بخش زیادی از بدهی سلطان قیر به صندوق بازنشستگی نفت برگشت!

به گزارش خط بازار، افخم زروانی رئیس صندوق‌های بازنشستگی، پس انداز و رفاه کارکنان صنعت نفت  در مورد وظایف این صندوق بیان کرد: این صندوق طبق اساسنامه اداره می‌شود؛ به این صورت که تمامی کارکنان رسمی صنعت نفت، عضو آن هستند و کسورات بازنشستگی آن‌ها در طول سنوات خدمتشان به این صندوق واریز می‌شود. وظیفه اصلی این صندوق پرداخت مستمری به بازنشستگان صنعت نفت است. همچنین وظیفه درمان بازنشستگان نیز به عهده این صندوق قرار دارد، به این شکل که فقط ارائه خدمات درمانی به عهده صندوق است اما منابع آن را کارفرما تامین می‌کند.

او افزود: از نام این صندوق مشخص است که بازنشستگی، پس انداز و رفاه کارکنان صنعت نفت، مربوط به آن می‌شود. علاوه بر دریافت کسورات بازنشستگی از حقوق کارکنان که بعد از بازنشستگی به صورت مستمری پرداخت خواهد شد، درصدی از حقوق شاغلان صنعت نفت نیز به عنوان پس انداز کسر می‌شود و یک هزینه‌ای را نیز کارفرما در نظر می‌گیرد که کارکنان در طول خدمت می‌توانند از مجموع هزینه‌هایی که به صندوق پس انداز واریز می‌کنند، وام بگیرند.

زروانی اضافه کرد: همچنین این هزینه‌های واریزی به صندوق پس انداز را می‌توانند با یک درصد بهره در هنگام بازنشستگی دریافت کنند که البته به صورت معمول، شاغلان از این پس انداز خود در طول دوران خدمت استفاده کرده و یک گردش مالی ایجاد می‌شود.

او ادامه داد: صندوق دیگری به نام صندوق تامین آتیه داریم که بیشتر در مورد رفاه کارکنان فعالیت دارد و به طور همزمان به شاغلان و بازنشستگان اختصاص دارد. البته تامین آتیه شاغلان با تامین آتیه بازنشستگان یک تفاوت کوچک دارد؛ یعنی، شاغلان معمولاً در مورد حوادث ناشی یا غیر ناشی از کار می‌توانند بر اساس ضوابطی که تعریف شده، از صندوق غرامت بگیرند. در مورد بازنشستگان این طور است که می‌توانند عضو این صندوق تامین آتیه شوند و بعد از فوت آن ها، به بازماندگانشان غرامت پرداخت شود.

رئیس صندوق‌های بازنشستگی، پس انداز و رفاه کارکنان صنعت نفت همچنین گفت: علاوه بر تمام این ها، صندوق تا قبل از سال ۱۳۹۸ به شاغلان و بازنشستگان وام‌هایی را پرداخت می‌کرد، اما با تغییر اساسنامه آن از سال ۱۳۹۸، باید از طریق بانک‌های عامل وام‌ها را پرداخت کند که در این زمینه هماهنگی‌های لازم با بانک‌ها انجام شده و وام‌های قرض الحسنه‌ای که در گذشته به صورت مستقیم از طریق صندوق پرداخت می‌شد، اکنون از طریق بانک‌ها پرداخت می‌شود.

او تصریح کرد: این وام‌ها شامل انواع وام‌های قرض الحسنه برای بازنشستگان می‌شود. در مورد شاغلان نیز هماهنگی‌های لازم را انجام داده ایم و به زودی این وام‌ها پرداخت خواهد شد. در گذشته وام مسکن را به صورت مستقیم پرداخت می‌کردیم که شامل انواع وام‌های اولیه، تبدیل به احسن و تعمیرات مسکن می‌شد، اما به زودی توسط بانک مسکن پرداخت این وام‌ها به شاغلان و بازنشستگان آغاز خواهد شد.

کدام دسته از کارکنان می‌توانند عضو صندوق بازنشستگی صنعت نفت شوند؟

رئیس صندوق بازنشستگی صنعت نفت در بخش دیگری از سخنان خود بیان کرد: در مورد شرکت‌های واگذار شده صنعت نفت به بخش خصوصی باید گفت، افرادی که قبل از واگذاری در آن شرکت‌ها فعالیت می‌کردند و عضو صندوق بازنشستگی نفت بودند، بعد از واگذاری نیز اجازه دارند که عضو صندوق خودشان باقی بمانند شرکت‌های واگذار شده تابع قانون کار می‌شود، اما از نظر مقررات اداری استخدامی بازنشستگی تابع صندوق خودشان هستند.

او گفت: اکنون حدود ۲۰ درصد از اعضای صندوق افرادی هستند که در شرکت‌های واگذار شده کار می‌کنند و قوانین صندوق ما بر آن‌ها حاکم است؛ همچنین، قوانین جدید بر روی مستمری این دسته از اعضای صندوق تاثیر نمی‌گذارد.

زروانی تنها تاثیر خصوصی سازی بر این دسته از اعضای صندوق را تغییر میزان پاداش پایان خدمت آن‌ها دانست و گفت: اگر یک خانم ۵۵ ساله یا یک آقای ۶۰ ساله در صنعت نفت کار می‌کند، ممکن است که بیش از سی سال کار کرده باشد و به همین دلیل حق سنوات آن‌ها روی حقوقشان اثر می‌گذارد، زیرا کسورات می‌پردازند.

