۰ نظر

زلزله بعدی فلسطین اشغالی؛ سقوط نتانیاهو

توافق آتش‌بس، تحولات مهمی را در داخل اسرائیل به دنبال داشته که همچنان ادامه دارد. در این میان به نظر می‌رسد، قربانی بعدی این تحولات کسی جز «نتانیاهو» نباشد.

کد خبر : 93679

تاریخ انتشار :سه شنبه 9 بهمن 1403 - 14:16

به گزارش خط بازار؛ توافق آتش‌بس در غزه و تبادل اسرا بین مقاومت فلسطینی و رژیم صهیونیستی، افسار لگام گسیخته جنگ و در عین طرح‌های شهرک‌سازی و آوارگی و اشغال نوار غزه راست‌های افراطی را کشید.

لحظه‌ای که باید فرارسید و نوبت حساب پس دادن صهیونیست‌ها شد که با استعفای «هرزی هالیوی»، رئیس ستادکل ارتش اسرائیل و «یارون فینکلمن» ، فرمانده منطقه جنوبو پیش از آنها، فرماندهان ارشد ستاد کل و اطلاعات کلید خورد.این حساب پس‌دادن‌ها فقط شامل ارتش و سرویس‌های اطلاعاتی و امنیتی نشد، بلکه در سطح سیاسی، استعفای «ایتامار بن گویر»، وزیر امنیت قومی و تهدید «بزلل اسموتریچ»، وزیر دارایی کابینه نتانیاهو را به دنبال داشت.

خلاصی از بن گویر

به نظر نمی‌رسد، نتانیاهو فراموش کرده باشد، برای تشکیل کابینه ائتلافی خود چطور بن گویر را مجبور کرد، روی ویلچر برای تصویب تشکیل کابینه‌اش در کنست حضور یابد و حالا به قول روزنامه «معاریو» می‌خواهد، از شر او خلاص شود.به گفته یک منبع آگاه در حزب‌ «لیکود»، «نتانیاهو، اولین کسی است که از بازی‌های بن گویر خسته شده و برای همین بیشتر از هر کسی می‌خواهد، از شر او خلاص شود.نتانیاهو نه تنها با استعفای بن گویر موافقت کرده، بلکه طرحی برای کاهش نفوذ و قدرت سیاسی وی آماده کرده است. او همچنین، در صدد اخراج او از کنست در انتخابات آینده است.برخی منابع هم از طرح نتانیاهو در آینده نزدیک برای فروپاشی حزب بن گویر از درون خبر می‌دهند.

رابطه با اسموتریچ

«بزلل اسموتریچ»، وزیر دارایی نتانیاهو نیز یکی دیگر از معارضان توافق آتش‌بس است، اما وی استعفای خود را مشروط به از سرگیری جنگ در نوار غزه بعد از مرحله اول آتش‌بس کرده، اما از آنجا که نتانیاهو فعلا به حضورش در کابینه نیاز دارد، سعی دارد، او را حفظ کند.برای این منظور نتانیاهو به اسموتریچ قول برآوردن چهار مطالبه‌اش در کرانه باختری را داده است:‌

🔺توسعه دامنه عملیات ارتش اسرائیل در کرانه باختری

🔺انجام عملیات موسوم به «دیوارهای آهنین» در جنین

🔺افزایش حضور نظامی ارتش اسرائیل در کرانه باختری به 6 لشکر جدید

🔺افزایش موانع و ایست‌های بازرسی در کرانه باختری

گزارش ۲۲ ژانویه ۲۰۲۵ روزنامه «هاآرتص» تأکید می‌کند که رژیم صهیونیستی در حال حاضر حدود ۹۰۰ مانع و ایست بازرسی در سراسر نقاط کرانه باختری دارد و این جدای از موانع و ایست‌های ارتش این رژیم در مناطق مرزی بین اسرائیل و کرانه باختری است.

آیا نتانیاهو به وعده‌های خود عمل می‌کند

در اینجا این سؤال مطرح می‌شود که نتانیاهو چقدر به تعهدات خود به اسموتریچ عمل خواهد کرد، به ویژه شرط اول او مبنی بر از سرگیری جنگ در نوار غزه و بندهایی که در توافق ذکر آن آمده است.

ناظران ازسرگیری جنگ در نوار غزه را با توجه به بسیاری از عوامل داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی بسیار دور از انتظار می‌دانند، و تأکید می‌کنند، در چنین شرایطی ممکن است، نتانیاهو برای حفظ کابینه بحران‌زده‌اش و راضی کردن شرکای راست افراطی‌اش به عملیات محدود در نوار روی بیاورد.

