جزییات بیشتر از قرارداد میلیاردی تام ایران خودرو/ممنوع الخروجی شرکای هاکان ترکیه ای/ورود دستگاه اطلاعاتی به قراردادهای نفتی و سهام پارسیان

به گزارش خط بازار؛ چند روز پیش خبری با عنوان “کشف میلیون ها دلار تجهیزات در انبارهای ایران خودرو/وقت بازخواست مدیر بازداشتی است/سکوت معنادار حدادی، اعوانی و مرادی”  در خط بازار منتشر شد.

همان طور که انتظار می رفت این خبر زلزله چند ریشتری در شرکت تام ایران خودرو ایجاد کرد به طوری که برخی در همان شب خبر و در تعطیلات به دنبال تشکیل جلسه اضطراری بودند و برخی دیگر از طریق چندین واسطه به دنبال حذف نام شان از متن خبر بودند برخی دیگر نیز پاسخ غیررسمی ارسال کردند. همچنین شنیده شده بعد از تعطیلات چندین دستگاه نظارتی بررسی موضوع را در دستور کار قرار داده اند تا مشخص شود این خرید چند میلیون دلاری چرا به سرانجام نرسیده است؟

در پی این واکنش ها اطلاعات بیشتری در اختیار خط بازار قرار گرفته که در صورت صحت آن زوایای بیشتری از این موضوع روشن می شود که قطعا برای دستگاه های نظارتی مفید خواهد یود. ابن اطلاعات به شرح ذیل است:

۱_ ظرفیت تولید موتور در خطوط مونتاژ موتور شرکت ایران خودرو حدود ۴۰۰۰ دستگاه موتور می باشد که البته ماشین کاری برای بلوکهای سیلندر و سر سیلندر کمتر از این تعداد است. این در حالی است که با تدابیر قبلی این امکان وجود داشت تا با کمک سازندگان خصوصی به ظرفیت مورد نظر دست یافت بنابرابن خرید خط جدید ماشین کاری سیلندر مورد نیاز نبوده است.
۲_ خط ماشینکاری سیلندر مورد نظر که از شرکت آئودی مجارستان خریداری شده قبل از اجرای پروژه موتور سه سیلندر بوده است. البته ایران خودرو ۲ موتور خانواده پروژه TU و Ef را به عنوان موتور های کم مصرف و با توان تولید ۲۵۰۰ دستگاه دارد که با مشارکت سازندگان خصوصی قابل افزایش می باشد و احتیاجی به خرید خط ماشین کاری سیلندر ندارد.

۳_ حائز اهمیت است برنامه ریزی و اولین تصمیم خرید خط در سال ۹۷ بوده که با توجه مخالفت کارشناسان موتور سازی با خرید خط مذکور، به دلیل تجربه کم مدیرعامل وقت در سال ۱۳۹۸ و عدم تخصص کافی هیئت مدیره، در نهایت مجوز خرید این خط صادر می شود.
۴_ برنامه ریزی برای خرید خط سیلندر از سال ۹۷ انجام شد بطوری که اوایل سال ۹۷ یک گروه ۳ نفره برای خرید خطوط ماشین سازی عازم اروپا و مکزیک شده اند و تعداد زیادی خط دست دوم که حتی از لحاظ کیفی و شاید قیمتی هم بهتر از خط ماشین کاری خریداری شده مجارستانی هستند، بازدید نمودند.
۵_ هزینه خرید با توجه به محرمانه بودن شاید پایین باشد که بهتر است قیمت خریداری شده اعلام گردد تا مجددا بررسی فنی و مهندسی صورت گیرد ولی به دلیل قدیمی بودن و عوامل دیگر هزینه تبدیل این خط بسیار گران و غیر قابل قبول است. با توجه به قدیمی بودن ماشین آلات، تولید انبوه در محدوده تلورانس های مورد نظر سیلندر، موتور ۳ سیلندر بسیار بسته و حتی سیلندر موتور EF دور از واقعیت است.
۶_ این خط قدیمی است و امکان تولید با توجه داشتن تلورانس های بسیار بسته و تاید سیلندر، موتور ۳ سیلندر و حتی سیلندر موتور ملی، امکان ندارد. همچنین  با توجه به اینکه برای رسیدن به تولید با کیفیت که بتوان پرفورمنس موتور را با توجه به نمودارهای توان و گشتاور حفظ نمود باید دستگاهها در زمان تولید صحت و دقتی بالاتر از 1.67 داشته باشند یعنی در نقاط حساس ماشینکاری CP و CPK بیشتر از 1.67 تامین گردد که امکان پذیر نمی باشد و باعث ایجاد هزینه ها و مشکلات کیفی خواهد شد.
۷_ با توجه به تجربه پروژه ماشینکاری خطوط TU که توسط همین گروه خریداری شده بود بهره برداری و رسیدن به ۸۰ درصد ظرفیت اسمی به مدت تقریبا ۱۰ سال بطول انجامید. این در حالی بود که خطوط مورد نظر به صورت نو از شرکت های مطرح اروپایی خریداری شده بودند.
۸_ با توجه به نظر کارشناسان موتور سازی شرکت ایرانخودرو، خط مذکور به زمان پروژه هیچگاه نمی رسد.
۹_ با توجه به نظر تیم کارشناسان موتور سازی که بازدید از خطوط مختلف شرکتهای مطرح در اروپا و خط جنرال موتورز مکزیک را انجام داده بودند بسیار جای تعجب است که با توجه به کیفیت پایین و مخصوص بودن اغلب ماشین آلات خط ماشینکاری سیلندر مذکور، شرکت ایران خودرو با یک دلال ترک به نام هاکان معامله انجام داده است. این در حالی است که همین دلال، خط دست دوم اشکودا را که شامل 5c قطعات(سیلندر، سرسیلندر، میل سوپاپ، میل لنگ شاتون و پیستون) و نیز خط مونتاژ پیشرفته با ظرفیت بسیار بالا را برای یک شرکت دیگر “های تک” خریداری کرده و لذا بررسی قیمت خریداری شده با قیمت خط مذکور جای بررسی دقیق دارد.
۱۰_ به نظر می رسد ایران خودرو برای تولید موتور های کم مصرف سه سیلندر فقط به خرید خط سیلندر نیاز ندارد بلکه باید برنامه ریزی برای حدود ۱۵۰ قطعه که در BOM موتور مذکور می باشد، انجام شود و لذا خرید خط ماشینکاری فقط برای یک قطعه برای تولید انبوه جای سوال دارد.

این ۱۰ نکته نشان از آن مسئله دار بودن خرید خط مذکور دارد. قطعا منافع برخی در این خرید وجود داشته که می توان با بررسی خرید و احضار روسای کمیسیون معاملات از سال ۱۳۹۷ تاکنون ابعاد مختلف موضوع را بررسی کرد.

شرکت تام ایران خودرو به دلیل گردش مالی بالای ریالی و ارزی یکی از مهم ترین شرکت های گروه ایران خودرو است که می تواند یکی از حیاط خلوت های خودروسازی باشد. سرمایه گذاری این شرکت در بخش های مختلف ایجاب می کند نظارت ها بیشتر شود و یک بار تمامی قراردادهای پنج سال اخیر تاکنون بررسی مجدد شود. قطعا سرنخ های جالبی را می توان در قراردادهای نفتی، ذوب آهن، پتروشیمی و حتی انتقال سهام بانک پارسیان یافت که در نهایت عده ای ممنوع الخروج، دادگاهی و حتی بازداشت شوند.

منبع: خط بازار