او ادامه داد: اکنون به دلیل خصوصی شدن، فقط برای پاداش پایان خدمت آن‌ها سقف گذاشته شده و نکته قابل توجه این است که این پاداش‌ها به هیچ وجه در اختیار صندوق نیست بلکه وظیفه کارفرماست. کارفرمایان بر اساس اینکه دولتی یعنی وابسته به وزارت نفت باشند و یا اینکه به بخش خصوصی واگذار شده باشند، در زمینه میزان پاداش پایان خدمت کارکنان خود بر اساس قوانینی که تابع آن هستند، تصمیم گیری می‌کنند.

این مدیر بازنشسته صنعت نفت افزود: بیش از ۸۳ هزار نفر شاغل رسمی در صنعت نفت داریم که به صندوق کسورات پرداخت می‌کنند و صندوق تعهد دارد که در زمان بازنشسته شدن آن‌ها مستمری بپردازد. در مورد تعداد بازنشستگان وابسته به صندوق نیز، یک سری بازنشسته در قید حیات هستند و یکسری بازنشستگانی را هم داریم که فوت کرده اند و بازمانده دارند. صندوق به آن‌ها نیز مستمری پرداخت می‌کند که تعداد آن‌ها حدود ۹۳ هزار نفر می‌شود. البته در مورد بازنشستگان فوت شده ممکن است، تعداد بازماندگان آن‌ها بیش از یک نفر باشد، اما ملاک محاسبه، تعداد بازنشستگان فوت شده است.

او گفت: در بحث بازنشستگی پیش از موعد در صنعت نفت، چون سنوات به صورت کامل به صندوق پرداخت نشده، صندوق تعهدی نسبت به آن چیزی که نگرفته ندارد و کارفرما باید به نحوی که می‌تواند این بخش را جبران کند. مثل اینکه اگر یک طرحی بخواهد در کشور به تصویب برسد، باید منابع مالی آن تعیین شده باشد که از کجا و به چه میزان آمده است. در مورد این صندوق یک اصل کلی وجود دارد که اساساً هر فردی که به آن کسورات پرداخت کرده باشد، می‌تواند مطمئن باشد که در مستمری اش تاثیرگذار است.

زروانی تصریح کرد: تعداد شاغلان صنعت نفت نیز ممکن است بیشتر از ۸۳ هزار نفر باشد، اما چون رسمی نیستند، عضو صندوق بازنشستگی نفت نیز نشده اند و از خدمات صندوق تامین اجتماعی بهره می‌برند. کارکنان قراردادی صنعت نفت تا کنون نمی‌توانستند عضو صندوق بازنشستگی نفت باشند، اما اخیراً صحبت‌هایی شده که با وضع یک سری شرایط خاص بتوانند به اعضای صندوق اضافه شوند. این مسئله نیاز به یک دستورالعمل اجرایی دارد که صحبت‌هایی در زمینه آن در حال انجام است.

او بیان کرد: در مورد کارگران صنعت نفت باید گفت که کسورات آن‌ها به صندوق تامین اجتماعی واریز می‌شود و در آینده نیز از تامین اجتماعی مستمری دریافت می‌کنند، اما همین دسته از کارکنان صنعت نفت یعنی کارگران، عضو صندوق پس انداز صنعت نفت هستند و می‌توانند از خدمات آن بهره‌مند شوند.

تفاوت صندوق بازنشستگی نفت با سایر صندوق‌های بازنشستگی

او در مورد تفاوت این صندوق با سایر صندوق‌های بازنشستگی موجود در ایران نیز گفت: قوانین بالادستی این صندوق بر اساس یک پایه درست، بنا گذاشته شده است؛ یعنی، اگر صندوق فعالیتی دارد، برای منابع آن از قبل فکر شده است. یا قوانینی که بدون دریافت کسورات از شاغلان بر روی صندوق فشار بیاورد، در صنعت نفت وجود ندارد. این شاخص خوبی برای صندوق بازنشستگی نفت است، زیرا بر اساس منابعی که دریافت می‌کند، تعهد دارد و در این مسئله با سایر صندوق‌ها تفاوت دارد.

تشریح انواع سرمایه گذاری‌های صندوق بازنشستگی نفت

زروانی در بخش دیگر سخنان خود در پاسخ به جزئیات و انواع سرمایه گذاری‌های انجام شده توسط صندوق‌های بازنشستگی، پس انداز و رفاه کارکنان صنعت نفت، اظهار کرد: طبیعی است که وقتی از نظر اقتصادی، صندوق از شاغلان صنعت نفت کسوراتی را دریافت می‌کند، برای پرداخت مستمری در دوران بازنشستگی به آن‌ها تعهد دارد؛

بنابراین، باید این منابع را در بخش‌های مختلف سرمایه‌گذاری کند تا بتواند در زمانی که تعهدش شروع می‌شود، از عهده آن بر بیاید. به همین دلیل صندوق دارای یک بازوی قوی سرمایه‌گذاری به نام شرکت سرمایه گذاری صندوق‌های بازنشستگی، پس انداز و رفاه کارکنان صنعت نفت است که دارای‌هایی صندوق برای سرمایه گذاری، در اختیار آن قرار می‌گیرد.

او ادامه داد: مستمری بازنشستگان از دو طریق پرداخت می‌شود؛ یکی مربوط به کسوراتی است که اکنون از شاغلان دریافت می‌کند و دیگری سود سرمایه گذاری‌هایی است که توسط شرکت سرمایه گذاری انجام می‌شود.

