طرح تل‌آویو-ابوظبی برای تقسیم کرانه باختری

به گزارش خط بازار؛ همزمان با حملات اسرائیل به کرانه باختری، طرف‌های سیاسی و امنیتی این رژیم اجرای طرحی را آغاز کردند که مناطق تحت کنترل تشکیلات خودگردان فلسطینی را به مناطق جدا از هم تبدیل می‌کند.این طرح که با عنوان «امارات فلسطینی» ارائه‌شده درصدد از بین بردن یکپارچگی مناطق فلسطینی کرانه‌ با دادن خودمختاری به هر شهر است و اجرای آن از شهر «الخلیل» آغاز شده است.این طرح در جریان سفر اخیر «اسرائیل گانتز» به ابوظبی با مقامات اماراتی مورد بحث و بررسی قرار گرفت و با استقبال «علی راشد النعیمی»، رئیس کمیسیون دفاعی مجلس امارات مواجه شد.در این گزارش به جزئیات این طرح اسرائیل، پیامدهای سیاسی و امنیتی آن، موضع واشنگتن در قبال آن، همزمان با فشارهای اعمال‌شده در کرانه برای تخلیه فلسطینیان از آن، نقش امارات می‌پردازد.طرح امارات هفتگانه فلسطینیاین اولین‌بار نیست که محافل سیاسی و امنیتی اسرائیل چنین طرحی را مورد بحث قرار می‌دهند، اگرچه قبلاً شکل‌ها و نام‌های متعدد دیگری داشت، از جمله این طرح‌ها می‌توان به «امارات هفتگانه فلسطینی» اشاره کرد که سال‌ها پیش توسط «مردخای کیدار»، شرق‌شناس برجسته اسرائیلی مطرح شد و آن را طرحی مبنایی برای حل‌وفصل مسئله فلسطین دانست.محورهای اصلی طرح «امارات هفتگانه فلسطینی» ایجاد هفت «امارت، شهر و منطقه‌» است که در استان‌های فلسطینی پراکنده شده‌اند و «مردخای کیدار»، ارائه‌دهنده طرح مدرس گروه زبان عربی و پژوهشگر مرکز بگین سادات دانشگاه بار-ایلان و نزدیک به محافل راستگرای اسرائیل است که به مواضع نژادپرستانه‌اش علیه اعراب شهرت دارد، از جمله اینکه او قبلاً خواستار تجاوز به مادران و خواهران رزمندگان و مجریان عملیات مقاومت فلسطینی شده بود.

در این طرح، اسرائیل به دنبال الحاق مناطق روستایی به خود بر اساس تقسیم‌بندی 30 سال قبل توافقنامه اسلو برای کرانه‌باختری است که کرانه را به مناطق A با حاکمیت امنیتی و مدنی تشکیلات خودگردان بر آن و مناطق B با حاکمیت صرفا مدنی این تشکیلات و کنترل امنیتی اسرائیل بر این مناطق و مناطق G با حاکمیت امنیتی و اداری اسرائیل بر این مناطق تقسیم می‌کند و هدف آن، آنگونه که ادعا شده، تشکیل حکومتی مبتنی بر ساختار اجتماعی فلسطینی از لحاظ قبیله‌ای و خویشاوندی است.نکته قابل توجه اینکه رؤسای شهرک‌نشینی که اخیراً از امارات بازدید کردند و این طرح را با امارات به بحث گذاشتند، بر اینم باورند، شرایط کنونی فرصتی تاریخی برای اجرای این طرح است که نباید آن را از دست داد.آنها باز شدن درهای کشورهای عربی به روی شهرک‌نشینان صهیونیست را فرصتی تاریخی می‌دانند که باید از آن نهایت استفاده را برد. گانتز درباره این فرصت تاریخی در مراسم افطاری که النعیمی ترتیب داده و در آن به همراه رؤسای شهرک‌نشینان صهیونیست شرکت کرده بود، گفت: «نظم نوین جهانی نیازمند اتحادهای جدید و ایده‌های خارج از چارچوب است» و یکی از این ایده‌های خارج از چارچوب همین طرح «امارات هفتگانه فلسطینی» است که باید آن را جایگزین راه حل دو دولتی کرد.مهم‌ترین پیامدهای طرح «امارات هفتگانه فلسطینی» اسرائیل را می‌توان در موارد ذیل خلاصه کرد:🔸گامی دیگر در مسیر الحاق کرانه‌باختری به اسرائیل🔸عادی‌سازی شهرک‌سازی در کرانه باختری و گسترش دامنه جغرافیایی آن🔸عدم نیاز به امضای هیچ توافقنامه صلحی در آینده

