زمزمه‌ی فروش پارس خودرو ؛ ایران خودرو مالک قدیمی‌ترین خودروساز ایران می‌شود؟

به گزارش خط بازار؛ این روزها بیش از هر زمان دیگری زمزمه‌ی فروش پارس خودرو به گوش می‌رسد. خبری که به دلیل احتمال بی‌کاری تعداد زیادی، باعث جدی شدن نگرانی کارگران و کارکنان این خودروسازی شده است.

در سال‌های گذشته نیز موضوع واگذاری و فروش پارس خودرو مطرح بود. نام نهادها و ارگان‌های بسیاری نیز عنوان می‌شد. تامین اجتماعی، خودروسازی‌های دیگر، شرکت کروز، و … . سناریوهای متفاوتی نیز وجود داشت و البته وجود دارد.

برخی از کارگران و کارکنان پارس خودرو در گفت‌وگو با بیت ران به صحبت‌هایی مبنی بر بازنشستگی زودتر از موعد تعدادی از حقوق بگیران پارس خودرو اشاره کرده و گفتند: “این موضوع مطرح شد که افراد با سابقه ۱۸ سال کار را با دو سال افزایش خدمت و در مجموع با ۲۰ سال کار بازنشسته کنند. که ظاهرا با تامین اجتماعی به توافق نرسیدند. البته از طرفی شایعه شد که تامین اجتماعی در قبال چنین پیشنهادی مقداری از سهام پارس خودرو را طلب کرده است. که در نهایت خبر دیگری شنیدیم.”

اما آنچه جدی به نظر می‌رسد واگذاری پارس خودرو به ایران خودرو است.

سه روز پیش ترابی سرپرست پارس خودرو در جمع کارگران در سالن بدنه این کارخانه، اعلام کرد که “تا ماه آینده تکلیف واگذاری شرکت پارس خودرو روشن می شود.” گزینه‌ی اصلی که وی نام برده ایران خودرو است و گفته که: “احتمالا پارس خودرو زیرمجموعه ایران خودرو خواهد شد.”

لازم به ذکر است پس از انتشار این خبر در «بیت ران» روابط‌عمومی شرکت پارس خودرو به بیت ران گفت: “ترابی سرپرست پارس خودرو چنین خبری را اعلام نکرده است.”

تغییراتی که پیش آمده 

در دو ماه اخیر تحولاتی در پارس خودرو در حال انجام است که به خبر واگذاری این شرکت قوت می بخشد. به گفته کارگران پارس خودرو از جمله اینکه: “در این کارخانه تمام زمین‌های اجاره‌ای و پر از خودرو ناقص را خالی کرده‌اند. خیلی از بخش‌های سالن بزرگ پرس پارس خودرو که از زمان آمریکایی‌ها باقی مانده بود، را خالی کرده‌اند و تحویل می‌دهند. پیش از نوروز سال 1401 پنجشنبه‌ها تعطیل بود یا شیفت دو پنج‌شنبه‌ها تعطیل می‌شد و جمعه‌ها اضافه‌کار نبود اما در یک ماهه اخیر جمعه‌ها را نیز یک شیفت کار می‌زنند.”

در حال حاضر پارس خودرو زیرمجموعه شرکت سایپا است. و البته کارگران پارس خودرو به نبود عدالت در تعیین حقوق بین این دو شرکت اعتراض دارند.

همیشه چگونه شروع کردن مهم است. صنعت خودرو در ایران چگونه شروع شد؟

آغاز صنعت خودرو در ایران همکاری با شرکت­‌های بزرگ بین­‌المللی بود. صنعت خودروی ایران در سال ۱۳۴۴ با مونتاژ جیپ در پارس­ خودرو متولد شد. چند سال بعد شرکتی که اکنون پارس ­خودرو نام دارد، با امریکن‌موتورز و جنرال‌موتورز قرارداد بست.

این نخستین­ بار در تاریخ فعالیت جنرال موتورز بود که این شرکت، خارج از آمریکا با شرکتی دیگر در تولید خودروهای آمریکایی همکاری می‌کرد. در این زمان به ­طور عمده خودرو­‌های لوکس و گران‌قیمت در پارس­ خودرو تولید می­‌شد. یک سال بعد، در سال ۱۳۴۵ سید محمود خیامی شرکت ایران­ ناسیونال را تاسیس کرد.

داستان تاسیس شرکت بازرگانی جیپ که پارس خودرو شد

تولد صنعت خودرو بین سال‌های ۱۳۳۴ تا ۱۳۴۱ با برنامه عمرانی هفت ساله دوم دولت وقت اجرا شد. هدف از اجرای این طرح صنعتی شدن ایران بود. در پی این سیاست‌ها بیشتر سرمایه‌دارن به دنبال واردات خودرو بودند. اما با تغییر استراتژی ایران برای صنعتی شدن، جعفر اخوان شرکت بازرگانی جیپ را تاسیس کرد.

جعفر اخوان در گام اول، در این شرکت اقدام به واردات جیپ ویلیز کرد. این خودرو یادگار دوران جنگ جهانی دوم بود. به دلیل قابلیت‌های کاربردی و دوام بالا تولید جیپ ویلیز، در سال‌های بعد از جنگ ادامه پیدا کرد. هرچند اخوان با واردات آغاز کرد، اما ایده تولید در سر داشت.

با چنین دیدگاهی در ۱۳۳۸ کارخانه شرکت سهامی بازرگانی جیپ در کیلومتر 9 جاده مخصوص کرج راه‌اندازی شد. با شروع به کار این کارخانه صنعت خودرو در ایران متولد شد. پس از تولید با تیراژ محدود آریا، شاهین و انواع جیپ در این شرکت باید برنامه‌ای جدید در نظر می‌گرفتند تا با ایران ناسیونال و تولید انبوه پیکان رقابت کنند. اخوان به دنبال خودرویی بود که بتواند با خودروهای لوکس وارداتی رقابت کند.

آغاز همکاری با جنرال‌موتورز

این‌جا بود که در اوایل دهه ۵۰ مذاکرات با جنرال موتورز را آغاز کرد. محصولات جنرال موتورز و به ویژه مدل‌های شورولت پیش از این نیز به ایران وارد می‌شدند و ایرانیان نیز اعتماد زیادی به آن‌ها داشتند. اما باور اینکه بزرگترین شرکت خودروسازی جهان حاضر باشد مونتاژ خودروهایش را در اختیار ایران قرار دهد، در آن مقطع غیر ممکن به نظر می‌رسید.

با این وجود اخوان به دلیل روابطی که با شرکت‌های خودروساز آمریکایی داشت، توانست نظر جنرال موتورز را جلب کند. سرانجام در اسفند ماه ۱۳۵۲ جنرال موتورز مشارکت با اخوان را پذیرفت و شرکت جدید با سرمایه اولیه ۱۵۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان تاسیس شد. به این‌ترتیب نام شرکت به «جنرال موتورز ایران» تغییر پیدا کرد. این شرکت پس از انقلاب و خروج آمریکایی‌ها از ایران «پارس خودرو» نامیده شد.

منبع: بیت ران