تولید، مدیریت پروژه و پیمانکاری سه بازوی درآمدزایی در صندوق بازنشستگی نفت

این مدیر نفتی بیان کرد: یکسری شرکت‌های تولیدی داریم که ممکن است پروژه‌هایی را اجرا کنند، اما از سوی دیگر یک سری پروژه‌هایی را داریم که مالکیت آن‌ها متعلق به صندوق است. همچنین شرکت‌های پیمانکاری را نیز داریم؛ به طور مثال، شرکت اویک که تعداد زیادی از فاز‌های پارس جنوبی را توسعه داده و همچنین شرکت تاسیسات دریایی که توسعه بخش اعظم قسمت‌های دریایی پارس جنوبی را در دست داشته است.

همچنین شرکت سپاهان که روغن تولید می‌کند، شرکت نفت جی که تولیدکننده قیر است و شرکت صبا نفت که فعالیت ساختمانی در کشور انجام می‌دهد و منافع آن نصیب بازنشستگان می‌شود نیز، شرکت‌های وابسته به صندوق‌های بازنشستگی، پس انداز و رفاه کارکنان صنعت نفت هستند.

او اضافه کرد: مهمترین پروژه‌ای که سال گذشته به نتیجه رسیده، پروژه شرکت پتروپالایش کنگان است که در عسلویه قرار دارد. تمام سرمایه گذاری این شرکت که گاز فاز ۱۲ پارس جنوبی را می‌گیرد و اتان تولید می‌کند، به جز میزان کمی وام که دریافت کرده، توسط صندوق پرداخت شده و اکنون تولید دارد و به مرحله صادرات رسیده است.

زروانی در این زمینه تصریح کرد: برای زنجیره اتان پروژه‌های بسیار خوبی در صندوق تصویب شده؛ به این صورت که اتان تولیدی از فاز ۱۲ پارس جنوبی به یک واحد الفین می‌رود و تبدیل به اتیلن می‌شود که در این زنجیره، در پایین‌دست این اتیلن تولیدی نیز سه شرکت داریم که پیشرفت خوبی دارند و امیدواریم که طی دو سال آینده به نتیجه برسند. ۱۰۰ درصد مالکیت این پروژه‌های پایین‌دست شرکت پتروپالایش کنگان نیز برای صندوق بازنشستگی نفت است.

او افزود: علاوه بر این ها، صندوق یک سری پروژه‌های دیگری را نیز به صورت پیمانکاری اجرا می‌کند یعنی شرکت‌های صندوق، پروژه‌ها را اجرا و منابعی را کسب می‌کنند.

مهمترین پروژه پیمانکاری صندوق که سال گذشته به نتیجه رسیده و اسفندماه توسط رئیس جمهور افتتاح شد، توسعه میدان نفتی آذر است. این پروژه توسط شرکت سروک آذر که متعلق به صندوق بازنشستگی نفت است، در قالب قرارداد بیع متقابل انجام شد. هرچند که سرمایه گذاری این میدان توسط شرکت ملی نفت ایران انجام شده، ولی بازپرداخت آن به شرکت پیمانکار یعنی سروک آذر داده می‌شود. اهمیت این میدان، مشترک بودن با کشور عراق است.

این مقام مسئول همچنین گفت: پروژه‌هایی نیز وجود دارند که منافع آن‌ها متعلق به صندوق است. مثلا در دهلران ان جی ال ۳۱۰۰ را داریم و در پایین دست آن نیز پتروشیمی دهلران است که اگر این سرمایه‌گذاری‌های ما در دهلران به نتیجه برسد، یک تحولی را در غرب کشور ایجاد می‌کند. شرکت اجرا کننده پروژه ان جی ال ۳۱۰۰ در دهلران و پتروشیمی پایین دست آن، متعلق به صندوق است یعنی شرکت اویک این دو پروژه غرب کشور در منطقه دهلران را اجرا می‌کند. پیشرفت فیزیکی پتروشیمی دهلران یک مقدار کمتر است، اما ان جی ال ۳۱۰۰ بالای ۴۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.

او در مورد نقش صندوق بازنشستگی نفت در توسعه فاز‌های باقی مانده پارس جنوبی نیز بیان کرد: در حال حاضر فقط فاز‌های ۱۱ و ۱۴ پارس جنوبی باقی مانده اند که صندوق بازنشستگی نفت از طریق شرکت‌های اویک یا تاسیسات دریایی نقشی در این فاز‌ها ندارد. مسئولیت توسعه فاز ۱۴ بر عهده سازمان گسترش و نوسازی وزارت صنعت و فاز ۱۱ نیز بر عهده شرکت پتروپارس و چند شرکت دیگر است، اما به هر حال اویک هم اکنون در عسلویه فعال است و پروژه‌های دیگری برایش تعریف شده که در حال انجام آن هاست.

خبر‌های خوبی از ایران ال ان جی در راه است

زروانی در پاسخ به انتقادات مطرح شده در مورد عملکرد صندوق بازنشستگی نفت در دو پروژه عظیم نفتی یعنی ایران ال ان جی و طرح پالایشی سیراف توضیح داد: ایران ال ان جی یک سهام مشترک بین شرکت ملی نفت ایران و صندوق بازنشستگی نفت است و از تکنولوژی ال جی پیروی می‌کند.

او نبود دانش و تقاضا برای طرح‌های ال ان جی در کشور را دلیل عمده راکد ماندن این طرح دانست و گفت: ابتدا باید به فکر بازار ال ان جی باشیم. متاسفانه به دلایل تحریمی و نبود دانش فنی، بخش ال ان جی در پروژه ایران ال ان جی انجام نشده، اما سایر بخش‌های آن انجام شده است. طی این سال‌ها تمام افرادی که نسبت به این پروژه ایرادی را وارد کرده اند، خودشان تصمیم گیر بودند و باید در مورد کار‌هایی که در این پروژه انجام شده یا نشده پاسخگو باشند.