انحلال تشکیلات خودگردان فلسطیناین طرح درحال حاضر توسط جنبشی موسوم به «جنبش نیروهای امنیتی اسرائیل» ارائه شده که صدها ژنرال و افسر ارتش و سرویس‌های اطلاعاتی اسرائیل را در برمی‌گیرد و متکی بر یک متغیر اساسی برای اجراست و آن «برچیده شدن و انحلال تشکیلات خودگردان فلسطینی» است.مهم‌ترین دلیل تأکید این جنبش بر انحلال تشکیلات خودگردان، مشکلات عدیده و فساد گسترده و ناکارآمدی شدید حاکم بر این تشکل است که نه تنها به سود فلسطینی‌ها اقدامی انجام نمی‌دهد، بلکه به خاطر منافعش آنها را بیش از پیش به حاشیه می‌راند.دیدگاهی که رؤسای شهرک‌ها و اماراتی‌ها بر سر آن اتفاق نظر دارند. در چارچوب این طرح آنگونه که ادعا می‌شود، به هر شهر فلسطینی بر اساس منطقه‌ای که در آن قرار دارد، حق و حقوقی برای اداره مستقل خود داده می‌شود(البته حق و حقوقی از منظر رژیم صهیونیستی و نه فلسطینی‌ها). این طرح اکنون به صورت آزمایشی در شهر الخلیل در جنوب کرانه با تشکیل شورای محلی برای اداره امور آن به اجرا درآمده است.اسرائیل به این جهت شهر الخلیل را به عنوان گزینه آزمایشی برای اجرای این طرح انتخاب کرد، چون سال‌هاست که خارج از دایره محاسبات تشکیلات خودگردان قرار دارد، «محمود عباس»، رئیس تشکیلات از بیم اعتراضات و انتقادات شدید اهالی شهر که ریاست او بر تشکیلات غیرقانونی می‌دانند، پا به این شهر نگذاشته است.این شهر همچنین، دارای ساختار قبیله‌ای قدرتمند و یکی از دژهای اصلی حماس در کرانه است، لذا یکی دیگر از دلایل انتخاب آن، تلاش اسرائیل برای نفوذ در عشایر آن با تشکیل شورایی از شیوخ قبایل محلی آن است.

طرح «امارات هفتگانه فلسطینی» اسرائیل صرف نظر از فلسطینی‌ها و داخل کرانه می‌تواند، پیامدهای گسترده و دراز مدتی دیگری فراتر از فلسطینی‌ها دارد، از جمله اینکه هرگونه عادی سازی با عربستان را به دور از شرط ریاض برای تشکیل دولتی فلسطینی یا تخلیه شهرک‌ها کند.بالطبع یکی از مهم‌ترین اهداف این طرح توقف تلاش‌ها برای تشکیل یک کشور فلسطینی با تحمیل حقایق بیشتر روی زمین است که اساساً مبتنی بر تکه‌تکه‌کردن کرانه باختری برای جلوگیری از الحاق و یکپارچگی جغرافیایی آن از طریق افزایش فعالیت‌های شهرک‌سازی است، اینجاست که اهمیت طرح «امارات هفتگانه فلسطینی» آشکار می‌شود.اسرائیلی‌ها از طرح «امارات هفتگانه فلسطینی» که اکنون به صورت جدی در محافل تصمیم‌گیری تل‌آویو، واشنگتن و ابوظبی مطرح است، استقبال کرده‌اند و آن را جایگزینی مناسب برای تشکیلات خودگردان و همچنین تشکیل یک کشور فلسطینی می‌دانند.هسته این طرح، تشکیل تشکلی از قبایل محلی در هر امارت، مطابق با سنت‌های اعراب فلسطینی برای اداره هر شهر بر اساس دیدگاه و نگرش هر امیرنشین است.این «امارات هفتگانه فلسطینی» در شورای مشترکی گردهم می‌آیند و سازماندهی می‌شوند تا تصمیمات بین آنها هماهنگ شود. هدف اصلی این تشکل تبدیل وابستگی و وفاداری ملی فلسطینی‌ها به فلسطین به وفاداری عشیره‌ای، قبیله‌ای و خانوادگی است تا به تدریج نام و نشانی از «مسئله فلسطین» در میان فلسطینی‌ها باقی نماند.وفاداری قبیله‌ای به جای وفاداری ملی – فلسطینیطرح شهرک‌نشینان برای آینده کرانه که در ابوظبی مطرح شد، تنها طرحی نیست که در بازار مکاره طرح‌های اسرائیلی جایگزین تشکیل دولت مستقل فلسطینی می‌شود. در این زمینه مؤسسه راهبردی و امنیت قدس خواستار ارائه گزینه‌های دیگری نیز می‌شود.

