از خرید«پیشرفت» تا ساخت«قدرت»
یکی تحریمها را به فرصت تبدیل کرد، دیگری نفت را به سلاح توسعه؛ ایران و عربستان در مسیرهای متفاوت پیشرفت.
کد خبر : 94922
تاریخ انتشار :یکشنبه 21 بهمن 1403 - 18:37
به گزارش خط بازار؛ در طول ۴۰ سال گذشته، ایران و عربستان سعودی در مسیرهای متفاوتی برای توسعه و پیشرفت در زمینههای نظامی، فناوری و پزشکی حرکت کردهاند. هر دو کشور با چالشهای خاص خود روبهرو بودهاند، اما دستاوردهایشان بهطور چشمگیر با یکدیگر متفاوت است.
این گزارش به بررسی دقیق این تفاوتها پرداخته و مقایسهای از پیشرفتهای هر دو کشور در این حوزهها ارائه میدهد.
۱. پیشرفتهای نظامی: نبرد در زمینهای مختلف
ایران، با وجود تحریمهای شدید بینالمللی از دهه ۸۰ میلادی تا امروز، توانسته است به موفقیتهای چشمگیر در بخشهای نظامی برسد. ایران از زمانی که تحت تحریمهای گسترده قرار گرفت، به طور جدی به سمت خودکفایی در تولید تجهیزات نظامی حرکت کرده است.
از ساخت موشکهای پیشرفته مانند شهاب و فاتح گرفته تا تولید سامانههای دفاع هوایی مانند “باور ۳۷۳” که مشابه سامانه اس-۳۰۰ روسی است، ایران نشان داده است که حتی در شرایط محدودیت، میتواند به سطحی از توانمندی نظامی برسد که توانایی دفاع از مرزهای خود را بهطور کامل داشته باشد.
در مقابل، عربستان سعودی با برخورداری از منابع مالی هنگفت، بیشتر به خرید تسلیحات پیشرفته از کشورهای غربی و به ویژه ایالات متحده آمریکا اتکا کرده است. این کشور در زمینههایی مانند خرید جنگندههای پیشرفته، سامانههای دفاعی مانند پاتریوت، و تسلیحات هوشمند پیشرفتهایی داشته است، اما این پیشرفتها بیشتر به تأمین نیازهای دفاعی از طریق واردات بوده و به خودکفایی چندانی نرسیده است.
۲. فناوری و دانشبنیان: دو رویکرد متفاوت در توسعه
ایران در زمینه فناوریهای نوین، مانند نانو، زیستفناوری و انرژیهای تجدیدپذیر، گامهای بلندی برداشته است. این کشور بهویژه در زمینه نانو فناوری به پیشرفتهای زیادی دست یافته و حتی توانسته است از این فناوری در صنایع پزشکی، کشاورزی و صنعتی بهرهبرداری کند.
همچنین ایران در زمینه انرژی هستهای، با وجود تحریمها، به موفقیتهایی دست پیدا کرده است که موجب کاهش وابستگی به انرژیهای فسیلی شده است.در طرف مقابل، عربستان سعودی با برخورداری از منابع مالی بینظیر، در پی پیادهسازی پروژههای بزرگ فناوری است.
پروژههایی مانند “نیوم” و “رؤیای 2030” در حال شکلگیری هستند تا عربستان را به قطب نوآوری و فناوری در منطقه تبدیل کنند. این کشور همچنین در زمینههایی مانند هوش مصنوعی، اینترنت اشیاء و انرژیهای پاک سرمایهگذاریهای کلانی کرده است. با این حال، این پیشرفتها عمدتاً به سرمایهگذاریهای خارجی و همکاری با کشورهای پیشرفته وابسته است
۳. پزشکی: از داروسازی تا درمانهای نوین
ایران در حوزه پزشکی و داروسازی، با وجود تحریمها، توانسته است به خودکفایی در تولید داروهای مورد نیاز و حتی واکسنها دست یابد. یکی از بزرگترین موفقیتهای ایران تولید واکسنهای بومی مانند واکسن کووید-19 بود که نه تنها به نیاز داخلی پاسخ داد، بلکه به کشورهای دیگر نیز صادر شد.
علاوه بر این، ایران در تولید داروهای ژنریک و تجهیزاتی پزشکی مانند دستگاههای دیالیز، پروتز و دیگر تجهیزات پزشکی پیشرفتهای چشمگیری داشته است.عربستان سعودی در زمینه پزشکی بیشتر به همکاریهای بینالمللی و جذب تکنولوژیهای پیشرفته از کشورهای غربی متکی بوده است.
این کشور با سرمایهگذاری در بیمارستانهای پیشرفته و جذب پزشکان متخصص از سراسر جهان، در زمینه درمانهای پیچیده و مراقبتهای بهداشتی نوین به موفقیتهایی دست یافته است. اما در مقایسه با ایران، در زمینه تولید داخلی دارو و واکسن، عربستان هنوز به حد خودکفایی نرسیده است.
۴. منابع نفتی، جمعیت و تنوع قومیتی: بهرهبرداری از ظرفیتها
عربستان سعودی با دارا بودن بزرگترین ذخایر نفتی جهان، به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان نفت شناخته میشود. این کشور از درآمدهای نفتی خود برای سرمایهگذاریهای عظیم در بخشهای مختلف، بهویژه نظامی و فناوری، استفاده کرده است. منابع نفتی عظیم این کشور همچنین به آن اجازه داده است تا پروژههای بزرگی مانند “نیوم” را راهاندازی کند که چشمانداز اقتصادی کشور را تغییر دهد.