رئیس صندوق بازنشستگی نفت ادامه داد: طی یک سال گذشته با همکاری صندوق بازنشستگی نفت و شرکت سرمایه گذاری اهداف که متعلق به صندوق است، تصمیمات خوبی در این زمینه گرفته شده تا به هر حال سرمایه‌گذاری که انجام شده، به تولید برسد و بتوان از آن ارزش افزوده ایجاد کرد. به طور مثال اکنون نیروگاه برق ساخته شده و یکسری مخازنی وجود دارد که می‌توان از آن‌ها استفاده کرد. هرچند که تمام این کارها، فعالیت‌های جانبی برای تولید ال ان جی بوده اند، اما اکنون که نمی‌توانیم ال ان جی تولید کنیم، باید از سرمایه‌گذاری انجام شده حداکثر بهره را ببریم و به زودی خبر‌های خوبی در مورد ایران ال ان جی مطرح خواهد شد.

او همچنین گفت: بخشی از این مسائل تابع سیاست‌های کشور، مسائل تحریمی و نبود تقاضا در بازار است. همچنین لایسنس‌هایی که نمی‌توانیم تامین کنیم و نبود تکنولوژی که احتیاج دارد، سبب شده که نتوان این موضوع را در داخل کشور حل کرد. در مورد بخشی که سرمایه‌گذاری انجام شده، به طور مثال اکنون نیروگاه در حال فروش برق است، زیرا منطقه عسلویه با توجه به توسعه پتروشیمی‌ها مانند پتروپالایش کنگان که پروژه خود صندوق بازنشستگی نفت بوده، نیاز به برق دارد.

زروانی اضافه کرد: این پتروشیمی‌ها همچنین به یکسری مخازن صادراتی نیاز دارند که برنامه داریم از مخازن پروژه ایران ال ان جی برای این پتروشیمی‌ها استفاده کنیم. به این موضوع از دید کلان نگاه می‌کنیم تا متوجه شویم که ایران ال ان جی چگونه می‌تواند نیاز‌های بخش‌های دیگر را پاسخ دهد.

نقش صندوق در طرح پالایشی سیراف ناچیز است

او درباره طرح پالایشی سیراف نیز اینگونه اظهار کرد: وزارت نفت تصمیم گرفت سیراف را واگذار کند که به همین دلیل شرکت زیرساخت تشکیل شد تا یک سری تاسیسات متمرکزی که همه به آن نیاز دارند را به آماده کند. سهام این شرکت زیرساخت ابتدا به صندوق واگذار شد که این سهام سپس به همان شرکت‌هایی که قرار است پالایشگاه را بسازند، واگذار شد. بنابراین، اکنون میزان سهام شرکت سرمایه گذاری اهداف (وابسته به صندوق بازنشستگی نفت) در شرکت زیرساخت رقم بسیار پایینی است و عمدتا همان سرمایه‌گذاران پالایشگاه‌ها یعنی هشت شرکتی که از ابتدا برای ساخت این پالایشگاه‌های ۶۰ هزار بشکه‌ای مجوز گرفته بودند، اکنون سهامدار این شرکت هستند.

این مقام مسئول ادامه داد: اگر تولید میعانات پارس جنوبی را در نظر بگیریم، یک بخش از آن با خط لوله به ستاره خلیج فارس می‌رود و بخش دیگری از این جریانات که اکنون صادر می‌شود یا قبل از تحریم صادر می‌شد، یعنی ۴۸۰ هزار بشکه در قالب هشت پالایشگاه ۶۰ هزار بشکه ای، قرار بود که به پروژه سیراف اختصاص داده شود. هر کدام از این هشت پالایشگاه به میزان ۱۲ درصد در شرکت زیرساخت سهام دارند که فقط چهار درصد از آن متعلق به صندوق بازنشستگی نفت می‌شود. قاعدتا باید این پالایشگاه‌ها فعالیت خوبی داشته باشند تا شرکت زیرساخت نیز بتواند عملکردی داشته باشد. هرچند که این پروژه کاملاً متوقف نیست، اما پیشرفت محسوسی نیز ندارد؛ بنابراین اکنون باید سرمایه‌گذاران پالایشگاه‌ها فعالیتی داشته باشند تا شرکت زیرساخت بتواند خوب کار کند.

فعالیت بورسی صندوق

او در مورد فعالیت این صندوق در بورس نیز توضیح داد: برخی از شرکت‌های صندوق در بورس فعالیت و وضعیت مطلوبی دارند. بورس فرصت خوبی برای شفاف شدن فعالیت شرکت هاست. شرکت سرمایه گذاری اهداف از معامله کردن شرکت‌های صندوق در بورس استقبال می‌کند. اکنون برخی از شرکت‌های ما در بورس حضور دارند و برای آن شرکت‌هایی که حضور ندارند نیز، برنامه وجود دارد. یعنی به صورت چهارچوب دار و مشخص می‌دانیم که در مورد آن‌ها باید چه اقداماتی را انجام دهیم تا بتوانند در بورس یا فرابورس عرضه شوند.

زروانی در ادامه در مورد ابهامات وارد شده انتشار صورت‌های مالی این صندوق در سامانه کدال، توضیح داد: صورت‌های مالی صندوق همیشه به موقع و گاهی ممکن است با یک تنفس در هیئت امنا تصویب شود و بلافاصله بعد از تصویب نیز در سامانه کدال بارگذاری می‌شود. این طور نیست که صورت‌های مالی بارگذاری نشده باشد و اگر هفته آینده سامانه کدال بررسی شود، صورت مالی سال ۹۸ مشاهده خواهد شد. پایان سال مالی صندوق در اردیبهشت ماه است و اکنون صورت‌های مالی سال ۹۸ به تصویب هیئت امنا رسیده و سپس در روزنامه رسمی و در سامانه کدال منتشر می‌شود. همچنین صورت‌های مالی تا پایان سال ۹۷ نیز هم اکنون در سامانه کدال قابل مشاهده است.