این موضوعی است که اسموتریچ و دیگر راست‌های افراطی اسرائیل نیز به خوبی از آن آگاه هستند، اینکه بازگشت به جنگ غیرممکن است، بنابراین به نظر می‌رسد، «از سرگیری جنگ در نوار غزه» را به حربه‌ای برای «تشدید فشار بر کرانه باختری» تبدیل کرده‌اند.

بر این اساس، به نظر نمی‌رسد، اسموتریچ از کابینه نتانیاهو استعفا دهد، چون منافع او و بن گویر و راست‌های افراطی اقتضا می‌کند تا به حضور خود در این کابینه ادامه دهند و اهداف خود را در حال حاضر در کرانه باختری دنبال کنند.

زلزله سیاسی در اسرائیل

نظرسنجی‌های اخیر رسانه‌های مختلف اسرائیلی پس از آتش‌بس نشان می‌دهد، ائتلاف نتانیاهو به عنوان بخشی از ساختار سیاسی جدید اسرائیلِ پس از جنگ، در معرض خطر فروپاشی قرار دارد.

نظرسنجی روزنامه «اسرائیل الیوم» می‌گوید: «لازم نیست، یک تحلیلگر بزرگ سیاسی باشید تا بفهمید، عدم از سرگیری جنگ در نوار غزه، به معنای سقوط نتانیاهو و انتخابات زودهنگام است.»

در این شرایط نتانیاهو برای جلوگیری از سقوط ممکن است، به «گانتز» و «گادی آیزنکوت» روی بیاورد و آنها را به کابینه‌اش ملحق کند، اما حتی اگر موفق به این امر شود، باز نمی‌تواند، کابینه‌اش را حفظ کند و پس از آن دیگر نمی‌توان آینده سیاسی برای او متصور بود.

براساس نظرسنجی روزنامه اسرائیل الیوم ۷۰ درصد اسرائیلی‌ها خواهان آتش‌بس و بازگرداندن همه اسرا هستند.مهم‌تر اینکه نظرسنجی حزب «صهیونیسم مذهبی» که رهبری آن را اسموتریچ برعهده دارد، نشان می‌دهد که فقط ۳۳ درصد از اعضای این حزب خواهان از سرگیری جنگ پس از پایان مرحله اول آتش‌بس هستند و ۶۷ درصد با نظر اسموتریچ برای ادامه جنگ مخالفت دارند.

همچنین، درحالی که تنها ۸ درصد از اعضای حزب صهیونیسم دینی معتقدند، نباید با حماس توافق می‌شد، ۶۹ درصد معتقدند، توافقنامه بازگشت اسرا باید تا انتها از جمله مراحل دوم و سوم آن نیز به طور کامل اجرا شود.

برخلاف تهدیدات اسموتریچ به سرنگونی کابینه نتانیاهو در صورت عدم از سرگیری جنگ، نتایج نظرسنجی‌های کانال‌های ۱۳ و ۱۲ و روزنامه‌های معاریو و اسرائیل الیوم نشان می‌دهد که اسموتریچ و حزبش محبوبیتی در میان اسرائیلی‌ها ندارند و هم اکنون حزب جدیدی که «نفتالی بنت»، نخست‌وزیر سابق اسرائیل تأسیس کرده، بیشترین محبوبیت را در میان اسرائیلی‌ها دارد، این تنها زنگ خطر برای اسموتریچ و حزبش به شمار نمی‌آید، بلکه تهدیدی جدی برای لیکود به رهبری نتانیاهو هم هست.

تحلیل‌ها نشان می‌دهد، اگر «بنت» و «گیدئون سار» در انتخابات آتی با لیکود کاندیدا شوند، لیکودِ به رهبری بنت ۵ کرسی را از دست خواهد داد و کرسی‌های آن از ۲۸ کرسی به ۲۳ کرسی کاهش خواهد یافت.

همچنین گانتز ۷ کرسی را از دست خواهد و تعداد کرسی‌های آن به ۱۱ کرسی و یایر لاپید ۵ کرسی را از دست خواهد داد و تعداد کرسی‌هایش به ۹ کرسی کاهش خواهد یافت.

در چنین شرایطی و با در نظر گرفتن دستاوردهای مورد انتظار دیگر احزاب در انتخابات، جناح نتانیاهو ۴۷ کرسی، مخالفان وی ۶۳ کرسی و احزاب عربی ۱۰ کرسی به دست خواهند آورد.

