«سوئیفت» شرقی ناجی اقتصاد ایران

به گزارش خط بازار؛ گمانه زنی های مربوط به آغاز به کار نخستین سیستم نقل و انتقال بین المللی میان بانکی اختصاصی برای کشورهای عضو سوئیفت، طی ماه های گذشته افزایشی چشمگیر داشته است. اگرچه مسکو تاکنون از سامانه نقل و انتقال مالی اختصاصی خود به نام «میر» خبر داده که قرار است به زودی به بانک های ایران نیز متصل شود، اما واقعیت امر این است که هنوز نمیدانیم که سیستم نقل و انتقال مالی بریکس، دقیقا حامی روسی دارد یا چینی.

اما در آخرین تحولات مربوط به سیستم نقل و انتقال مالی جدید بریکس، خبرگزاری تاس با انتشار مطلبی از «آندرئی مارگولین» معاون آکادمی ملی اقتصاد ریاست جمهوری روسیه اعلام کرد که وی طی سخنانی در مجمع اقتصادی و امالی بین المللی بریکس، از آغاز به کار سیستم مالی تسویه های بین المللی جایگزین سوئیفت در آینده نزدیک خبر داده است. به نوشته تاس، مارگولین اعلام کرده است: سیستم پرداخت جایگزین سوئیفت که برای اغلب کشورهای مختلف جهان بسیار جذاب به نظر می رسد، تقریبا آماده به کار است.

اهمیت راه اندازی نسخه شرقی سوئیفت برای ایران!

جمهوری اسلامی ایران موفق شد از ابتدای سال جاری میلادی، عضویت دائم سازمان همکاری های بریکس را به دست آورد. با این حساب، تهران با پرداخت حق عضویت سالانه خود به مجمع عمومی، قانونا قادر به استفاده از امکانات تمامی اعضا خواهد بود. لذا، پس از سال ها تحریم های مالی سنگین، ایران به منبع بزرگی از ذخایر بانک «توسعه نوین بریکس» دسترسی پیدا خواهد کرد. چنین موضوعی، دو فاکتور مثبت بزرگ را برای اقتصاد ایران در پی خواهد داشت: آغاز مراودات مالی آزاد با اعضای بریکس باز شدن درهای تجارت و شراکت بخش خصوصی با همتایان خود در این کشورها و همچنین، افزایش قابل توجه ارزش ریال ایران در بازارهای جهانی که نهایتا تسهیل گر و کاهنده نرخ تورم در داخل خواهد بود.

چرایی افزایش ارزش ریال در سیستم مالی جهانی

بر اساس اصول اولیه بازار فارکس، سبد ارزی این بازار در سنجش با دلار آمریکا مورد محاسبه قرار میگرند. اگرچه دلار ایالات متحده بیشترین میزان شاخص بازار فارکس را به خود تخصیص داده، اما موضوع مهمتر این است که ارز ملی هر کشوری در بازار رسمی جهانی، در قیاس با دلار ارزش گذاری شده و به متقاضیان آن ارز فروخته می شود.

لذا، تقاضا و عرضه برای یک ارز در بازارهای بین المللی، یکی از عوامل بسیار مهم در تعیین قدرت و ارزش آن ارز خواهد بود. اساسا باید پرسید که چرا دلار آمریکا بالاترین شاخص بازار را به خود تخصیص داده؟ پاسخ مشخص است: سیطره دلار بر سیستم مالی جهانی به سبب برخورداری از بیشترین میزان تقاضا برای این ارز.

سیستم مالی ایران به سبب سال ها تحریم های اقتصادی و تحمل فشار آنها، طی سال های اخیر آسیبی جدی را متحمل شده که در برخی بخش ها، جبران ضایعات ناشی از تحریم ها بسیار هم مشکل و پر هزینه خواهد بود. اما این تحریم های مالی چگونه باعث رزیش سنگین ارزش ریال شدند؟ با مسدودسازی سیستم مالی سوئیفت به روی ایران، در حقیقت، دسترسی ایران به ذخایر ارزی دلار و یورو کاهش یافت. حتی در خصوص یوآن چین نیز همین مشکل وجود داشت که به همین دلیل، چینی ها از روش تهاترهای نفتی اقدام به پرداخت مطالبات نفتی ایران می کردند.

کاهش ورودی ارز به ذخایر بانک مرکزی موجب شد تا ارزش ریال روزانه با ریزش مواجه شود. اما اکنون، دسترسی به یوآن چین به تنهایی می تواند بخش مهمی از خسارات ناشی از تحریم را جبران نموده و دسترسی ایران به بازارهای شرقی را دستکم باز نماید. از سوی دیگر، با دسترسی ایران به سیستم مالی جایگزین سوئیفت، دستکم تقاضا برای ریال در میان کشورهای عضو باز خواهد شد. لذا، کشورهایی که مایل به مراودات تجاری با ایران باشند، می توانند برای ریال نیز ثبت تقاضا نمایند یا ارز معادل آن را دریافت/پرداخت نمایند. در هر صورت، ریال در یک سیستم مالی دسته جمعی مورد ارزش گذاری رسمی واقع خواهد شد. اگرچه به هیچ روی، چنین سیستمی با سامانه بزرگ و قدرتمند سوئیفت قابل قیاس نخواهد بود، اما دستکم برای ریال ایجاد تقاضا خواهد کرد که همین امر ارزش ریال را افزایش خواهد داد.

با افزایش ارزش ریال، قیمت کالا در بازار داخل نیز به دلیل افزایش قدرت مالی بیشتر ریال، با کاهش مواجه خواهد شد که از این طریق، می توان طی مدت زمان نه چندان طولانی، شاهد کاهش چشمگیر نرخ تورم در اقتصاد کشور بود.