ایجاد ارزش افزوده، دلیل فروش ساختمان‌های پردیسان

او در مورد شایعات مطرح شده پیرامون نامطلوب بودن شرایط مالی صندوق و فروش ساختمان‌های متعلق به این صندوق در پردیسان به دلیل این مسئله، اظهار کرد: به نظر من مهم این است که بتوانیم ارزش افزوده ایجاد کنیم. به طور کلی همواره اگر یک سهامی داشته ایم که به آن نیازی نبوده، آن را فروخته ایم و از بابت فروش، یک سری اموال و دارایی گرفته ایم؛ بنابراین صندوق این دسته از سهام‌ها را می‌فروشد و منابع به دست آمده را در محل دیگری سرمایه‌گذاری می‌کند.

رئیس صندوق بازنشستگی نفت افزود: مهم این است که از این منابع، ارزش افزوده ایجاد کنیم؛ بنابراین در مورد ساختمان‌های پردیسان، ایرادی بر خرید و فروش آن‌ها وجود ندارد. مسئله‌ای که می‌توان به آن ایراد گرفت این است که صندوق ضرر کند. ساختمان‌های پردیسان که نیز بابت فروش فولاد خوزستان توسط صندوق گرفته شد، مانند ساختمان‌هایی که شرکت صبا نفت ساختمان می‌سازد، می‌فروشد و منابع آن را برای آغاز یک پروژه دیگر استفاده می‌کند، به فروش رسیده اند.

او تاکید کرد: بازنشستگان نگران نباشند، زیرا این صندوق، صندوق سر پایی است. هرچند که مسائل اقتصادی و تصمیماتی که این روز‌ها از بُعد حقوقی گرفته می‌شود، ممکن است است تاثیر گذار باشد، اما این تعهد در هیئت رئیسه، هیئت امنا و مسئولین اجرایی صندوق به دلیل این که همگی از بدنه صنعت نفت هستند، نسبت به خوب اداره شدن صندوق وجود دارد.

لندن، تنها مقصد دارایی‌های خارجی صندوق بازنشستگی نفت

زروانی در مورد سرمایه گذاری‌های خارجی این صندوق نیز توضیح داد: بر اساس سیاست‌های کلان، اجازه سرمایه‌گذاری خارجی را داریم، اما اینکه ما اکنون در جایی خارج از کشور سهام یا دارایی داشته باشیم، تنها یک ساختمان در لندن وجود دارد که متعلق به صندوق است. این ساختمان یک مدتی اجاره داده شده بود، ولی اکنون در مرحله بازسازی قرار دارد.

بخش زیادی از بدهی سلطان قیر به صندوق بازنشستگی نفت برگشته است

او در بخش دیگر سخنان خود در مورد طلب شرکت نفت جی از شرکت‌های وابسته به صندوق بازنشستگی نفت از حمید باقری درمنی، مشهور به سلطان قیر کشور که در سال ۱۳۹۷ به جرم کلاهبرداری و فساد فی الارض اعدام شد، بیان کرد:، چون قیر به او تحویل شده بود، رای دادگاه نیز بر اساس محصولی که دریافت کرده بود صادر شده است. این مسئله در دوره قبلی هیئت رئیسه صندوق بازنشستگی نفت رخ داد و هیئت رئیسه فعلی این موضوع را از طریق شکایت، پیگیری و به نتیجه رساندند.

این مدیر نفتی در ادامه اظهار کرد: اکنون بر اساس رای صادر شده، بخشی از دارایی‌های آقای درمنی تحویل گرفته شد و مابقی آن نیز در حال دریافت است، اما عدد و رقم آن را اکنون به صورت دقیق در ذهن ندارم. فکر می‌کنم در این زمینه پیشرفت خوبی حاصل شده است. این کار در اوایل، خیلی کم پیش می‌رفت به دلیل این که بسیاری از دارایی‌هایی که معرفی می‌شد، معارض داشت، ولی شرکت نفت جی که قیر از آن شرکت گرفته شده بود، مسئول پیگیری این کار شد و زمان زیادی را صرف کرد. اکنون تا حد زیادی از این مطالبات واصل شده است که اگر عدد و رقمی بگویم، ممکن است اشتباه باشد، اما وضعیت خوب پیش می‌رود و بدهی در حال دریافت است.

او در مورد خلأیی که سبب سوء استفاده امثال درمنی می‌شود بیان کرد: به نظر من کنترل داخلی خیلی اهمیت دارد، زیرا اجازه نمی‌دهد که مدیران، آیین نامه‌ها را دور بزنند. در این پرونده، مشکل این بود که اصول معاملاتی به خوبی رعایت نشده بود، ضمن این که فساد برخی افراد نیز موثر است. یعنی در همان شرکت افرادی بودند که با آقای درمنی همکاری کرده بودند و سبب شدند که این مسائل پیش بیاید. اگر بخواهیم از شفاف عمل کردن یک مجموعه اطمینان حاصل کنیم، همه باید متعهد باشند که آیین نامه‌های معاملات را رعایت کنند و کنترل‌های داخلی برای رعایت این آیین نامه ها، باید به خوبی تعریف شود.