ایران نیز با ذخایر نفتی قابل توجه، به ویژه در بخش گاز، از منابع انرژی فراوانی برخوردار است. اما تحریمهای بینالمللی که دسترسی ایران به بازارهای جهانی را محدود کرده است، مانع از بهرهبرداری کامل از این منابع شده است. علاوه بر این، ایران با جمعیت بیشتری (حدود ۸۵ میلیون نفر) روبرو است، که چالشهای اقتصادی و اجتماعی را پیچیدهتر کرده است.
در مقابل، عربستان با جمعیتی کمتر (حدود ۳۴ میلیون نفر)، توانسته است بهطور مؤثرتر از منابع نفتی خود برای توسعه زیرساختها استفاده کند.اما در کنار تفاوتهای جمعیتی، ایران دارای تنوع قومی بسیار بالایی است. اقوام مختلف مانند فارسها، کردها، بلوچها، عربها و ترکها در کنار یکدیگر زندگی میکنند. این تنوع قومیتی، در کنار مشکلات داخلی، چالشهایی را در جهت همبستگی ملی و توسعه پایدار ایجاد کرده است.
با این حال، ایران توانسته است به رغم این چالشها، به یک همگرایی در سطح ملی دست یابد و به یک کشور متحد تبدیل شود.در مقایسه، عربستان سعودی بهطور عمده یک کشور تکقومیتی است که بیشتر جمعیت آن را عربها تشکیل میدهند. این ساختار قومیتی سادهتر به نظر میرسد و کمتر با چالشهای مربوط به تنوع و چندفرهنگی مواجه است.
۵. تهدیدات و چالشها: جنگها و بحرانها
ایران با تهدیدات امنیتی و نظامی متعددی روبهرو بوده است. از جمله این تهدیدات میتوان به جنگهای منطقهای، تحریمهای بینالمللی و تهدیدات مستقیم از سوی کشورهای غربی و متحدان آنها اشاره کرد. این تهدیدات، بهویژه در زمینههای اقتصادی و سیاسی، چالشهایی جدی برای ایران به وجود آورده است، اما ایران توانسته است با اتکا به توانمندیهای داخلی و دیپلماسی هوشمندانه، از این تهدیدات عبور کند.
اما عربستان سعودی به ویژه در بحران یمن، با چالشی متفاوت روبهرو است. یمن، فقیرترین کشور عربی و با زیرساختهای بسیار ضعیف، در جنگی فرسایشی درگیر است که عمدتاً به دلیل مداخله عربستان در این کشور شکل گرفته است. یمن با بحرانهای انسانی و اقتصادی جدی مواجه است و کشور عربستان با هزینههای بسیار بالا و بدون دستیابی به نتیجه قطعی در این جنگ، منابع خود را صرف جنگی کرده است که نتایج آن بیشتر منفی بوده است.
این جنگ، علاوه بر هزینههای انسانی و مالی، تهدیدات سیاسی و دیپلماتیک زیادی برای عربستان ایجاد کرده است و چالشهای داخلی این کشور را پیچیدهتر کرده است.در واقع، تهدیداتی که عربستان با آنها روبهرو است، برخلاف تهدیدات ایران، از سوی کشورهای فاقد زیرساخت و منابع مالی است، بهویژه در یمن که وضعیتی بحرانی دارد.
این در حالی است که ایران با تهدیداتی از سوی کشورهای قدرتمندتر و با منابع مالی وسیعتر مواجه است که موجب پیچیدگی و دشواری بیشتر برای این کشور میشود.
دو مسیر متفاوت، دو دستاورد مختلف
در نهایت، هر دو کشور در مسیر پیشرفتهای خود، بهویژه در زمینههای نظامی، فناوری و پزشکی، به موفقیتهایی دست یافتهاند، اما رویکردهای متفاوت آنها باعث شده که دستاوردها و ظرفیتها نیز بهطور متفاوتی شکل بگیرد.
ایران، با وجود تحریمها و محدودیتها، توانسته است به خودکفایی در بسیاری از حوزهها دست یابد و در برابر چالشها ایستادگی کند. ایران بهویژه در زمینههایی مانند تولید سلاحهای بومی، فناوریهای نوین، و داروسازی پیشرفتهای قابل توجهی داشته است.
در حالی که عربستان، با منابع مالی فراوان و بدون تحریم، بیشتر به سمت خرید فناوریهای پیشرفته از خارج و همکاریهای بینالمللی رفته است.با این وجود، ایران با جمعیت بیشتر، تنوع قومیتی پیچیدهتر و منابع محدودتر، توانسته است به پیشرفتهای قابل توجهی در زمینههای مختلف دست یابد که در مقایسه با منابع مالی و شرایط مطلوبتر عربستان، نشاندهنده عزم و اراده این کشور در مقابله با تحریمها و مشکلات اقتصادی است.
منبع:فارس
برچسب ها :پیشرفت اقتصادی ، خط بازار ، فناوری هسته ای ، قدرت اقتصادی
- نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
- نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