هدف آن هم این است که در صورت شکست این طرح، جایگزینی برای آن وجود داشته باشد.یکی از مهم‌ترین گزینه‌های جایگزین، تشکیل یک دولت مدنی-تکنوکرات فلسطینی منطبق با خواسته‌ها و مطالبات‌ آمریکا و اسرائیل است، این طرح به نوعی تجدیدنظر در تشکیلات خودگردان فلسطینی است که مستلزم تقسیم کرانه به چندین منطقه و اداره توسط ادارات مدنی جداگانه در داخل دولت تکنوکرات است. در این طرح اسرائیل مسئولیت کامل امنیتی و آزادی اقدام نظامی را حفظ می‌کند، سرویس‌های امنیتی فلسطینی برچیده می‌شوند، اما واحدهای مجری قانون مانند نیروی پلیس باقی خواهند ماند. واقعیت‌های میدانی جاری در کرانه باختری نشان می‌دهد، اسرائیل درحال اجرای زیرساخت‌های این طرح، از جمله بازنگری در تقسیمات اداری کرانه باختری است.یکی از مهم‌ترین اهداف این طرح، جداسازی و قطع ارتباط مناطق فلسطینی با یکدیگر و تبدیل نقش تشکیلات خودگردان فلسطینی به یک نقش خدمات محور به دور از ایفای هرگونه نقش سیاسی و ملی است.گسترش شهرک‌ها همچنین به معنای تشدید محاصره جوامع فلسطینی، تبدیل آنها به جزایر کوچک مانند کانتون‌های پراکنده و جدا از هم، تحت کنترل امنیتی، نظامی، شهرک‌سازی و جاده‌های فرعی است و این پیش‌زمینه طرح تقسیم اداری و جغرافیایی است که به موجب آن اداره هر منطقه فلسطینی به یک موضوع داخلی و در عین حال تحت نظارت کامل اسرائیل تبدیل می‌شود و حرکت بین آنها مستلزم تأیید و مجوز اسرائیلی است.همزمان با ارائه طرح «امارات هفتگانه فلسطینی»، کنست کمیته‌ای را برای اداره کرانه باختری تشکیل داد که ریاست آن را یک فرماندار نظامی برعهده دارد، این بدین معناست که کرانه باختری یک منطقه اشغالی است. ریاست این کمیته را «زوی سوکوت» برعهده دارد.

این اولین‌بار نیست که چنین طرحی ارائه‌شده سال‌های گذشته نیز طرح‌های مشابهی برای انتصاب بزرگان و رؤسای عشایر با هدف تقسیم کرانه به مناطق اداری مستقل ارائه شده بود، از جمله این طرح‌ها می‌توان به طرح اسموتریچ در سال 2017 اشاره کرد که مشابه طرح «امارات هفتگانه فلسطینی» است.کانتون‌هایی که با تونل‌های زیرزمینی به هم متصل می‌شوندمرکز مطالعات امنیت قومی دانشگاه تل‌آویو در چارچوب مطالعات خود درباره آینده فلسطینی‌ها در کرانه باختری طرحی ارائه کرده که به موجب آن کرانه به 9 منطقه اداری، شامل شهرهای بزرگ و روستاهای آن تقسیم می‌شود، این مناطق با ایجاد ایست بازرسی، دروازه‌های و تقسیمات اداری از هم جدا می‌شوند.در این طرح، این مناطق توسط اداره‌ای متشکل از قبایل و عشایر فلسطینی اداره می‌شوند که با اداره مدنی اسرائیل وابسته به وزارت جنگ در ارتباط است و اقدامات خود را هماهنگ می‌کند و بدون هماهنگی اجازه انجام هیچ امری را نخواهد داشت، در عین حال مجری تام اوامر و دستورات اداره مدنی خواهد بود.همزمان با به قدرت رسیدن مجدد ترامپ و افزایش امیدهای شهرک‌نشینان برای الحاق بخش‌هایی از کرانه باختری، محافل اسرائیلی بررسی گزینه «دولت سرزمینی» را هم آغاز کرده‌اند که به موجب آن کرانه به 3 اقلیم تقسیم می‌شود:🔹منطقه شمالی که از نظر جغرافیایی به مرزهای 1967 محدود می‌شود و متشکل از شهرهای جنین، نابلس، طولکرم، سلفیت و روستاهای وابسته به آنها است. این منطقه توسط مجموعه‌ای از شهرک‌های بزرگ به نام «آریل» شامل شهرک‌های برکان، یکیر، شیلوه و معاله افرایم از منطقه مرکزی جدا می‌شود🔹منطقه مرکزی که از شمال قدس شروع می‌شود و تا شمال الخلیل از جمله بیت‌لحم تا مجموعه شهرک های گوش اتزیون امتداد می‌یابد