تشریح برنامه‌های صندوق در سال ۱۴۰۰

او در مورد برنامه‌های این صندوق برای امسال توضیح داد: مجری تصمیمات هیئت امنا و هیئت رئیسه صندوق هستیم. برنامه ما این است که بتوانیم به خوبی از عهده روند پرداخت مستمری و خدمات درمانی را که همیشه صندوق ارائه می‌کرده است، بر بیاییم. عمده برنامه‌های مربوط به پروژه‌های صندوق، تصویب شده که شامل پروژه‌های پایین دست پتروپالایش کنگان، ان جی ال ۳۱۰۰، پتروشیمی دهلران و چند پروژه دیگر می‌شود که برنامه آن‌ها مشخص است و امیدواریم که طبق برنامه پیش بروند.

افزایش مستمری بازنشستگان نفتی در انتظار تصمیمات کلان کشوری است

زروانی در ادامه در مورد افزایش مستمری بازنشستگان صنعت نفت نیز بیان کرد: قاعدتاً امسال افزایش مستمری خواهیم داشت، اما در مورد میزان آن هنوز تصمیم قطعی گرفته نشده یعنی در هیئت رئیسه بحث‌هایی صورت گرفته، اما نیاز به یک سری مقدمات دارد که آن مقدمات هنوز فراهم نشده است. این مقدمات شامل مصوبات اعلامی از سوی دولت در مورد صندوق‌ها و شاغلان می‌شود؛ زیرا، هر تصمیمی که دولت در مورد شاغلان بگیرد، روی منابع صندوق‌ها تاثیر می‌گذارد. دلیل آن هم این است که با افزایش حقوق شاغلان، میزان کسورات پرداختی آن‌ها به صندوق‌ها نیز تغییر خواهد کرد؛ بنابراین، در انتظار هستیم که این مصوبات توسط دولت اعلام شود و بتوانیم بر اساس آن ها، برای بازنشستگان نیز افزایش مستمری مناسبی داشته باشیم.

او همچنین گفت: هم اکنون انواع وام‌ها به بازنشستگان و شاغلان پرداخت می‌شود. در شرایط کرونا خیلی تلاش کردیم که در یک بستر نرم‌افزاری به بازنشستگان خدمت ارائه دهیم تا از مراجعه حضوری به مراکز درمانی اجتناب کند و به همین منظور، اکنون صندوق در زمینه خدمات غیر حضوری برنامه بسیار خوبی برای نرم‌افزار درمان دارد که تحول بزرگی را برای بازنشستگان ایجاد می‌کند. بازنشستگان می‌توانند از طریق این نرم افزار درمانی، اسناد خود را به راحتی به مراکز طرف قرارداد ارسال کنند و پرداختی‌ها توسط صندوق در این زمینه نیز با این روند سرعت می‌گیرد.

فرانشیز درمان فقط مربوط به مراکز درمانی خصوصی است

این مقام مسئول در مورد انتقادات وارد شده به خدمات دهی صندوق در زمینه بهداشت و درمان، اظهار کرد: در سال ۹۵ حدود ۳۰۰ مرکز طرف قرارداد برای درمان داشتیم که اکنون این رقم به بیش از هزار و ۲۰۰ مرکز افزایش یافته است. به تمام مرکز درمانی در هر شهری از کشور نیز اعلام می‌کنیم که اگر تمایل به قرارداد بستن با این صندوق داشته باشند، ما برای برطرف کردن نیاز بازنشستگان خود، با آن‌ها قرارداد خواهیم بست. دلیل این مسئله این است که نخستین دغدغه برای بازنشسته در لحظه بیماری، پرداخت هزینه نباشد. هرچند اکنون ممکن است برخی از بازنشستگان به مراکزی مراجعه کنند که طرف قرارداد ما نیستند.

او در مورد دلیل دریافت فرانشیز درمان بر خلاف قرارداد بدو استخدام کارکنان نیز، توضیح داد: صندوق بر اساس مصوبات عمل می‌کند. نکته مهم این است که در مراکز درمانی دولتی، خیریه و سایر مراکزی که با تعرفه دولتی فعالیت می‌کنند، به هیچ وجه فرانشیزی نداریم و تنها در بیمارستان‌های خصوصی، فرانشیز دریافت می‌شود و تفاوتی ندارد که این مراکز خصوصی طرف قرارداد با صندوق باشند یا نباشند. این مسئله در مورد بخش خصوصی طبیعی است و نمی‌توان گفت که بر خلاف قوانین استخدامی رفتار می‌شود.

مخالف حذف فرانشیز درمان نیستیم

زروانی بیان کرد: اگر فردی شاغل صنعت نفت باشد، می‌تواند از خدمات بهداشت و درمان نفت استفاده کند و بعد از بازنشستگی نیز اجازه استفاده از این خدمات را دارد. فردی که به بیمارستان صنعت نفت مراجعه می‌کند، به هیچ وجه فرانشیز نمی‌پردازد. تنها در صنعت نفت بلکه در هیچ یک از بیمارستان‌های دولتی و بیمارستان‌های علوم پزشکی در شهر‌های مختلف فرانشیزی دریافت نمی‌شود. ضمن اینکه بخشی از هزینه‌های درمانی مربوط به دارو است و بابت دارو نیز هیچ فرانشیزی کسر نمی‌شود، زیرا نرخ مشخصی دارد.