ارتش در قربانگاه سیاسیون

«آموس هارل»، تحلیلگر روزنامه «هاآرتص» هالیوی را اولین قربانی سیاسیون و در رأس آنها نتانیاهو می‌داند که برای ماندن در قدرت به هر ترفندی متوسل می‌شود.

وی می‌گوید: «حال که نتانیاهو هالیوی را وادار به استعفا کرده باید بداند، ارتش اسرائیل هم اکنون بیش از هر زمان دیگری خسته و فرسوده است و برای اینکه جانی دوباره گیرد، بیش از آنکه نیازمند فردی نزدیک به نتانیاهو برای فرماندهی آن باشد، نیاز به یک شخصیت قدرتمند دارد.»

هارل ادامه می‌دهد:‌«این خطر به شدت احساس می‌شود که ادامه کار کابینه نتانیاهو، تکرار سناریوی فروپاشی پلیس اسرائیل در دوره وزارت بن گویر را این بار در ارتش و به دست نتانیاهو رقم بزند که برای ماندن در قدرت از قربانی کردن هیچ چیز باک ندارد.»

بسیاری استعفای هرزی هالیوی، رئیس ستادکل ارتش اسرائیل پس از توافق آتش‌بس را زلزله‌ در ساختار سیاسی این رژیم توصیف و تأکید کردند، اولین پیامد این استعفا تغییر موازنه قوا در ائتلاف کابینه در یکی از حساس‌ترین لحظات زندگی سیاسی نتانیاهو خواهد بود و نتانیاهو را با چالش‌های بزرگی برای ادامه بقایش مواجه خواهد کرد.

در عین حال انتظار می‌رود، استعفای هالیوی و فینکلمن موجی از استعفاها را در دستگاه‌های امنیتی و نظامی اسرائیل به دنبال داشته باشد که همگی فشار بر نتانیاهو برای پذیرش مسئولیت سیاسی شکست در جنگ را افزایش می‌دهد و این به معنای سقوط نتانیاهو و کابینه‌اش خواهد بود.

سقوط کابینه نتانیاهو

استعفای دیرهنگام هالیوی در نتیجه فشارهای نتانیاهو صورت گرفت. اکنون «آیال زامیر»، مدیرکل وزارت جنگ و کاندیدای «ساره نتانیاهو» بیشترین شانس را برای جانشینی هالیوی دارد.

بی‌شک نتانیاهو جای شخصیت‌های نظامی و امنیتی مستعفی یا برکنار شده را با افرادی پر خواهد کرد که به وی وفادار باشند، این پایه و اساس طرح نتانیاهو و شرکایش در این مرحله است، اقدامی که پیامدهای بزرگ روی شکل و ساختار ارتش در آینده خواهد داشت و دستگاه‌های نظامی و امنیتی را به قربانیان منافع سیاسی نتانیاهو و ادامه بقایش در قدرت تبدیل خواهد کرد.

این اقدام نتانیاهو به معنای تبدیل ارتش به ابزاری برای اتخاذ تصمیمات سیاسی است و این تابوهایی که اسرائیل تاکنون بر پایه آنها بنا شده را نابود می‌کند، تابوهایی به ارتش به عنوان «گاو مقدسی» نگاه می‌کند که نباید به آن نزدیک شد یا حتی آن را لمس کرد و حالا نتانیاهو درحال قربانی کردن این گاو مقدس برای بقای خود در قدرت است.

نتانیاهو نیم نگاهی به اپوزیسون هم دارد که تاکنون ضعف آن، منجی او شده تا همچنان در قدرت بماند، اما با امضای توافق انتظار می‌رود، معارضان قدرت بیشتری گیرند و با استفاده از تجارب دوره جنگ قدرتمندتر مقابل نتانیاهو ظاهر شوند. این خطری است که نتانیاهو از آن آگاه است و به همین دلیل گیدون سار را به کابینه بازگردانده است.

اما حتی اگر نتانیاهو بتواند، با توسل به همه ترفندهای سیاسی همچنان خود را در قدرت حفظ کند، نمی‌تواند، تغییری در روند کمیته‌های حقیقت‌یاب جنگ در کنار محاکماتش به اتهام فساد ایجاد کند و همه اینها طنابی به دور گردنش خواهد شد تا او را از قدرت پایین بکشد.

منبع: فارس