🔹منطقه جنوبی از جنوب گوش اتزیون تا جنوبی‌ترین نقطه کرانه امتداد می‌یابد و توسط زنجیره‌ای از شهرک‌های قرار گرفته در امتداد مرزهای 67 احاطه می‌شودهمه این اقلیم‌ها توسط شهرک‌ها از هم جدا هستند و این به اسرائیل اجازه می‌دهد، روی آنها تحکم داشته باشد. انتظار می‌رود، اسرائیل این مناطق را با 16 تونل زیر زمینی به عنوان راه‌های مواصلاتی ارتباط دهد. جامعه قبیله‌ای به جای ملی – فلسطینیطرح «امارات هفتگانه فلسطینی» بر این فرض اساسی استوار است که جامعه فلسطینی، جامعه‌ای قبیلهای است، جایی که وابستگی و وفاداری به قبیله و عشیره بسیار قوی‌تر از وابستگی ملی و ایدئولوژی سیاسی است، بنابراین، باید به این قبایل و عشایر فلسطینی اجازه قدرت‌گیری و خودمختاری داخلی داد.در اینجا اسرائیل به مدل رایج در امارات استناد می‌کند که در آن قبایل و عشایر حکومت خودمختاری دارند و اسرائیل آن را نمونه‌ای مناسب برای فلسطینی‌های کرانه باختری می‌بیند. حامیان این طرح ادعا می‌کنند، بافت عشایری و قبیله‌ای جامعه فلسطینی و وفاداری‌های عشیره‌ای و قبیله‌ای فلسطینی‌ها موفقیت اجرای آن را تضمین می‌کند.تسلط بر روستاها و منع ارتباط جغرافیاییطرفداران طرح «امارات هفتگانه فلسطینی» درپی ایجاد فدراسیون مستقل متشکل از 7 شهر و فرمانداری مشابه امارات هستند، اسرائیل در اجرای این طرح از امارات الگوبرداری می‌کند و معتقد است، ساختار و بافت اجتماعی فلسطینی‌ها شباهت بسیاری به «امارات» دارد و آن را بهترین گزینه برای حل نزاع با فلسطینی‌ها می‌داند.این طرح پس از الخلیل، در طولکرم، نابلس، رام الله، اریحا، جنین و قلقیلیه اجرا می‌شود تا بساط تشکیلات در آنها برچیده شود و جای آن را دولتی فدرال به نام «امارات متحد فلسطینی» بگیرد.

در این طرح، آنروا منحل و مسئولیت‌های آن به کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل منتقل می‌شود. هر امارت دارای قوانین، اقتصاد و نظام حقوقی مستقل و اعرابی مانند امارات ضامن تأمین نیازهای این مناطق خواهند بود، موضوعی که هدف اصلی سفر اخیر شهرک‌نشینان به ریاست اسرائیل گاتز به ابوظبی بود. در این طرح هریک از امارت‌ها روابط خاص خود را با اسرائیل خواهد داشت که مورد استقبال اسرائیلی‌هایی است که معتقدند، ارتباط جغرافیایی مناطق فلسطینی خطری بزرگ برای امنیت و اقتصاد آنهاست.اما مهم‌ترین هدف اسرائیل از الحاق مناطق روستایی کرانه تسلط بر منابع آبی منطقه است که برای سیستم آبی اسرائیل بسیار ضروری است و باقی ماندن آنها تحت حاکمیت فلسطینی‌ها به معنای مواجه شدن با مشکلات آبی در دشت ساحلی است.سناریوی 7 اکتبر در کرانه باختریاز پیامدهای امنیتی طرح «امارات هفتگانه فلسطینی» جلوگیری از حضور حماس و گروه‌های مقاومت در مناطقی از کرانه است که اسرائیل از آنها خارج می‌شود.اسرائیل نگران آن است، موشک‌های حماس سر از شمال کرانه در بیاورد که در این صورت هدف‌گیری نقاطی چون فرودگاه بن گوریون، شهرهای بتاح تیکوا و کفار سابا و حتی رآکتور دیمونا بسیار راحت خواهد بود.اما بیش از اینها اسرائیل نگران وقوع 7 اکتبری دیگر در کرانه است، لذا تلاش دارد، با این طرح به هر طریق ممکن موجب قطع ارتباط جغرافیایی مناطق فلسطینی شود.

منبع: فارس