او گفت: مراکز درمانی اعتقاد دارند که خوب است افراد برخی از هزینه‌ها را پرداخت کنند تا خدمات بهتری بگیرند، اما به صورت کلی، صندوق بازنشستگی صنعت نفت، مخالف حذف این فرانشیز‌ها نیست. باید این موضوع را در نظر گرفت که تمام هزینه‌های درمان در صنعت نفت را چه در دوره شاغل بودن و چه در دوره بازنشستگی، کارفرما می‌پردازد؛ بنابراین کارفرمایان باید در بودجه خودشان مسئله حذف فرانشیز را در نظر بگیرند و اگر این مسئله را مصوب کنند، صندوق نیز آن را لحاظ می‌کند.

زروانی گفت: صحبت‌هایی در این زمینه رد و بدل شده که امیدواریم با مصوب شدن این مسئله از طرف کارفرمایان، دیگر فرانشیزی کسر نشود. البته ما یک خدمت دیگر نیز داریم که اگر کسی به مراکز طرف قرارداد مراجعه و خدمت درمانی دریافت کند، سپس صورتحساب توسط آن مرکز به صندوق ارسال شود، هزینه‌ها توسط صندوق به آن مرکز پرداخت و سپس فرانشیز از مستمری کسر خواهد شد. یعنی بازنشسته مجبور نیست که در همان لحظه به مرکز درمانی هزینه‌ای بدهد و ما این هزینه را تقسیط می‌کنیم.

تغییر اساسنامه صندوق و چالش‌های بعد از آن

او در مورد حاشیه‌های ایجاد شده بعد از تغییر اساسنامه این صندوق، اظهار کرد:، چون قانون نفت در مجلس به تصویب رسید و و اعلام کردند که دارایی‌های صندوق متعلق به دولت و شرکت‌ها نیست، بلکه متعلق به خودش است و مستقل عمل می‌کند، در سال ۹۳ اساسنامه‌ای برای صندوق مصوب شد مبنی بر اینکه صندوق با هیئت رئیسه اداره و توسط هیئت امنا نظارت شود تا اینکه در سال ۹۸ یک نفر به دیوان عدالت اداری شکایت کرد و دیوان عدالت اداری نیز اساسنامه را باطل کرد.

زروانی ادامه داد: دلیل ابطال اساسنامه مصوب سال ۹۳ این بود که گفتند باید این اساسنامه به تصویب هیئت وزیران می‌رسیده است. در قانون بالادستی نفت بیان شده که اساسنامه صندوق باید به تصویب مراجع ذیصلاح برسد، اما تصریح نشده بود که این مراجع ذیصلاح، هیئت وزیران باشد و به همین دلیل، اساسنامه به تصویب هیئت امنا رسیده بود.

او افزود: در زمانی که بحث تجمیع صندوق‌ها مطرح شده بود، مجلس قانون اصلاح قانون تشکیل صندوق‌های بازنشستگی را بررسی کرد و در آنجا اینطور مطرح شد که باید اساسنامه صندوق‌ها به تصویب هیات وزیران برسد ضمن اینکه در همان جا مطرح کردند که صندوق‌ها مشمول قوانین عمومی دولت نیستند و به صورت مستقل اداره می‌شوند. همچنین دیوان عدالت اداری نیز در  نظر تخصصی که داده بودند، این طور بیان کردند که اساسنامه باید به تصویب هیات وزیران برسد.

این مدیر نفتی بیان کرد: وقتی شکایت به دیوان عدالت اداری رسید، اساسنامه جدیدی تدوین و به تصویب هیئت وزیران رسید و از آن زمان تاکنون، اساسنامه مصوب هیئت وزیران جاری است که تفاوت عمده‌ای با اساسنامه سال ۹۳ ندارد. تنها در چند بخش تغییر داشته از جمله پرداخت وام‌ها یعنی دیگر صندوق مجاز به پرداخت مستقیم وام نیست و باید حتما از طریق بانک‌های عامل، وام پرداخت کند. دلیل آن هم این است که بر اساس سیاست کشور، موسسات باید برای پرداخت وام اجازه داشته باشند.

زروانی گفت: تغییر دیگر این بود که هیئت امنای صندوق در گذشته اعضای صنعت نفت بودند، اما اکنون بر اساس اساسنامه جدید، دو وزیر غیرنفتی و دو نفر بازنشسته نیز عضو این هیئت امنا شده اند. مابقی موارد اساسنامه جدید نسبت به اساسنامه قبلی تغییری نداشته است.

صندوق بازنشستگی صنعت نفت همچنان مستقل از دولت است

او بیان کرد: این نکته حائز اهمیت است که با تغییر اساسنامه صندوق بازنشستگی صنعت نفت صندوق همچنان دولتی نیست، زیرا وجوه دولتی دریافت نمی‌کند. اگر دولتی بود، باید در قانون بودجه ردیفی برای آن تعریف می‌شد و بودجه‌ای دریافت می‌کرد. همچنین دیوان عدالت نیز این صندوق را عمومی و دولتی تلقی نمی‌کند. از سوی دیگر، نام صندوق بازنشستگی نفت در فهرست نهاد‌های عمومی غیردولتی که به تصویب مجلس رسیده نیز، نیامده است.

رئیس صندوق بازنشستگی نفت اظهار کرد: افرادی که ایراد می‌گیرند، می‌گویند، چون دو نفر از وزرای غیرنفتی بعد از اساسنامه جدید، در هیئت امنای حضور پیدا کرده است یعنی صندوق دولتی شده است در صورتی که این افراد تنها امین اموال هستند و معنی این کار، دولتی شدن صندوق نیست. هم اکنون نیز این صندوق مشمول قوانین دولتی نیست و بودجه‌ای نمی‌گیرد.

