دهد و به مانند فرمت قبلی و به صورت غیرمستقیم با تسهیل‌گری اتحادیه اروپا این گفت‌وگوها انجام می‌شود.

وی همچنین در پاسخ به سوال دیگری در ارتباط با روابط ایران و عربستان سعودی و پرونده‌های اختلافی بین دو کشور نیز گفت: پرونده‌های اختلافی بین ایران و عربستان سعودی مهم هستند و باید در جای خود مورد بحث و رایزنی قرار گیرند ولی فارغ از پرونده‌های اختلافی روابط دو کشور ایران و عربستان سعودی می‌تواند برای کل جهان اسلام مهم باشد و منفعت‌هایی را برای منطقه و جهان اسلام ایجاد کند.

خطیب‌زاده همچنین در پاسخ به این سوال که آیا سطح گفت‌وگوها برای حل موضوعات باقی‌مانده در ارتباط با مذاکرات احیای برجام ارتقاء پیدا می‌کند، تصریح کرد: برای مذاکره و گفت‌وگو در ارتباط با آنچه که باقی مانده نیاز به بالابردن سطح گفت‌وگوها نیست ولی اگر توافقی انجام شود در سطح وزرای خارجه این موضوع انجام می‌شود.