او در مورد علت حضور وزرای اقتصاد و تعاون، کار و رفاه اجتماعی در هیئت امنای صندوق بازنشستگی نفت نیز توضیح داد: در مورد آقای شریعتمداری شاید از این نظر بوده که بیشترین تجربه در مورد صندوق‌های بازنشستگی، در وزارت رفاه وجود دارد، زیرا سه صندوق مهم در وزارت رفاه به نام‌های تامین اجتماعی، کشوری و عشایر و روستاییان وجود دارد. در مورد وزیر اقتصاد نیز شاید از بُعد سرمایه‌گذاری و این قبیل مباحث اقتصادی بوده باشد.

زورانی ادامه داد: هیئت رئیسه صندوق یک سری اختیارات دارد و بعضی از موارد را باید به تصویب هیئت امنا برساند. مثلاً در مورد مصارف بودجه و صورت‌های مالی شرکت‌های سرمایه گذاری، باید به تصویب هیئت امنا برسد. در این موارد، جلساتی برگزار می‌شود و این وزرا نیز بابت تصویب بودجه سالیانه در این جلسات شرکت می‌کنند. همچنین تصویب آیین نامه‌ها، نظام‌های اداری، استخدامی، مالی و معاملاتی وظیفه هیئت‌امنای صندوق است. دو بازنشسته عضو هیئت رئیسه را نیز شخص وزیر نفت انتخاب می‌کند.

او گفت: در مورد اعضای مُشارَک (شریک) نیز این طور باید گفت که اساساً تمام صندوق‌ها بین نسلی هستند یعنی آخرین کسی که عضو صندوق شده، ممکن است ۳۰ سال دیگر بازنشسته شود و صندوق نسبت به او متعهد است. هیچ فردی نمی‌تواند بگوید که صندوق فقط متعلق به بازنشستگان است. بلکه صندوق به فردی که هم اکنون شاغل است نیز تعهد دارد و اتفاقاً تعهد بیشتری دارد، زیرا اکنون شاغلان در حال پرداخت کسورات صندوق هستند و ما باید به خوبی صندوق را مدیریت کنیم تا توان پرداخت مستمری به این دسته از افراد را در سن بازنشستگی داشته باشیم؛ بنابراین شاغلان نیز عضو مُشارَک این صندوق هستند و هیچکس مُشارَک بودن شاغلان و بازنشستگان در این صندوق را نفی نکرده است.

زروانی همچنین گفت: به طور کلی بهتر است که در مورد این قبیل مسائل حقوقی، تیم‌های حقوقی مسلط به موضوع ورود کنند و در دام افرادی که هیاهو می‌کنند نیفتند. عملکرد صندوق اهمیت دارد که اکنون بازنشستگان می‌بیند که خدمات صندوق از بابت مراکز طرف قرارداد درمانی و پرداخت مستمری بهتر شده؛ چهار سال است که مستمری را کاملاً به موقع پرداخت می‌کنیم و جای هیچگونه نگرانی نیست.

کرسنت و اعضای هیئت رئیسه

او در مورد عضویت علی کاردر، مدیرعامل سابق شرکت ملی نفت ایران که به دلیل نقش خود در پرونده معروف “کرسنت” به انفصال از تمامی خدمت محکوم شده بود، در هیئت رئیسه صندوق بازنشستگی نفت اظهار کرد: برای انتخاب اعضای هیئت رئیسه این صندوق، اعضای هیات امنا نظر می‌دهند و با حکم وزیر نفت عضو می‌شوند.

زروانی افزود: نهاد‌های نظارتی نیز حتماً در مورد این افراد نظر می‌دهند، ضمن اینکه در مورد آقای کاردر یا سایر اعضای هیئت رئیسه این صندوق نیز هیچ حکمی ابلاغ رسمی نشده و صرفاً در حد مسائلی است که در رسانه‌ها مطرح می‌شود. همچنین حتماً تمام کسانی که نسبت به این مسائل تصمیم گیری می‌کنند، از قبل مشورت لازم را با نهاد‌های نظارتی انجام داده اند و در غیر اینصورت، عضویت هیچ فردی در هیئت رئیسه تایید نمی‌شود.

پاسخ به انتقاد غیرنفتی بودن و دریافت حقوق نجومی

او در پاسخ به این که نسبت به نداشتن سابقه نفتی اش انتقاداتی وجود دارد، اظهار کرد: در زمان دانشجویی و مدتی پس از فارغ التحصیلی، در آموزش و پرورش فعالیت کردم، اما از سال ۱۳۶۷ در دفتر امور نفت و گاز و سپس دفتر امور انرژی سازمان برنامه و بودجه کار کردم. از سال ۱۳۷۵ نیز به وزارت نفت منتقل و در تمام بازه زمانی ۲۰ ساله یعنی تا سال ۱۳۹۵ که با ۳۱ سال سابقه بازنشسته شدم، در معاونت برنامه ریزی وزارت نفت فعالیت داشتم که چهار ماه پایانی خدمتم را در صندوق‌های بازنشستگی، پس انداز و رفاه کارکنان صنعت نفت گذراندم.

رئیس صندوق بازنشستگی صنعت نفت در پایان در مورد میزان حقوق خود، گفت: من یک حقوق بازنشستگی می‌گیرم و یک حقوق دیگر نیز بابت فعالیتم در صندوق که اگر اجازه بدهید مبلغ آن را نمی‌گویم، ولی اصلاً این طور نیست که حقوق نجومی محسوب شود. یعنی من مانند بقیه مدیران صندوق، حقوق دریافت می‌کنم. همچنین عضو هیئت مدیره شرکت سرمایه گذاری اهداف و شرکت پتروشیمی خارک هستم که به دلیل غیرموظف بودن عضویتم، حقوقی از آن‌ها دریافت نمی‌کنم.